Page 14 - สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ม 1
P. 14
หลังจากนั้นพระองค์ก็ทรงบาเพ็ญทุกรกิริยา ซึ่งเป็นวิธีการทรมานตนด้วยวิธีการตามลาดับ ดังน้ี
๑.
๒. ๓.
ทรงกดพระทนต์ (ฟัน) ด้วยพระทนต์ กดพระตาลุ (เพดานปาก) ด้วยพระชิวหา (ลิ้น) ไว้ให้แน่นจนพระเสโท (เหงื่อ) ไหล
ทรงผ่อนกลั้นลมอัสสาสะ-ปัสสาสะ (ลมหายใจเข้า-ออก)
ทรงอดพระกระยาหาร ทรงลดการเสวยลงทีละน้อย จนไม่เสวยอะไรเลย ทาให้พระวรกาย ซูบผอม
ต่อมาพระองค์ได้ดาริว่าวิธีเหล่าน้ีไม่ใช่ทางที่ถูกต้อง จึงทรงเลิกบาเพ็ญทุกรกิริยา หันกลับมาเสวย พระกระยาหารตามปกติ ในระหว่างนั้นปัญจวัคคีย์ทั้ง ๕ ท่ีตามมารับใช้เห็นพระองค์หันมาเสวย พระกระยาหารตามเดิมจึงเสื่อมศรัทธา พากันหนีไปอยู่ท่ีป่าอิิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี ส่วน เจ้าชายสิทธัตถะเสด็จพระราชดาเนินโดยลาพังไปยังตาบลอุรุเวลาเสนานิคม
พระองค์ทรงพิจารณาใช้ทางสายกลาง คือ การปฏิบัติอย่างพอเหมาะพอควรที่เรียกว่า “มัชฌิมา- ปฏิปทา” พระองค์เริ่มบาเพ็ญเพียรทางจิตจนบรรลุฌานอภิญญา ตรัสรู้ธรรมที่เรียกว่า “อริยสัจ” (ความจริงอันประเสริฐ ๔ ประการ) ที่ใต้ต้นพระศรีมหาโพธ์ิพุทธคยา ตาบลอุรุเวลาเสนานิคม แคว้นมคธ เม่ือวันเพ็ญเดือน ๖ ขณะมีพระชนมายุได้ ๓๕ พรรษา ทรงเผยแผ่ธรรมะเป็นเวลา ๔๕ ปี จึงเสด็จ- ดับขันธปรินิพพาน ในวันเพ็ญเดือน ๖ ใต้ต้นสาละ เมืองกุสินารา แคว้นมัลละ เมื่อพระชนมายุ ๘๐ พรรษา
ชาดก คือ เรื่องของพระพุทธเจ้าที่มีมาในชาติก่อน ๆ พระองค์นามาตรัสเล่าแก่พุทธบริษัทเพื่อใช้ สอนหลักธรรม เนื้อเรื่องในชาดกแทรกคติสอนใจ ชาดกจึงให้ทั้งข้อคิดและความเพลิดเพลินไปพร้อม ๆ กัน อัมพชาดก
ในอดีตครั้งที่พระเจ้าพรหมทัตครองกรุงพาราณสี มีครอบครัวปุโรหิตครอบครัวหนึ่งล้มป่วย ด้วยอหิวาตกโรค ผู้เป็นบุตรชายจึงหนีออกจากบ้านเดินทางไปยังเมืองตักสิลา เพื่อร่าเรียนวิชาในสานัก ทิศาปาโมกข์จนสาเร็จวิชาแล้วจึงออกเดินทางท่องเท่ียวไป
เม่ือมาถึงหมู่บ้านของพวกจัณฑาล ซ่ึงเป็นชนชั้นวรรณะต่าของสังคมอินเดียในสมัยนั้น ชายหนุ่ม ได้พบชายจัณฑาลผู้หนึ่งซ่ึงสามารถเสกต้นมะม่วงให้ผลิดอกออกผลนอกฤดูกาลได้ ทาให้มีมะม่วงไปขาย ในเวลาท่ีผู้อ่ืนไม่มี ชายหนุ่มจึงเข้าไปขอฝากตัวเป็นศิษย์ แต่ชายจัณฑาลปฏิเสธ ด้วยเห็นว่าต่อไป ชายหนุ่มจะรักษามนต์บทน้ีเอาไว้ไม่ได้ ชายหนุ่มจึงขอทางานรับใช้ภายในบ้านของชายจัณฑาลแทน จนในที่สุดชายจัณฑาลก็ยอมรับชายหนุ่มเป็นศิษย์ เม่ือสอนมนต์วิเศษให้แล้วเขาก็ส่ังชายหนุ่มว่า เมื่อใด มีผู้ถามว่าเรียนมนต์บทนี้มาจากผู้ใด จะต้องบอกความจริงว่า ตนเป็นศิษย์ของชายจัณฑาล มิฉะน้ัน มนต์บทน้ีจะเสื่อมไป ชายหนุ่มก็รับคา
ชาดก
12 สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ม.๑