Page 833 - บทความทางวิชาการหลักสูตร ผู้พิพากษาหัวหน้าศาล รุ่นที่ 21

๘๒๑

ก าหนดเงื่อนไขไว้ว่า การบอกเลิกสัญญาโดยการส่งมอบรถที่เช่าซื้อคืน ผู้เช่าซื้อต้องช าระเงินทั้งปวงที่ถึง

ก าหนดช าระหรือเป็นหนี้ตามสัญญานี้อยู่ในเวลานั้นทันที...และผู้เช่าซื้อตกลงให้เจ้าของมีสิทธิเรียกร้อง
ค่าเสียหายตามที่ก าหนดไว้ในข้อ ๑๓ อีกส่วนหนึ่ง (ถ้ามี) ด้วยเหตุนี้การส่งมอบรถที่เช่าซื้อคืนที่จะถือว่าเป็น

ี่
การแสดงเจตนาบอกเลิกสัญญาโดยฝ่ายผู้เช่าซื้อจึงต้องมีการปฏิบัติครบถ้วนตามเงื่อนไขทสัญญาก าหนดไว้
่
ทุกประการ เมื่อตามทางน าสืบของโจทก์ไม่ปรากฏพยานหลักฐานที่แสดงว่า จ าเลยที่ ๑ ได้ช าระคาเช่าซื้อที่
่
ค้างช าระ ๒ งวด ในขณะคืนรถแกโจทก์ กรณีไม่อาจถือว่า การใช้สิทธิบอกเลิกสัญญาเช่าซื้อของจ าเลยที่ ๑
เป็นอนครบถ้วนถูกต้องตามสัญญาเช่าซื้อ ข้อ ๑๓ และ ๑๔ โจทก์จึงไม่อาจเรียกค่าขาดราคาได้ แต่
ั
พฤติการณ์ทจ าเลยที่ ๑ น ารถที่เช่าซื้อไปส่งมอบคืนโจทก์และโจทก์รับไว้โดยไม่ได้โต้แย้ง พฤติการณ์ย่อมถอ
ื
ี่
ได้ว่า โจทก์และจ าเลยที่ ๑ สมัครใจเลิกสัญญากันโดยปริยายในวันที่มีการส่งมอบรถคืน คู่สัญญาจึงไม่มี

สิทธิและหน้าที่ระหว่างกันตามสัญญาอกต่อไป โจทก์ผู้ให้เช่าซื้อจะฟองเรียกค่าขาดราคาคืนจากการขาย
ี
้
ทรัพย์ที่เช่าซื้อหรือราคาทรัพย์ส่วนที่ขาดตามสัญญาเช่าซื้อซึ่งระงับไปแล้วหาได้ไม่
ภายหลังปรากฏว่ามีผู้ให้เช่าซื้อบางรายแก้ไขสัญญาเช่าซื้อเกี่ยวกับสิทธิการบอกเลิกสัญญา
ของผู้เช่าซื้อข้อนี้เป็นว่า “ผู้เช่าซื้อฝ่ายเดียวจะบอกเลิกสัญญาในเวลาดใดก็ได้โดยการส่งมอบรถยนต์ที่เช่า

ซื้อกลับคืนให้เจ้าของ ณ ภูมิล าเนาของเจ้าของ และผู้เช่าตกลงที่จะช าระบรรดาหนี้ที่มีอยู่ก่อนวันบอกเลิก

สัญญาแก่เจ้าของจนกครบถ้วนและเมื่อเจ้าของน ารถยนต์ที่เช่าออกขาย หากได้ราคาน้อยกว่ามูลหนี้ส่วนที่
ขาดอยู่ตามสัญญาเช่าซื้อผู้เช่าจะไม่ต้องรับผิดส่วนที่ขาดนั้นให้แก่เจ้าของจนครบถ้วน” และเมื่อผู้เช่าซื้อผิด

นัดช าระค่าเช่าซื้อและน ารถที่เช่าซื้อมาคืนผู้ให้เช่าซื้อ ผู้เช่าซื้อได้ท าบันทึกการส่งมอบรถยนต์คืนเพอเลิก
ื่
สัญญามีใจความส าคัญว่า โดยหนังสือฉบับนี้ข้าพเจ้าประสงค์ขอเป็นฝ่ายบอกเลิกสัญญาเช่าซื้อโดยการส่ง
มอบรถยนต์ตามสัญญาเช่าซื้อคืนให้แก่เจ้าของตามสัญญาเช่าซื้อ ซึ่งข้าพเจ้าสัญญาว่าจะรับผิดชอบที่

ปฏิบัติตามข้อก าหนดในสัญญาเช่าซื้อกรณีที่เจ้าของได้รับความเสียหายอนเนื่องจากมาจากการบอกเลิก
ั
สัญญาของข้าพเจ้า ซึ่งศาลฎีกาตามค าพิพากษาศาลฎีกาที่ ๑๙๓๘/๒๕๖๓ ได้วินิจฉัยว่า กรณีดังกล่าวผู้เช่าซื้อ

มีเจตนาบอกเลิกสัญญาเช่าซื้อต่อโจทก์และตกลงรับผิดในบรรดาหนี้ที่เกิดขึ้น การบอกเลิกสัญญาตามข้อ

สัญญาแล้ว ไม่ใช่สัญญาเช่าซื้อเลิกกันโดยคู่สัญญาสมัครใจเลิกกันโดยปริยาย ผู้ให้เช่าซื้อจึงมีสิทธิเรียกค่า
๒๓
ขาดราคาได้

๒๓ ค าพิพากษาฎีกาที่ ๑๙๓๘/๒๕๖๓ ตามบันทึกการส่งมอบรถยนต์เอกสารหมาย จ.๘ มีข้อความอันมีใจความ
ส าคัญว่า โดยหนังสือฉบับนี้ข้าพเจ้าประสงค์ขอเป็นฝ่ายเลิกสัญญาเช่าซื้อโดยการส่งมอบรถยนต์ตามสัญญาเช่าซื้อคืน
ให้แก่โจทก์ตามสัญญาเช่าซื้อข้อ ๙ ซึ่งข้าพเจ้าสัญญาว่าจะรับผิดชอบที่จะปฏิบัติตามข้อก าหนดในสัญญาเช่าซื้อกรณีที่
เจ้าของได้รับความเสียหายอันเนื่องมาจากการบอกเลิกสัญญาของข้าพเจ้า โดยที่หัวกระดาษของเอกสารดังกล่าวมีข้อความ

ี่
ว่า บันทึกการส่งมอบรถยนต์เพื่อเลิกสัญญา และตามบันทึกการส่งมอบรถเอกสารหมาย จ.๙ ระบุสถานทรับรถว่าเป็นการ
ส่งมอบ ณ ภูมิล าเนาโจทก์ อีกทั้งตามสัญญาเช่าซื้อเอกสารหมาย จ.๖ ข้อ ๙ ก าหนดว่า ผู้เช่าซื้อฝ่ายเดียวจะบอกเลิก
สัญญาในเวลาใดก็ได้โดยการส่งมอบรถยนต์ที่เช่าซื้อกลับคืนให้เจ้าของ ณ ภูมิล าเนาของเจ้าของ และผู้เช่าตกลงที่จะช าระ

บรรดาหนี้ที่มีอยู่ก่อนวันเลิกสัญญาแตก่เจ้าของจนครบถ้วน และเมื่อเจ้าของน ารถยนต์ที่เช่าซื้อออกขาย หากได้ราคาน้อย
กว่ามูลหนี้ส่วนที่ขาดอยู่ตามสัญญาเช่าซื้อผู้เช่าซื้อต้องรับผิดช าระส่วนที่ขาดนั้นให้แก่เจ้าของจนครบถ้วน ดังนี้ เมื่อ