Page 16 - GMG FEB RAGHAV PowerPoint Presentation
P. 16
ं
ु
ं
ु
ु
े
ं
े
यवयवध जनकीय बदलाशी यनगडीत सशोधन आता वाढल आह. हवामानबदलामळ समद्राची पातळी
ं
ू
वाढली तर बराच भभाग पाण्याखाली जाईल. पाण्याखालीही वाढ शकतील अशा तादळाच्या जातींवर
ं
ू
े
ू
ं
ं
े
े
ु
ू
सशोधन सऱू आह. त्याचप्रमाि कमी पाण्यात वाढ शकतील अशा गव्हावरदखील. अलगीपासन
े
ू
ां
े
े
(शवाळासारख्या पाि-वनस्पती) प्रयर्न यमळ शकतात. अनकदा या पदार्ाची चव अयतशय वाईट
े
असत आयि ती प्रयर्न िरायवक तापमानतच यटकतात. ‘स्पायरुलीना’ ही अशीच एक यनळी वनस्पती
े
े
ु
े
ां
आह. जनकीय बदलाद्वार त्याची वाईट चव घालवता आली आह आयि आता यवयवध पदार्ामध्य े
े
ं
े
ं
ं
रासाययनक रगाऐवजी हा यनळा रग वापरता यतो आह. े
ू
ू
ं
े
अशी अनक उदाहरि पढ यत आहत. जगाची भक भागव शकतील अशा नवउपायावर अनक
े
ु
े
ं
े
े
ा
े
नवउद्यमी (स्टाट-अप्स) काम करत आहत.
तस पाहता, जनकीय बदलाना अनक शतकऱयाचा असिारा यवरोध हा मोन्ं सटोसारख्या उद्योगाच्या
े
ं
ं
े
े
ं
ु
े
ु
े
ु
े
ु
ं
एकायधकारशाहीच्या धोरिामळ आह. हे उद्योग जी बीज परवतात त्यातन यिाऱया झाडाना जनकीय
ू
े
ं
े
ू
ु
े
ं
बदलामळ कीड लागत नाही. पि त्याचबरोबर त्या झाडापासन नवीन यबयादखील यमळत नाहीत.
े
े
ं
े
ू
ु
े
े
ु
त्यामळ एक पीक झाल की पन्हा शतकऱयाना नवीन बीज कपनीकडनच यवकत घ्याव लागत. एवढच
ं
े
े
े
े
ं
े
नाही तर वाऱयामळ या कपनीकडन घतलल बीज एका शतातन दसऱया शतात गल्यास ही कपनी त्या
ु
ू
े
ू
े
ं
े
ु
े
े
ु
ं
ं
े
शतातील धान्ावरही मालकी हक्क सागायला पढमाग करत नाही. यात दोष त्या जनयकय बदलाचा
ु
े
े
े
ं
े
े
नाही तर ज्याप्रकार या उद्योगाना परवान यमळतात, ज्याप्रकार सरकार त्याची मक्तदारी चाल देत त्या
ं
ू
े
े
े
पद्धतीचा आह. कीड न लागिार पीक कोिाला आवडिार नाही? त्यासािी या मुद्द्ाबाबत जागऱूक
े
ं
ु
े
ु
ं
ू
े
ं
े
असिार सरकार यनवडन आिि महत्त्ाच. हे आयि अस मद्द यनवडिकीत पुढ े आिायला हव. े
ं
ं
त्यातच आपल्या पोटाच भल आह. े
े
ां
दुसरा एक मुद्दा आह तो छोट्या शेतकऱयाांनी सांघटित होण्याचा आणि अद्ययावत तत्रज्ञान
वापरण्याचा. कारखानयाांमधून ननमााि होिाऱी असेंटिय खते माफक दरात ममळाल्यामुळ े
े
शेतकऱयाांनी ती नको नततकी वापरली. त्यामुळ पयाावरिाचे अतोनात नुकसान झाले. पयाावरि
शुद्धीकरिाला मदत म्हिून काही लोक सेंटिय पद्धतीने तयार झालेल्या अननासाठी जास्त कक ां मत
मोजायची तयारी दाखवतात. प्रत्यक्षात सेंटिय शेती बरीच गुतागुतीची आह. सेंटिय शेती म्हिज े
े
ां
ां
असेंटिय खते कक ां वा असेंटिय कीिकनाशक न वापरि. अनेकाांचा असा समज असतो की ह्या
ां
े
प्रकारात कोितीच कीिकनाशक वापरली जात नाहीत.
े
पि शेती म्हिल की कीिक आलेच आणि कीिक असल की कीिकनाशक हवीतच. याला अपवाद
े
े
े
े
आह तो पूिापि नैसर्गाक शेतीचा. पि अश्या शेतीच्या दूरगामी उपयोर्गतेबद्दलची माटहती
े
अजूनही पुरश्या प्रमािावर उपलब्ध नाही. सेंटिय शेतीमध्य कीिकनाशक े पि सेंटियच असतात.
े
े
े
े
अनेकदा कीिकनाशकाांऐवजी कीिक खाऊ शकतील अस पक्षी, उदाहरिार्ा बदक बाळगली जातात
कक ां वा खतासाठी मासे वापरल जातात. अशी पूिा पररसांस्र्ा तयार करू शकल्यास ते शेतकरी
े
स्वयपूिा होऊ शकतील. पि छोट्या शेताांवर ते कठीि आह. त्याऐवजी अनेक शेतकरी एकमेकाांच्या
े
ां
ां
सहाय्यानां अस नेिवक बनवू शकतात ज्यात एखादा
ा
Back : Table of Contents
