Page 12 - ANTILL DGB

12 Antilliaans Dagblad Woensdag 20 september 2017
Opinie

Het Koninkrijk der

Nederlanden: een

verstandshuwelijk

OPINIE Op aandringen van deze twee
partijen bezocht een delegatie
Door Bart Zuidervaart van Nederlandse ambtenaren
e landen in het Konink- eerder dit jaar het hoofdkantoor
rijk der Nederlanden van de Verenigde Naties in New
D zijn tot elkaar veroor- York. Daar zetelt een heuse
deeld. Onderlinge irritaties ‘dekolonisatie-commissie’.
overheersen, maar tot een Minister Ronald Plasterk (PvdA,
scheiding leidt het nooit. Want Koninkrijksrelaties) wilde van
orkaan Irma onderstreept an- de VN weten hoe het Konink-
dermaal de waarde van het rijk zich het beste kan organise- Het eiland mag dan autonoom zijn, inmiddels hebben vijftig rechercheurs uit Nederland het werk van
Koninkrijk. ren. De commissie antwoordde hun Antilliaanse collega’s overgenomen.
In de zomer van 2013 bracht dat de Verenigde Naties de
premier Mark Rutte een bezoek vingers niet willen branden aan cretaris. Plasterk, de huidige dat het Nederlandse kabinet In het Statuut uit 1954 is
aan het Caribisch deel van het de kwestie. Plasterk zei nader- bewindsman, kreeg enkele nadrukkelijk over zijn schouder helder vastgelegd dat de landen
Koninkrijk, waar hij de ver- hand in deze krant: ,,Er is daar jaren geleden het stempel ‘mi- meekijkt. in het Koninkrijk elkaar hulp en
tegenwoordigers van de eilan- geen sterke neiging ons de les nister van Koninkrijksruzies’ In 2013 dwong Plasterk Sint bijstand verlenen. In 1995,
den meedeelde: ,,Als u mij te lezen.” Maar de VN bevestig- opgeplakt. Maarten om onderzoek te doen nadat orkaan Luis Sint Maarten
morgen belt dat u eruit wilt, dan de wel wat de minister zelf De conflicten van de afge- naar de integriteit van het open- deels in puin had achtergelaten,
gaan we dat onmiddellijk rege- natuurlijk allang wist: Neder- lopen jaren zijn vrij eenvoudig baar bestuur op het eiland, na startte Nederland een wederop-
len.” Verbazing bij de gesprek- land kan, als voormalig koloni- te herleiden. In 2010, toen Sint aanhoudende signalen over bouwmissie. In de Volkskrant
spartners: zei de minister-presi- sator, niet eenzijdig besluiten Maarten en Curaçao zelfstandi- vermenging van onder- en schetste voorzitter Raymond
dent van Nederland dit werke- de eilanden uit het Koninkrijk ge landen werden, stonden twee bovenwereld. Het eiland mag Gradus van het College financi-
lijk? Waarom zet hij op haast te zetten. Daar gaan Aruba, Sint afspraken met hoofdletters dan autonoom zijn, inmiddels eel toezicht Curaçao en Sint
laconieke wijze de altijd al ge- Maarten en Curaçao zelf over. geschreven: ‘Den Haag’ zou de hebben vijftig rechercheurs uit Maarten (Cft) dat Luis, naar de
spannen verhoudingen binnen De landen in het Koninkrijk schulden van de Antillianen Nederland het werk van hun huidige maatstaven, 1,3 miljard
het Koninkrijk nog verder op der Nederlanden zijn dus tot saneren om hun een nieuwe Antilliaanse collega’s overgeno- euro schade heeft veroorzaakt
scherp? Vanuit Nederland elkaar veroordeeld, bijeenge- start te gunnen. En Nederland men. op Sint Maarten, een eiland met
noemde D66-leider Alexander houden door het Statuut uit ging nadrukkelijk toezicht hou- De drie eilanden voelen zich een jaarlijks overheidsbudget
Pechtold de opmerking van 1954. Dat document regelt de den op het bestuur en de rechts- geregeld geschoffeerd door het van ruim 200 miljoen euro.
Rutte ‘voor een historicus onge- verhoudingen tussen de landen handhaving op de eilanden. machtsvertoon uit Den Haag. De rekening die orkaan Irma
past en voor een premier weinig en noemt de onderlinge rechten Aruba, Sint Maarten en Cura- Er is voor de eilanden een een- heeft achtergelaten, is nog niet
diplomatiek’. en plichten. In de tussentijd is çao weten inmiddels wat dat voudige manier om hier voor- bekend. Maar ook nu begint
Toch, zo opvallend waren de er heel wat veranderd: Surina- betekent, ‘toezicht houden’. Al goed vanaf te zijn: uit het Ko- Nederland aan een plan om het
woorden van de VVD-leider me scheidde zich in 1975 geheel deze autonome eilanden zijn ninkrijk stappen. Geregeld eiland weer op te bouwen. ,,We
niet. De relatie tussen Neder- af, Aruba kreeg in 1986 een onlangs geconfronteerd met flirten Antilliaanse politici met laten Sint Maarten niet in de
land en de overzeese gebieden autonome status, net als Sint harde ingrepen vanuit Den volledige onafhankelijkheid. steek”, sprak Rutte vorige week
is er één vol onderlinge irritatie. Maarten en Curaçao in 2010. Haag, door de Antilliaanse Denk aan de in 2013 vermoorde in de Tweede Kamer. ,,Neder-
Aan deze kant van de Atlanti- De kleinste eilanden Bonaire, bestuurders steevast uitgelegd Helmin Wiels, leider van de land is solidair, we staan naast
sche Oceaan klinkt al heel lang Sint Eustatius en Saba zijn een als neokoloniale interventies. Curaçaose partij Pueblo Sobera- onze Koninkrijksgenoten.” Op 1
de vraag, zowel in de samenle- soort gemeenten van Nederland Op Curaçao bleek minister- no (Soeverein Volk). Maar wie september, een kleine week
ving als politiek: waarom is geworden. Maar nog altijd is het president Gerrit Schotte het niet hem vroeg wanneer Curaçao voor de storm, deed Sint Maar-
Nederland nog altijd zo nauw Statuut het cement van het zo nauw te nemen met de over- het Koninkrijk moest verlaten, ten een officieel verzoek aan
verbonden met tropische eilan- Koninkrijk. heidsuitgaven, waarna het ei- kreeg als antwoord: ,,Dat kan ik Nederland voor bijstand, waar-
den op 8.000 kilometer In de loop der jaren is dat land in 2012 onder financieel niet zeggen, het volk beslist na honderd militairen richting
afstand? cement steeds meer barsten toezicht van Nederland kwam te daarover. De echte macht ligt het eiland vertrokken.
Tien jaar geleden stelde toen- gaan vertonen. Relaties tussen staan. Dit jaar greep Plasterk bij de burgers.” Op Sint Maarten rukte Irma
malig PVV-Kamerlid Hero de landen zijn in het beste geval opnieuw in, toen diezelfde ‘De burgers’, waar Wiels over het dak van het kantoor van
Brinkman voor de Antillen te gespannen te noemen. Irritaties Schotte, inmiddels oppositielid, sprak, bezorgden hem in 2012 premier William Marlin, die de
verkopen via Marktplaats, tot zijn er al snel, daar is weinig de macht op Curaçao dreigde te de verkiezingswinst op het eerste dagen na de storm onbe-
woede van de beledigde eiland- voor nodig. Toen CDA’er Ank grijpen. Schotte stelde na een eiland. Maar daarmee is niet reikbaar was, ook voor minister
bewoners. Tegenwoordig pro- Bijleveld in 2007 staatssecreta- kabinetscrisis snel een interim- gezegd dat zij ook pleiten voor Plasterk in Den Haag. Het
testeren vooral SP en VVD ris voor Koninkrijksrelaties regering samen en probeerde onafhankelijkheid. Vooral Sint plaatselijke bestuur bleek volle-
tegen de huidige verhoudingen werd, klonk er direct gemor op onder nieuwe verkiezingen uit Maarten en Curaçao hebben dig uitgeschakeld. Nederlandse
binnen het Koninkrijk der de eilanden. Een staatssecreta- te komen. Niets minder dan een geschiedenis van referenda bewindslieden besloten on-
Nederlanden. Zij pleiten voor ris? Haar voorgangers, Thom de een poging tot staatsgreep, over de toekomst van het Ko- middellijk marineschepen met
een soort Gemenebest-con- Graaf, Alexander Pechtold, Atzo oordeelde Plasterk. De minister ninkrijk. Nooit was de uitkomst hulpgoederen te sturen en na-
structie, zonder onderlinge Nicolaï, waren ministers. En nu dwong het eiland tot verkiezin- van zo’n referendum dat een men zo in feite de regie over.
verplichtingen. Hoe onafhanke- werden de eilanden gen. van de twee eilanden uit dat Even zijn de stekeligheden en
lijker, hoe beter. ‘afgescheept’ met een staatsse- In 2014 kampte ook Aruba Koninkrijk zou moeten stap- conflicten vergeten.
met een fors begrotingstekort, pen. In 1993 wilde 0,5 procent Op een monument op Cura-
ook toen greep Nederland in. van Curaçao dit, in 2005 4,8 çao staat een passage uit een
Plasterk kondigde aan dat hij procent. In 2000 op Sint Maar- beroemde radiotoespraak van
toezichthouders de financiën ten: 14,4 procent. voormalig koningin Wilhel-
van het eiland zou laten door- De terughoudendheid van de mina, gehouden op 6 december
lichten. Premier Mike Eman Antillianen om deze grote stap 1942, waarin ze richting de
van Aruba aarzelde geen mo- te zetten, is goed verklaarbaar. landen uit het Koninkrijk sprak:
ment en ging, met gevoel voor Opgeven van het Koninkrijk ‘Steunend op eigen kracht doch
dramatiek, in hongerstaking. In betekent inleveren van het met den wil elkander bij te
een tent, opgezet op het plein in Nederlands paspoort, een docu- staan’. 75 Jaar later hebben die
het hart van Oranjestad, zei ment dat door velen wordt ge- woorden nog niet aan betekenis
Eman dat hij bereid was zijn koesterd. Maar belangrijker: het ingeboet.
‘leven te geven’. ,,Dit is voor ons betekent ook volledig op eigen
een kwestie van leven of dood.” benen staan. Curaçao telt Deze analyse van Bart Zuider-
Uiteindelijk werd de vrede weer 150.000 inwoners, Sint Maar- vaart stond afgelopen weekend op
getekend, maar pas nadat Eman ten 40.000. Hoe gaan zij zich- de website van het Nederlandse
doordrongen was van het feit zelf redden in tijden van crisis? dagblad Trouw.