Page 16 - รายงานประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 ศาลยุติธรรมและสำนักงานศาลยุติธรรม

รายงานประจ�าปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ศาลยุติธรรมและส�านักงานศาลยุติธรรม

โครงสร้างและอานาจหนาที่
้
�

1. ศาลยุติธรรม

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 1.1.2. ศาลจังหวัด
�
188 วรรคแรก กาหนดให้การพจารณาพิพากษาอรรถคด ี
ิ
ี
ั
�
ั
�
เป็นอานาจของศาล ซ่งต้องดาเนินการให้เป็นไปตาม ศาลจังหวัดเป็นศาลช้นต้นท่ต้งประจาในแต่ละจังหวัด
�
ึ
�
�
ี
กฎหมาย และในพระปรมาภิไธยพระมหากษัตริย์ และ หรือในบางอาเภอ มีอานาจหน้าท่พิจารณาพิพากษา
�
่
ี
ู
ิ
ี
ี
่
ั
มาตรา 194 วรรคแรก ก�าหนดให้ศาลยุติธรรมมีอ�านาจ คดแพ่งและคดอาญาทวไป ทมได้อย่ในอานาจของ
ี
�
ื
ั
พิจารณาพิพากษาคดีท้งปวง ได้แก่ คดีแพ่ง คดีอาญา ศาลยุติธรรมอ่น โดยมีเขตอานาจศาลตามท่พระราชบัญญัต ิ
ั
�
ั
�
ื
ี
และคดีประเภทอ่นท่อยู่ในเขตอานาจของศาลยุติธรรม จัดต้งศาลจังหวัดน้นกาหนด องค์คณะประกอบด้วย
ได้แก่ คดีเยาวชนและครอบครัว คดีแรงงาน คดีทรัพย์สิน ผู้พิพากษาอย่างน้อย 2 คน และต้องไม่เป็นผู้พิพากษา
�
ั
ทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศ คดีภาษีอากร ประจาศาลเกิน 1 คน หากในจังหวัดน้นไม่มีศาลแขวง
�
�
ี
ี
คดีล้มละลาย เว้นแต่คดีท่รัฐธรรมนูญหรือกฎหมาย ให้ศาลจังหวัดมีอานาจพิจารณาคดีท่อยู่ในอานาจ
ื
บัญญัติให้อยู่ในอานาจของศาลอ่น และวรรคสอง กาหนด ศาลแขวง และมีองค์คณะผู้พิพากษาคนเดียวได้
�
�
ให้การจัดต้ง วิธีพิจารณาคดี และการดาเนินงานของ
�
ั
ศาลยุติธรรมให้เป็นไปตามกฎหมายว่าด้วยการนั้น 1.1.3. ศาลแขวง
�
ศาลแขวงมีอานาจพิจารณาพิพากษาคดี และมีอานาจ
�
ศาลยุติธรรมตามพระธรรมนูญศาลยุติธรรม พ.ศ. 2543
ั
ึ
�
�
ั
ั
ั
แบ่งเป็น 3 ช้นศาล ได้แก่ ศาลช้นต้น ศาลช้นอุทธรณ์ ทาการไต่สวนหรือมีคาส่งใดๆ ซ่งผู้พิพากษาคนเดียว
และศาลฎีกา โดยมีเขตอานาจศาล และอานาจใน มีอ�านาจตามกฎหมาย คือ คดีอาญาที่มีอัตราโทษจ�าคุก
�
�
14
การพิจารณาพิพากษาคดี ดังนี้ อย่างสูงไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือ
ทั้งจ�าทั้งปรับ และคดีแพ่งที่มีทุนทรัพย์ไม่เกิน 300,000
บาท มีองค์คณะผู้พิพากษาคนเดียว
1.1 ศาลชั้นตน
้
(จ�านวน 271 ศาล ข้อมูล ณ วันที่ 1 ตุลาคม 2563) 1.1.4 ศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบ
ั
�
ึ
ศาลช้นต้น เป็นศาลซ่งรับคาฟ้องหรือคาร้องในช้น ศาลอาญาคดีทุจริตและประพฤติมิชอบจัดต้งข้น
�
ั
ึ
ั
�
ิ
ั
ี
เร่มต้นคดี ตามท่กฎหมายกาหนด และมีอานาจดาเนิน โดยพระราชบัญญัติจัดต้งศาลอาญาทุจริตและ
�
�
้
ุ
กระบวนพจารณาแทนศาลชนอทธรณ์และศาลฎกา ประพฤติมิชอบ พ.ศ. 2559 ประกอบด้วย ศาลอาญา
ิ
ั
ี
ิ
ุ
ิ
ี
ิ
ี
ในบางกรณีด้วย ประกอบด้วยศาล ดังนี้ คดทจรตและประพฤตมชอบกลาง และศาลอาญาคดทจรต
ิ
ุ
และประพฤติมิชอบภาค 1 - 9 มีอ�านาจหน้าที่พิจารณา
ุ่
่
1.1.1. กลมศาลแพงและกลมศาลอาญาในกรุงเทพมหานคร คดีอาญาที่ร้องขอให้ลงโทษเจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือบุคคล
่
ุ
ประกอบด้วย ท่ร่วมกระทาความผิดต่อตาแหน่งหน้าท่ หรือทุจริต
ี
�
ี
�
้
่
ี
ิ
้
ิ
้
ั
ี
้
่
ั
่
่
ตอหนาท ความผดเกยวกบการใหสนบนเจาหนาทของรฐ
ี
ุ
ุ
• กล่มศาลแพ่ง ได้แก่ ศาลแพ่ง ศาลแพ่งกรงเทพใต้ คดีจงใจไม่ย่นบัญชีทรัพย์สินและหน้สินหรือย่นเป็นเท็จ
ื
ี
ื
ศาลแพ่งธนบุรี ศาลแพ่งตลิ่งชัน ศาลแพ่งพระโขนง หรือร้องขอให้ทรัพย์สินตกเป็นของแผ่นดินเพราะร�่ารวย
ศาลแพ่งมีนบุรี ผิดปกติ เป็นต้น
• กลมศาลอาญา ไดแก ศาลอาญา ศาลอาญากรงเทพใต ้
่
้
่
ุ
ุ
ิ
ศาลอาญาธนบุรี ศาลอาญาตล่งชัน ศาลอาญาพระโขนง
ศาลอาญามีนบุรี