Page 124 - 8.SINIF ETKİNLİK KİTABI

Yakıt Tasarrufu
Bir ulaşım aracının hareketlenmesi , hızlanması , ısıtma ve soğutma durumlarında

kendisinden enerji aldığı yakıtın ekonomik kullanımıdır.
Araçlarda kullanılan yakıt türleri; Benzin , dizel (motorin, mozot), lpg, elektrik, ,güneş ener-
jisi ,hidrojen...

Teknolojik buluş ve gelişmelere bağlı olarak araçların yakıt türleri değişebilir. Ancak nomi-
nalist fikirlerin hayat bulması için idealist tasarımcılara ihtiyaç vardır.

Yakıt tasarrufunda ulaşım araçlarına etki eden ilkeler

Aşırı hız yapabilen arabalar , yüksek devirde çok yakıt tüketir.
ÖRNEKTR
Kalkış süresi az olan ve ani freni olan araçlar çok yakıt tüketir.

Ağırlık yakıt tüketimini artırır.
Aerodinamik formlar yakıt tüketimini azaltır. (Arabanın dış yüzey tasarımı)
Lastikler ve hava basınçları yakıtı etkiler. (Lastik tasarımları)

Yolların sürtünme katsayıları yüksekse (bozuk yol) yakıt tüketimi artar.
ÖRNEK TANITIM
Motorun devir sayısı ve motor gücü yakıt tüketimini etkiler. (Motor tasarımı)
Klimalı , navigasyonlu , mp4 ve mp3 özellikli araçlar yakıt tüketimini artırır.

Sürtünme

Birbirine görevli olarak hareket eden iki nesnenin arasında oluşan ve harekete karşı koyan

kuvvete verilen isimdir. Sürtüşme bilimi olarak tanımladığımız tribolojinin ilgi alanıdır. Triboloji, sür-
tünmenin cisimler üzerindeki etkilerini incelerken, tasarım bu sonuçları gerçek hayatta bir ürün

üzerinde kullanır.

Sürtünme kuvvetinin ulaşım araçları üzerindeki etkileri
Sürtünme kuvveti araçların hızını düşürür.

Araç tekerleği ile yol arasındaki etkileşimde sürtünme asfalt ve tekerleği aşındırır.
Araçların çıkıntılı tekerlekleri daha rahat yol tutarlar. Arazi araçlarında v.s (Sürtünme fazla)

Arabaların motor gücünün yaklaşık %20 si sürtünme kuvvetini yenmeye harcar.
Sürtünme araba,uçak,gemi ve trenin hızını yavaşlatır.

Ulaşım araçları tasarımında yukardaki faktörler ve ilkeler dışında yolcu konforu ,
ergonomik sürüş, yakıt tasarrufu , ekonomik ve estetik olmasına dikkat edilmelidir.