Page 56 - LiryDram_17-2017

Ferdinand Georg Waldmüller, Adopcja
i funkcjonalne wyposażenie domu, ale tak- że wartości duchowe i szerszy dostęp do kultury. Mieszczański gust przyjął się jed- nak również na wiedeńskim dworze, w naj- wyższych arystokratycznych sferach krajów niemieckich czy w kręgach ziemiaństwa polskiego.
Niemiecki termin biedermeier – złożenie słów bieder (poczciwy, prostoduszny, za- cny) oraz Maier albo częstsza forma Meier (typowo niemieckie nazwisko) – zanim wszedł do słownika historii sztuki pod ko- niec XIX wieku, miał charakter prześmiew- czy. Postać Weilanda Gottlieba Biedermaie- ra, szwabskiego poety i prowincjonalnego belfra, została wymyślona w celach humo- rystycznych przez dwóch przyjaciół Adolfa Kußmaula i prawnika Ludwiga Eichrodta. W latach 1855–1857 opublikowali oni pod tym nazwiskiem na łamach satyryczne- go czasopisma monachijskiego „Fliegende Blatter” wiersze rzeczywistego ich twórcy, poety z Badenii Samuela Friedricha Sau- tera, i dodali własne, parodiujące jego styl utwory. Biedermeier stał się odtąd synoni-
mem minionej epoki, uległości wobec wła- dzy, staromodnego gustu, naiwności, zaco- fania, konserwatyzmu, a później nawet koł- tuństwa.
Mapa wystawy rozciąga się między Wied- niem, Krakowem, Lwowem, Berlinem, Warszawą i Wilnem. Przyjęta perspektywa codzienności, prywatności, „udomowione- go romantyzmu” rzuca nowe światło na polską kulturę, wyzwala ją od narzuconych przez wielką literaturę romantyczną mitów i wyobrażeń. Nawet w warunkach zniewo- lonej przez zaborców Polski życie przybie- rało zwykle biedermeierowskie formy. Ku- powano wyposażenie domu, kierując się
54 LiryDram październik–grudzień 2017