Page 85 - 7.SINIF ETKİNLİK KİTABI

Ürünlerin kullanımını etkileyen önemli mukavemet kavramlarında biri de elastikiyettir. Kendisine kuvvet
uygulanan bir cismin , kuvvet kaldırıldıktan sonra , cisim yüklenmeden önceki şeklini ve halini tamamen geri

kazanıyorsa bu şekil değişimine elastikiyet denir. Kuvvet kaldırıldıktan sonra cisim kendisine uygulanan kuv-
vetten önceki şekline geri dönemiyorsa oluşan şekil değişimi kalıcı hale geliyorsa buna da plastik denir.

Elastiklik ürünlerin kırılmadan işlerini yerine getirmesini sağlar. Her cismin elastikiyet sınırı farklıdır. Günlük

hayatımızda kullandığımız bir çok ürün bu özelliği sayesinde tasarlanarak hayatımızı kolaylaştırmaktadır.
Örneğin bisiklet tekerleği , rahat uyku çekmemizi sağlayan yaylı yataklar, ayakkabılarımızın tabanı, lik-

ralı kumaşlar. Bu ürünler elastik yapıları sayesinde üzerine binen yükler sonucunda tekrar eski şeklini muhafa-
za ederek uzun süre kullanım kolaylığı sağlarlar.
ÖRNEKTR

Bir köprü tasarımında üzerinden geçecek araçların ağrılığı , oluşacak trafik yoğunluğu, köprünün uzun-
luğu , doğal olayların etkileri , maliyet ve zaman gibi unsurlar dikkate alınır. Tasarlanacak olan köprüye göre

köprü elamanlarına uygulanacak kuvvetler hesaplanır.

ÖRNEK TANITIM
Aşağıdaki görselde bir asma köprü verilmiştir. Köprünün elemanlarını inceleyelim. Örnekteki asma
köprü elamanlarına uygulanan yükleri ve karşılaştıkları gerilmeleri tartışalım.

Kule Ana Kablo
Ankraj
Askı Kablola-
rı

Tabliye

Kule ana kabloları taşımakta, ankrajlar ana kablonun gergin kalabilmesi için kabloyu dışarıya ve aşağı-

ya doğru çekerler, askı kabloları tabliyedeki yükü ana kabloya aktarırlar. Ankrajlar kaya gibi zeminin sağlam
olduğu yerlerde ya doğrudan zemine bağlanır, yada zayıf olduğu yerlerde beton ağırlık şeklinde yapılabilir.

Bir asma köprüde ,Köprü kuleleri ve ana kablo basma , askı kabloları çekme , araçların geçtiği
tabliye eğilme kuvveti ile karşılaşır.

1915 Çanakkale Köprüsünün Nasıl Yapıldığını ? Araştırabilirsin.