Page 16 - bon-dia-aruba-20250124
P. 16
a16 ciencia & tecnologia
Diabierna 24 Januari 2025
Autoridadnan ta aumenta esfuersonan pa proteha turtuganan maritimo
mientras mortonan ta keda aumenta na India su costa
(AP) - Turtuganan mariti-
mo ta keda surgi morto na
costa di India y ambien-
talistanan cu autoridad-
nan ta purbando di para e
cantidad aki di 600 caba y
preveni un aumento.
E cantidad halto di morto di
turtuganan na Chennai In-
dia ta mas probabelmente a
causa di sobrepesca cerca di e
costa, unda e turtuganan ac-
cidetntalmente ta pega den e
netnan segun e expertonan.
Esaki a causa discusion y ra-
bia den e region tocante con pero nos tin cu provee pa nos pesca manera crea coral reef
por evita e mortonan. Sinem- famia tambe,” el a expresa. artificial por yuda evita e
bargo e piscadonan ta bisa cu competencia aki y tambe in-
e condicionnan mas precario Raghupathi, ken anterior- directamente proteha e tur-
- for di awa mas cayente te mente tabata presidente di un tuganan.”
na gastonan di operacion au- asociacion di boto den henter
mentando - a pusha nan den e estado, a bisa cu e tecnologia Varios estudio conduci pa
un skina. Oficialnan di gobi- usa den e botonan y e netnan cientificonan di clima a haay
erno y e costa ta bisa cu nan ta diseña pa organisacionnan cu e riesgonan di ciclon mas
a intensifica e monitero di cu sosten di gobierno. Pero e intenso y frecuente a au-
pesca ilegal desde cu a cum- diseñonan aki tin desde 1960 menta na costa di India como
insa mira tasa di fayecimento sin actualisa. “Nos ta conten- resultado di calentamento
halto den e turtuganan.
to y dispuesto pa usa cualkier global.
otro tecnologia cu por yuda
E cantidad mas halto di tur- preveni e morto di e turtuga- Un ordo di gobierno local a
tuga cu a haya morto desde nan si provee esaki na nos,” el ser aproba den 2016 pa stop
2014, ora cu 900 turtuga a ser a declara. e botonan di usa net gigante “Nos tur ta na alerta halto y la dispositivo riba e netnan.
haya morto na costa sur di cu ta bay cu tur cos riba vloer nos ta purbando di consci- “Mester tin otro solucionnan
India. entisa e piscadonan pa asina manera instala camara den
Otro piscado, K. Barathi, a di oceano di drenta den 5 nan libera cualkier turtuga cu nos net of otro cos cu no ta
bisa cu e piscanan den e re- mia nautico di e costa du-
Piscadonan den e ciudad ta gion aki di Bay of Bengal a rante temporada cu turtuga pega den nan net. Tur agencia afecta e piscanan cu ya caba ta
bisa cu bientonan y awanan disminui exponencialmente ta crea nest. E ley tambe ta di gobierno ta abordo di esaki disminuyendo.”
turbulento a haci mas caro den e ultimo decada a causa obliga uso di e dispositivonan y ta purbando di traha hunto
y dificil pa biaha muchu leu di calentamento di e awa a conoci como ‘turtle excluder pa atende e situacion aki,” el Despues di rapportnan den
di costa. “Cu prijs di petro- causa di cambio di clima y devices’ cu por yuda e turtu- a declara. media tocante e mortonan di
leo aumentando, nos ta gasta pesca den exceso. “E pisca ganan scapa net. e turtuga, India su National
cerca di 5,784 dollar cada bi- cu nos tabata mira aki 25 aña Meena a declara cu auto- Green Tribunal, e pais su
aha cu nos manda nos boton- atras no tey mas y no tey mas, Oficialnan di gobierno a in- ridadnan tambe ta encurasha corte di mas halto pa prob-
an pisca,” M.E Raghupathi, esaki ta e motibo primario di- tensifica e actividadnan di e uso di ‘turtle excluder de- lemanan ambiental, a menasa
residente di Chennai cu tin con e botonan awo tin cu bay proteccion di turtuga den si- vices’ cual ta crea di baranan un prohibicion completo riba
52 aña ta pisca a comenta. luganan unda nan no mester mannan recien, segun Man- di metal cu ta pone na e nek pesca durante e temporada di
“Nos ta adora e turtuganan bay,” el a bisa. “E medidanan ish Meena, e ciudad su pro- di e net di boto. Sinembargo nest si no cumpli cu regula-
y e ta causa nos dolor tambe pa aumenta recursonan di tector di bida salbahe. Raghupathi a bisa cu pisca cionnan di pesca inmediata-
cu asina hopi ta muriendo, tambe por scapa ora cu insta- mente.
Maduro & Curiel’s Bank ta anuncia cambio den su Hunta di Maneho
Maduro & Curiel’s Bank Maneho di MCB entrante 1 nos clientenan miho. P’ami Bill Said ta añadi: “MCB ta Nombramento di Cris van
(MCB) ta anuncia ku Bill di juli 2025. ta un placer tambe cu Cris lo hopi activo den nos econo- Kempen den e Hunta di
Said, actual miembro di join nos Hunta di Maneho, mia local y Chicu, Michael y Maneho ta manera custum-
Hunta di Maneho, ta keda Lionel (Chicu) Capriles II, sigurando asina cu experticio ami ta completamente riba e ber suheto na aprobacion di
apunta ademas di su rol Presidente y CEO di MCB, den riesgo ta bon representa mesun liña den compronde e regulado y di accionistanan.
actual di Managing Direc- ta respeta Michael su deci- den nos tim di liderazgo. Cu importancia di banco pa nos
tor, tambe como Group sion completamente. “Mi- tanto Bill como Cris den nos comunidad. Ta un honor pa E proceso pa un sucesor como
Head entrante 1 di mei chael tin un trayectoria largo Hunta di Maneho y nan con- sirbi banco, su clientenan y Presidente y CEO nobo ta
2025. den nos Hunta di Maneho y ocemento di nos banco y nos otronan concerni y mi ta spe- cana segun skema. Na maart
su contribucion ta eminente. comunidad, esaki ta sigura ra di por continua y expande 2024, Chicu a anuncia cu e
Den e posicion aki e lo asu- continuidad fuerte.” nos relacionnan fuerte riba lo retira na 2025. E Hunta di
mi e responsabilidadnan di e Na nomber di nos tur na tur e islanan cu nos ta sirbi.” Comisario mesora a inicia e
area di negoshi di Michael de MCB, mi ta yama Michael Den un splicacion di su de- proceso pa haya un sucesor
Sola, cu a tuma e decision di masha danki pa su contribu- cision, Michael ta bisa: “Mi Cris van Kempen ta comenta: y esaki ta cana manera plania.
retira for di banco despues di cion asina significante y mi ta tabatin un temporada fantas- “Ta un privilegio pa mi join e
15 aña den MCB su Hunta aprecia cu e lo keda disponibel tico na MCB, cu coleganan Hunta di Maneho di un ban- Prioridad di e Hunta di
di Maneho. Michael ta keda durante e aña aki pa garantisa tremendo y clientenan fiel. co cu asina un historia fuerte Comisario ta pa sigura con-
na disposicion di banco, un bon transicion. Bill ta den Despues di 15 aña, awor mi y cu un rol asina importante tinuidad den e Hunta di
mientras esaki ta necesario nos Hunta di Maneho ya pa 2 ke explora otro retonan pafo den nos comunidad. Mi ta Maneho, manteniendo e
den 2025 pa sigura un tran- aña y a yuda nos banco logra di banco. MCB ta den un bon spera di por sigui traha cu mi tradicion largo di stabilidad,
sicion facil. Ademas, Cris van mas. Su enfoke fuerte riba posicion, pues mi por haci e coleganan pa nos keda fortal- excelencia y servicio di Ban-
Kempen, cu pa e ultimo 5 experiencia di cliente y cono- cambio aki den transcurso di ece nos exito y sigui contribui co.
añanan ta Chief Risk Officer cemento di practicanan inter- aña cu pas mental”. na stabilidad y crecemento di
di MCB, lo join e Hunta di nacional lo yuda sirbi banco y nos banco.