Page 5 - Min.vos 8 January 2015
P. 5
A12
SALUDDiahuebs 8 Januari 2015
Hende grandi: Actividadnan pa mantene nan ocupa
ORANJESTAD - Ken a e sociedad. Como resultado, Actividadnan social tin un curpa y mente. Sin embargo mento pa hende grandi ta un
bisa cu hende grandi no nan lo sinti cu nan ta parti di efecto terapeutico den nan dor cu nan no tin un curpa cu ayudo importante pa retarda
por pasa un rato agrada- un sociedad y nan ta wordo movemento flexibel mester algun malesa manera Al-
bel y dushi? Ta nan ta es- stima. Actividadnan social ta modifica algun di e actividad- zheimer.
nan cu realmente merece importante pa hende grandi nan recreativo. Wega nan di memoria ta
sinta un rato y disfruta pa mehora nan condicion Piscamento, hunga golf suave yuda baha depresion y stress
nan bida. Plania actividad y salud fisico, mental y bi- ta dos actividad cu por wordo tanten cu ta stimula nan me-
nan pa hende grandi no enestar. Cualkier actividad haci cu poco movemento moria. Esaki ta inclui resolve
ta asina dificil manera ta fisico lo aumenta e move- fisico. diferente sorto di puzzel y
parce. mento di curpa cual di otro Tin ekipo di deporte cu a matematica mental unda e
Ta berdad cu mester tin cier- banda lo evita un miedo cu wordo modifica for di fabrica uzamento di papel y potlood
to cosnan den consideracion nan por cay dal abao. Ora nan pa hende grandi pa nan no no ta permiti.
pero semper ta asina no sola- ta envolvi den cierto tarea ta perde e actividad. Pa activi- Aunke e sorto di weganan aki
mente cu hende grandi pero yuda nan combati depresion, dadnan paden di porta pa den eigenlijk no mester ta mara
cu hende di tur edad. OPPA problemanan di concentra- tin algun video wega adapta na ningun edad si nos ta pen-
ta bin realisando regular- cion y perdemento di memo- special pa hende grandi. sa cu stimulacion di mente
mente actividadnan recreati- ria. E ta yuda pa nan ta mas E meta basico di tur e activi- mester cuminsa for di hopi
vo y social pa nan miembro- confident y ta duna nan un dad nan aki ta pa nan hisa nan trempan pa no yora malay ora
nan locual ta algo di aplaudi. sintimento di independencia. auto stima. Tambe ta duna nos ta yega na edad di hende
Tin actividadnan creativo y nan e chens di expresa nan grandi.
Actividadnan social cultural specificamente dis- sentimentonan., Mañan nos lo enfoca mas
Actividadnan social ta duna eña pa hende grandi cual lo Actividadnan di conoce- riba otro tipo di actividadnan
hende grandi e chens pa in- mester ta inclui den nan bida manera cultural y creativo. q
ter-actua cu otro hende den diario.
Actividadnan recreativo
Genen lo por yuda identifica muchanan cu futuro problemanan psicologico
Un investigacion nobo a vestigacion na Duke Center Fast Track Project, cual ta un muchanan ey a ricibi ayudo receptor di glucocorticoid
descubri cu muchanan cu for Child and Family Policy, intervencion di varios fase, pa intensivo. E proyecto tabata NR3C1, cual ta un gene cu
cierto variante di gene co- a bisa den un relato di prensa. muchanan di prome klas cu esun di mas grandi relaciona ta envolvi den e reaccion di
mun, tin mas probabilidad “Esaki ta duna nos un pista ta agresivo, solamente 17% cu prevencion di violencia, curpa na stress.
di desaroya problemanan importante tocante algun di e ta desaroya psicopatologico cu a ricibi apoyo di National Ainda e autornan di e estudio
serio como adulto, poten- muchanan cu mester di mas como adulto. Institutes of Health. no a haya un pista genetico
cialmente esaki por habri ayudo.” “E ta un descubrimento cu ta E ultimo descubrimentonan similar den muchanan di otro
caminda pa tratamento pa Investigadonan a descubri trece speransa,” Albert a bisa. aki ta sugeri cu diferencianan origen etnico, cu lo por yuda
muchanan cu problema. cu muchanan cu ta bin di un “E muchanan cu nos a stu- den genome lo por ta respon- identifica cua di e muchanan
E estudio, di Universidad historia di riesgo halto, tin e dia tabata masha susceptibel sabel pa e diferencia di nivel aki ta reacciona miho na in-
di Duke, ta di dos decada di variante di gene, tabata mas pa stress. Pero nan no tabata di sensitividad di muchanan. tervencion, pero esaki no
data di muchanan di prome na riesgo pa problemanan condena, nan tabata particu- Segun Albert, esaki lo por ta kiermen cu e marcanan ge-
klas cu ta na riesgo halto, e den futuro. Di esunnan cu e larmente habri pa ayudo.” e prome paso pa potencial- netico no ta existi, e investi-
muchanan ta di 4 luga rond variante di gene, 75% ta de- E Fast Track Project a cum- mente yega na tratamento gadonan a bisa.
di Merca. saroya problemanan psico- insa na 1991. Despues di a personal pa muchanan cu “E lo ta prematuro pa uza e
“E descubrimentonan ta un logico pa ora nan yega 25 aña, screen casi 10 mil muchan- problema. descubrimentonan aki pa
paso dilanti pa compronde incluyendo abuso di alcohol, an di scol preparatorio na screen muchanan pa deter-
e biologia di kico ta haci abuso di droga y comporta- North Carolina, Tennes- Estudio limita mina ken mester ricibi inter-
un mucha particularmente cion anti social. see, Pennsylvania y estado di Pero, Albert a ripara cu e es- vencion,” Albert a bisa. “Tin
sensitivo na ambientenan Despues di intervencion Washington, investigadonan tudio nobo tabata limita na hopi mas trabou cu mester
positivo y negativo,” Dustin Pero, ora muchanan cu e a identifica casi 900 cu taba- muchanan blanco so, specifi- wordo haci prome nos dicidi
Albert, un cientifico di e in- variante di gene ta parti di e ta na riesgo halto. Mita di e camente 60 mucha blanco cu si nos mester tuma e paso ey
un variante comun di e gene si of no.”q
SALUDDiahuebs 8 Januari 2015
Hende grandi: Actividadnan pa mantene nan ocupa
ORANJESTAD - Ken a e sociedad. Como resultado, Actividadnan social tin un curpa y mente. Sin embargo mento pa hende grandi ta un
bisa cu hende grandi no nan lo sinti cu nan ta parti di efecto terapeutico den nan dor cu nan no tin un curpa cu ayudo importante pa retarda
por pasa un rato agrada- un sociedad y nan ta wordo movemento flexibel mester algun malesa manera Al-
bel y dushi? Ta nan ta es- stima. Actividadnan social ta modifica algun di e actividad- zheimer.
nan cu realmente merece importante pa hende grandi nan recreativo. Wega nan di memoria ta
sinta un rato y disfruta pa mehora nan condicion Piscamento, hunga golf suave yuda baha depresion y stress
nan bida. Plania actividad y salud fisico, mental y bi- ta dos actividad cu por wordo tanten cu ta stimula nan me-
nan pa hende grandi no enestar. Cualkier actividad haci cu poco movemento moria. Esaki ta inclui resolve
ta asina dificil manera ta fisico lo aumenta e move- fisico. diferente sorto di puzzel y
parce. mento di curpa cual di otro Tin ekipo di deporte cu a matematica mental unda e
Ta berdad cu mester tin cier- banda lo evita un miedo cu wordo modifica for di fabrica uzamento di papel y potlood
to cosnan den consideracion nan por cay dal abao. Ora nan pa hende grandi pa nan no no ta permiti.
pero semper ta asina no sola- ta envolvi den cierto tarea ta perde e actividad. Pa activi- Aunke e sorto di weganan aki
mente cu hende grandi pero yuda nan combati depresion, dadnan paden di porta pa den eigenlijk no mester ta mara
cu hende di tur edad. OPPA problemanan di concentra- tin algun video wega adapta na ningun edad si nos ta pen-
ta bin realisando regular- cion y perdemento di memo- special pa hende grandi. sa cu stimulacion di mente
mente actividadnan recreati- ria. E ta yuda pa nan ta mas E meta basico di tur e activi- mester cuminsa for di hopi
vo y social pa nan miembro- confident y ta duna nan un dad nan aki ta pa nan hisa nan trempan pa no yora malay ora
nan locual ta algo di aplaudi. sintimento di independencia. auto stima. Tambe ta duna nos ta yega na edad di hende
Tin actividadnan creativo y nan e chens di expresa nan grandi.
Actividadnan social cultural specificamente dis- sentimentonan., Mañan nos lo enfoca mas
Actividadnan social ta duna eña pa hende grandi cual lo Actividadnan di conoce- riba otro tipo di actividadnan
hende grandi e chens pa in- mester ta inclui den nan bida manera cultural y creativo. q
ter-actua cu otro hende den diario.
Actividadnan recreativo
Genen lo por yuda identifica muchanan cu futuro problemanan psicologico
Un investigacion nobo a vestigacion na Duke Center Fast Track Project, cual ta un muchanan ey a ricibi ayudo receptor di glucocorticoid
descubri cu muchanan cu for Child and Family Policy, intervencion di varios fase, pa intensivo. E proyecto tabata NR3C1, cual ta un gene cu
cierto variante di gene co- a bisa den un relato di prensa. muchanan di prome klas cu esun di mas grandi relaciona ta envolvi den e reaccion di
mun, tin mas probabilidad “Esaki ta duna nos un pista ta agresivo, solamente 17% cu prevencion di violencia, curpa na stress.
di desaroya problemanan importante tocante algun di e ta desaroya psicopatologico cu a ricibi apoyo di National Ainda e autornan di e estudio
serio como adulto, poten- muchanan cu mester di mas como adulto. Institutes of Health. no a haya un pista genetico
cialmente esaki por habri ayudo.” “E ta un descubrimento cu ta E ultimo descubrimentonan similar den muchanan di otro
caminda pa tratamento pa Investigadonan a descubri trece speransa,” Albert a bisa. aki ta sugeri cu diferencianan origen etnico, cu lo por yuda
muchanan cu problema. cu muchanan cu ta bin di un “E muchanan cu nos a stu- den genome lo por ta respon- identifica cua di e muchanan
E estudio, di Universidad historia di riesgo halto, tin e dia tabata masha susceptibel sabel pa e diferencia di nivel aki ta reacciona miho na in-
di Duke, ta di dos decada di variante di gene, tabata mas pa stress. Pero nan no tabata di sensitividad di muchanan. tervencion, pero esaki no
data di muchanan di prome na riesgo pa problemanan condena, nan tabata particu- Segun Albert, esaki lo por ta kiermen cu e marcanan ge-
klas cu ta na riesgo halto, e den futuro. Di esunnan cu e larmente habri pa ayudo.” e prome paso pa potencial- netico no ta existi, e investi-
muchanan ta di 4 luga rond variante di gene, 75% ta de- E Fast Track Project a cum- mente yega na tratamento gadonan a bisa.
di Merca. saroya problemanan psico- insa na 1991. Despues di a personal pa muchanan cu “E lo ta prematuro pa uza e
“E descubrimentonan ta un logico pa ora nan yega 25 aña, screen casi 10 mil muchan- problema. descubrimentonan aki pa
paso dilanti pa compronde incluyendo abuso di alcohol, an di scol preparatorio na screen muchanan pa deter-
e biologia di kico ta haci abuso di droga y comporta- North Carolina, Tennes- Estudio limita mina ken mester ricibi inter-
un mucha particularmente cion anti social. see, Pennsylvania y estado di Pero, Albert a ripara cu e es- vencion,” Albert a bisa. “Tin
sensitivo na ambientenan Despues di intervencion Washington, investigadonan tudio nobo tabata limita na hopi mas trabou cu mester
positivo y negativo,” Dustin Pero, ora muchanan cu e a identifica casi 900 cu taba- muchanan blanco so, specifi- wordo haci prome nos dicidi
Albert, un cientifico di e in- variante di gene ta parti di e ta na riesgo halto. Mita di e camente 60 mucha blanco cu si nos mester tuma e paso ey
un variante comun di e gene si of no.”q