Page 89 - 20_LiryDram_2018
P. 89
ciaż współcześni Japończycy także piszą no- woczesne haiku, gdzie kigo zastępuje się elementem nowości lub świeżości.
Reginald Horace Blyth, autor 4-tomowego dzieła Haiku i 2-tomowej Encyklopedii haiku, podkreśla, że haiku nie wymaga wyobraź- ni, ale umiejętności dostrzegania ukrytych prawd w otaczających nas przedmiotach i zja- wiskach: „Jest ono wyrazem krótkotrwałego olśnienia, kiedy wglądamy w życie rzeczy”. Haiku składa się z dwóch elementów: opisu przyrody oraz autorskiej re eksji z nim zwią- zanej. Re eksja nie musi być wyrażona tylko słowami. Może wynikać ze sposobu zestawie- nia obrazów lub z doboru znaków interpunk- cyjnych czy zastosowanej składni. Z punktu widzenia kolejności zapisu opis obrazów może być oddzielony od części re eksyjnej lub też re eksja może się z obrazami przeplatać.
W 2000 roku w internecie na stronie www.aha- poetry.com został opublikowany artykuł Jane Reichhold Techniki haiku, w którym autorka dokonała przeglądu technik stosowanych na przestrzeni wieków przez poetów japońskich i wyliczyła, ze jest ich 20. Najpopularniejsze z nich to technika porównania, kontrastu, skupienia, relacji, nieprawdopodobnego świa- ta – np. widzianego oczami dziecka, szaleńca, zagadki, żartu, czarnego humoru.
W styczniu 2008 roku brytyjski tygodnik po- pularnonaukowy „New Scientist” ogłosił, że dr Naoko Tosa (wykładowczyni uniwersytetu w Kioto) opracowała program komputerowy, który na podstawie trzech słów zapropono- wanych przez użytkownika tworzy haiku.
W Europie poeci zainteresowali się tą for- mą na przełomie XIX i XX wieku. W po- ezji polskiej nawiązywali do niej Stanisław Grochowiak, Ryszard Krynicki, Czesław Mi- łosz i wielu innych.
Zbigniew Milewski
** *
Z mądrości chińskich Nieobsadzoną rolę Uprawia niebo
** *
Europejczycy
mają ładniejszą wiosnę Chińczycy jesień
** *
Zerwane na wiatr
Krakanie z huśtawek drzew Czerń chorągiewek
** *
łopot za oknem
ciernie ptaków powroty kluczy na niebie
** *
dzwonki wilgoci odurzają i zapach zgina kolana
** *
skupienia w krzakach Skaryszewskich narcyzów Długie łodyżki
** *
Na Chmielnej plucha Masowe samobójstwa Dżdżownic z deptaka
** *
Już po kałużach
Z błota sprane rajstopy Schną parasole
lipiec–wrzesień 2018 LiryDram 87