Page 13 - AMIGOE OCT 9, CURACAO

AMIGOE
MDDU na ·
Trieste bedoeningPoliticoloog Gilbert Cijntje: na
autonoom Curaçao
WILLEMSTAD — Het eiland bevindt zich volgens po-
liticoloog en wetenschappelijk onderzoeker Gilbert
Cijntje in een crisis. “Het is triest , maar wel de hui-
dige situatie.” Volgens hem begon Pais Kòrsou op een
wankele basis, waardoor het land zich vijf jaar later
in een crisis bevindt.
Aanstaande woensdag pu-
bliceert de wetenschappelijk
onderzoeker verbonden aan
ICUC zijn laatste enquête.
Dit keer publiceert hij over
de gevolgen van de staat-
kundige vernieuwing. Uit
het onderzoek blijkt volgens
hem dat de onvrede onder de
bevolking relatief groot is.
“De geïnterviewden vinden
dat ze achteruit zijn gegaan”,
zegt Cijntje. Een van de pun-
ten die volgens hem knelt is
de hoge werkloosheid. Men-
sen hebben geen werk. Dege-
nen met een baan zijn bang
die te verliezen. Mensen die
op contractbasis werken
zijn bang voor wat er na het
einde van hun contract gaat
gebeuren. “De spanning on-
der de bevolking is vrij hoog.
Ook onder de werkenden”,
zegt Cijntje.
Om de afgelopen vijf jaar te
kunnen begrijpen, moeten
we volgens de politicoloog
verder terugkijken dan 10-
10-‘10. “We moeten de ge-
beurtenissen in een histori-
sche lijn zetten. De discussie
over de positie van Curaçao
binnen het Koninkrijk is
niet iets van de afgelopen
vijf jaar. Deze discussie is
begonnen na de Tweede We-
reldoorlog.” De constellatie
van het Koninkrijk der Ne-
derlanden stond voorname-
lijk na de Tweede Wereldoor-
log ter discussie. Toen Indo-
nesië eind 1949 uit het Ko-
ninkrijk stapte, versoepelde
dit het proces voor de rest
van de oud-koloniën binnen
het Koninkrijk, waaronder
ook Suriname. “Voor de Ca-
ribische eilanden werd dit
in 1954 beklonken met het
Statuut. Toen werd er plaats
ingeruimd voor de Neder-
landse Antillen, bestaande
Raket met dromen
voor autonoom Curaçao
10-10-‘10: nieuw begin voor
WILLEMSTAD — Studen-
ten van de kunstacademie
Instituto Buena Bista (IBB)
maakten vijf jaar geleden in
opdracht van de Curaçaose
overheid een kunstwerk in
het kader van 10-10-‘10. Het
kunstwerk in de vorm van
een raket werd tijdens de
viering van de nieuwe staat-
kundige verhoudingen bin-
nen het Koninkrijk onthuld.
De ‘Rocket Launch’, zoals de
officiële naam luidt, kreeg
een vaste plek op het Brion-
plein. Vijf jaar later staat het academie zich in een nieuw
werk niet meer in de open-
bare ruimte.
Het kunstwerk symboliseert
de reflectie van de studenten
op de toekomst van het ei-
land. “De studenten maakten
uit zes eilanden, ondanks
het protest van Aruba. Deze
structuur van zes eilanden
is twintig jaar onveranderd
gebleven tot 1975 toen Su-
riname uit het Koninkrijk
stapte”, legt Cijntje uit. De
discussie over de rol van de
Nederlandse Antillen bin-
nen het Koninkrijk laaide
toen weer op. Zo kwam onder
andere de vraag naar voren
of de Nederlandse Antillen
moesten worden behouden,
opgesplitst of onafhankelijk
moesten worden. “De reactie
‘we sturen onafhankelijk-
heid per luchtpost’ klonk in
die tijd.”
Status Aparte
Tien jaar later was de dis-
cussie binnen de Nederland-
se Antillen zo hoog opgelo-
pen dat Aruba per 1 janu-
ari 1986 uit de Nederlandse
Antillen stapt en de status
aparte kreeg. Cijntje: “Je
kreeg op dat moment weer
de discussie over wat er met
Curaçao en de andere ei-
landen moest gebeuren.” In
1993 werd er vervolgens op
de eilanden een referendum
gehouden met als uitkomst
toewerken naar een sterke
Nederlandse Antillen van
vijf eilanden. Dat is het be-
gin van het ontstaan van de
politieke partij PAR (Partido
Antias Restrukturá). Onge-
veer tien jaar later, in 2005, oude Staatsregeling van de
vroegen de eilanden om een
andere invulling. Behalve St.
Eustatius, dat nog in de Ne-
derlandse Antillen geloofde,
wilden de overige vier eilan-
den een andere band binnen
het Koninkrijk. Zo speelde
onder andere St. Maarten
met het idee om óf een au-
tonoom land binnen het Ko-
ninkrijk óf onafhankelijk te
een raket omdat in dezelfde
periode de media berichtten
over de plannen voor het
realiseren van commerciële
ruimtevaartvluchten vanuit
Curaçao”, zegt Tirzo Martha,
een van de oprichters van de
kunstacademie. Op de pla-
ten van de raket beeldden de
studenten hun dromen voor
Curaçao uit.
Het kunstwerk is door IBB
uit elkaar gehaald en op-
geslagen, totdat de kunst-
pand gaat vestigen. “De ra-
ket zal straks onderdeel zijn
van de grote collectie van
kunstwerken die we in ons
nieuwe pand zullen tentoon-
stellen”, legt Martha uit.
13VRIJDAG
9 OKTOBER 2015
‘Meer voorlichting over
Rijkswetten op zijn plaats’
worden. In 2005 stemde 75 ministeries zijn gevormd. WILLEMSTAD — In aan-
procent van de bevolking Bij 10-10-‘10 hebben van loop naar de Slotverkla-
tijdens het referendum voor de 4000 ambtenaren 1000 ring die leidde naar de
de optie een autonoom land ambtenaren een klacht inge- autonome status werden
binnen het Koninkrijk. “Dat diend omdat hun rechtsposi- er verhitte discussies en
was ingevuld als zijnde een tie niet goed was. Ze werden protesten gevoerd door
land met één centrale bank, geplaatst in een afdeling die voor- en tegenstanders.
een eigen PG en meer”, zegt niet bestond, of kregen een Onder andere over de Foto: Edsel Sambo
Cijntje . baan die niet overeenkwam consensus-Rijkswetten
Volgens Cijntje werden de met hun opleiding. Het nieu- voor het hof, politie, het Harm Brouwer en Raymond Begina van de Evaluatiecom-
onderhandelingen gepre- we land is begonnen met een Openbaar Ministerie en missie justitiële Rijkswetten gisteren.
conditioneerd. “Door het bestuurlijke organisatie die de Raad voor de Rechts-
feit dat de partijen die aan niet goed was voorbereid”, handhaving, die als ‘opge-
de macht waren, hadden zegt Cijntje. Bij de start van drongen door Nederland’
gekozen om onze financiële het land stonden er geen se- werden ervaren. Dat ge-
schuld te saneren, stond de cretarissen-generaal aan het voel is bij een aantal men-
invulling van Curaçao als hoofd van een ministerie. Er sen nog niet veranderd.
autonoom land binnen het werd gewerkt met project Meer voorlichting over
Koninkrijk niet meer cen- managers. Daarna kwamen deze wetten lijkt dus nog
traal. Het uitgangspunt was er interim-SG’s. We zijn heel steeds op zijn plaats.
de schuldsanering. Dat heeft slecht voorbereid 10-10-‘10
de discussies en onderhan- ingegaan. Het is dan ook De Evaluatiecommissie alsmede onderzoek naar de onderhandelingsresultaten
delingen tussen Nederland niet meer dan logisch dat het bood gisteren haar verslag financiën die hiermee ge- die door de Caribische lan-
en Curaçao zo geprecondi- eiland zich in een crisis be- over de evaluatie van de vier paard gaan. den negatief gewaardeerd
tioneerd dat de slotsom de vindt doordat er op zo’n wan- consensus-Rijkswetten aan worden, terwijl de positieve
sanering van onze financiën kele basis, zonder gedegen de ministers van Justitie Procureur-generaal onderhandelingsresultaten
was. Nederland stelde daar- voorbereiding, is gestart.” aan. Een verslag dat zeer di- Ook de huidige construc- (schuldsanering, maar ook
om bepaalde voorwaarden plomatiek van toon is, maar tie van een gezamenlijke het niet tot stand komen van
voor controle.” Dat is van- Volgens Cijntje heerst er uiteindelijk toch niets aan procureur-generaal is niet een aanwijzingsbevoegdheid
uit Nederlands oogpunt be- onvrede onder de bevolking. de verbeelding overlaat. De in steen gebeiteld, maar de van de minister van Justitie
grijpelijk, zegt Cijntje. “Het Dat heeft te maken met on- aanbevelingen zijn duidelijk. commissie acht het thans van het Koninkrijk) worden
gevolg is dat er een aantal der andere de hoge werk- “Hoewel de landen op het te vroeg om hierin wijzigin- vergeten.
consensus-Rijkswetten aan- loosheid op het eiland, vooral terrein van rechtshandha- gen aan te brengen. Eerst
genomen moesten worden. onder de jongeren. Curaçao ving niet stilgezeten hebben, moet worden geprobeerd de Eigenaarschap
Het is het een of het ander”, kent een jeugdwerkloosheid ontwikkelt ook (grensover- mogelijkheden die de Rijks- In Caribisch Nederland
aldus Cijntje. “Het kabinet van 35 procent. “Een groot schrijdende) criminaliteit wet thans biedt optimaal te wordt weinig ‘eigenaarschap’
De Jongh-Elhage was toen deel van de bevolking vindt zich voortdurend. In dat ver- benutten. De jaarlijkse ver- van de wetten gevoeld. Men-
aan de macht. Het kabinet dat we achteruit zijn gegaan. band mag de burger van zijn goeding voor ‘mega rechtsza- sen hebben niet het gevoel
zei dat we hoe dan ook een De armoede is gegroeid. We of haar overheid verwachten ken’ blijkt te laag en dient te dat zij daarover hebben
autonoom land op 10-10-‘10 hebben een situatie waar de dat de bestrijding van cri- worden bijgesteld. Zeker in kunnen meedenken en mee-
zouden worden. Als meer begroting van de overheid minaliteit thans prioriteit complexe strafzaken acht de beslissen. Aangegeven wordt
controle de prijs is die we een surplus heeft, maar de verdient boven – op zichzelf Evaluatiecommissie het uit dat het voor de toepassing
moeten betalen dan zal dat bevolking zonder werk zit. legitieme – institutionele de- een oogpunt van zorgvuldig- van de wetten in de praktijk
de prijs zijn”, zegt Cijntje. De overheid moet zorgen dat batten.” heid van belang dat berech- beter zou zijn als dit toch
“Intussen was er niets gere- de economie goed draait. Het Vooruitgang op justitieel ting daarvan in eerste aan- zou gebeuren. Bovendien is
geld voor een autonoom Cu- gaat momenteel niet goed gebied ten behoeve van de leg door een meervoudige door de focusgroepen gecon-
raçao. Er was geen Staats- met de lokale economie. Dat burgers binnen het Caribi- kamer gebeurt. stateerd dat het ontbreken
regeling. Er werd een op de heeft een aantal oorzaken. sche deel van het Konink- van kennis over de Rijks-
De overheid heeft ontzet- rijk komt sneller tot stand Draagvlak wetten negatieve percepties
Nederlandse Antillen ‘find tend bezuinigd, waardoor er wanneer onderhandeling en In interviews met mensen aanwakkert. Zo bleek bij-
and replaced’ toegepast. Van minder geld in de economie samenwerking tussen alle uit het veld over de manier voorbeeld – in weerwil van
de Nederlandse Antillen in omloopt was vanwege het betrokken landen gebaseerd waarop de Rijkswetten in de regeling in de Rijkswet-
werd Curaçao gemaakt.” wegvallen van investerin- is op wederzijds vertrouwen de praktijk werken, is ook ten – bij een aantal partici-
gen. De overheid moet pro- en de gezamenlijk gedragen het draagvlak ervan in de panten aan de focusgroepen
Slechte rechtspositie beren de economie te stimu- wens om voort te bouwen op samenleving aan de orde het beeld te bestaan dat de
“Bij een verandering van de leren. Door de bezuinigingen datgene wat goed gaat, aldus gekomen. Vijf jaar na de in- president van het hof, de
bestuurlijke organisatie ga is dat niet voldoende gedaan. de commissie. voering geven verschillende procureur-generaal en het
je dingen anders doen. Dat De economie ligt plat. Het De commissie doet onder an- participanten aan het gevoel RST rechtstreeks vanuit Ne-
is niet gebeurd. Het enige land bevindt zich in een cri- dere de aanbeveling om de te hebben dat de Rijkswet- derland (bedoeld lijkt te wor-
dat gebeurde, is dat er negen sis.” organisatie van de politie- ten hen ‘door de strot ge- den: het ministerie van Vei-
korpsen (met name die van duwd zijn’, omdat er anders ligheid en Justitie) worden
Curaçao en St. Maarten) zo geen schuldsanering zou aangestuurd. Een opvallend
snel mogelijk verder te ont- plaatsvinden. Andere parti- hoog aantal deelnemers aan
wikkelen. De daarmee ge- cipanten en geïnterviewden de focusgroepen ziet wat dat
paard gaande reorganisaties stellen daar echter tegen- betreft heil in betere voor-
zouden met grote voorrang over dat hiermee een sterke lichting ten aanzien van de
moeten worden afgerond, nadruk wordt gelegd op de Rijkswetten.
Activiteiten op vrije dag
eilanden Nederlandse Antillen
In verband met het eerste Fundashon Adelanto Domi
WILLEMSTAD — Curaçao en St. Maarten zijn sinds juiste vormen en regels voor lustrum van Curaçao als Abou viert morgen het eer-
10 oktober 2010 nieuwe landen binnen het Konink- een betrouwbaar openbaar autonoom eiland binnen ste lustrum van de auto-
rijk. Bonaire, Saba en St. Eustatius zijn nu ‘bijzon- bestuur en we hebben grote het Koninkrijk houdt po- nome status van Curaçao.
dere’ gemeenten van Nederland. Het land de Neder- zorg besteed aan wat voor litieke partij PAR morgen Dat gaat plaatsvinden in
landse Antillen bestaat niet meer. velen een primaire zorg is: een kerkdienst om 9.30 de straten van Otrobanda
de veiligheid en rechtsbe- uur. De dienst zal in de en op Plasa Brion van ne-
Op Curaçao is die dag in op dit historische moment scherming waarop iedere kerk van Groot Kwartier gen uur ‘s ochtends tot elf
Willemstad om midder- om meer dan ooit tevoren burger van het Koninkrijk worden gehouden. De partij uur ‘s avonds. Het wordt
nacht de Antilliaanse vlag met elkaar samen te leven recht heeft. Dat waren de nodigt Curaçao uit om ‘zijn een echte familiedag met
gestreken. De ceremonie op en werken, voor elkaar te le- voorwaarden die ons voor autonomie te komen vieren’ veel activiteiten, verschil-
het Brionplein werd bijge- ven en werken, om daardoor ogen stonden bij het formu- tijdens deze kerkelijke bij- lende tenten met informa-
woond door prins Willem- dichter bij elkaar te staan. leren van de nieuwe rela- eenkomst. tie, eten en lekkernijen en
Alexander en prinses Máxi- En hij beloofde dat de eerste ties binnen het Koninkrijk, Overkoepelend wijkorgaan ook presentaties van lokale
ma. Het Nederlandse kabi- regering van Curaçao dich- maar meer nog: de relaties Unidat di Bario viert zater- talenten en muziekgroepen.
net werd vertegenwoordigd ter bij de mensen zou staan. binnen de nieuwe landen. dag zijn 20-jarig bestaan Bright World Park op Sta.
door staatssecretaris Ank Staatssecretaris Bijleveld Ons doel is steeds geweest samen met de Steering Catharina houdt zaterdag
Bijleveld van Koninkrijks- benadrukte in haar toe- een situatie te scheppen Committee Curaçao, die een fondsenwerving voor
relaties en Defensieminis- spraak op het Brionplein die iedere inwoner in staat 41 jaar bestaat. ‘Di Hende zijn leesclub. Van 12.00 tot
ter Eimert Middelkoop. dat de staatkundige veran- zou stellen om voor zichzelf muhe pa Pais Kòrsou’. Tij- 18.00 uur worden er ver-
deringen voor de eilanden en zijn naasten te kunnen dens het evenement kun- schillende spullen verkocht
De kersverse premier Ger- een nieuw begin zouden be- zorgen. Om ervoor te zor- nen vrouwen die vrijwilli- waaronder planten, kleren,
rit Schotte (MFK) deed in tekenen. Een nieuw begin gen dat de kinderen goed gerswerk willen doen zich kunst en feng shui artike-
de eerste minuten van het waarbij het welzijn van de onderwijs krijgen en veilig inschrijven. Het evenement len. Ook kunnen bezoekers
bestaan van Pais Kòrsou bevolking voorop zou staan: zijn; dat iedereen een toe- duurt van 10.00 tot 13.00 smullen van allerlei lekker-
een oproep aan de bevolking “We hebben gezocht naar de komst kan opbouwen.” uur en vindt plaats voor het nijen. Verder zijn er lezin-
plein van Unidat di Bario gen met huisarts Justine
aan de Jan Noorduynweg van der Heyden en notaris
58-5. Alba Chatlein.
VBC
‘Fiscale discipline is nog geen tweede natuur’
WILLEMSTAD — De Vereniging Bedrijfsleven Cura- leggen van verantwoording te dwingen bij derden, doch wet Financieel Toezicht Cu-
çao (VBC) onderschrijft het besluit van de Rijksminis- van de begroting, kortom past deze aanpak binnens- raçao en Sint Maarten, die
terraad om het financieel toezicht te continueren. De een deugdelijke administra- huis onvoldoende toe. Dit is vijf jaar geleden van kracht
zo noodzakelijke fiscale discipline is nog geen tweede tieve organisatie en interne geen goede voorbeeldfunctie is geworden, legde de basis
natuur geworden binnen het overheidsapparaat, al- controle ) vooralsnog onvol- en werkt niet stimulerend”, voor het College financieel
dus de VBC. doende sterk ontwikkeld is. stelt de VBC in haar nieuws- toezicht (Cft). Een land vol-
“De zo noodzakelijke fiscale brief. doet structureel aan de nor-
Hoewel door de besturen komen dat de bestuurlijke discipline is nog geen tweede men van het Cft indien het
van Curaçao en St. Maarten en politieke wil om het hele natuur geworden binnen het Het zal volgens de VBC ten minste de laatste drie
wordt ingezien dat struc- proces van goed financieel overheidsapparaat. Het is waarschijnlijk even duren achtereenvolgende jaren ge-
tureel gezonde overheidsfi- beheer en beleid door eigen nog geen ‘way of life’ gewor- voordat de juiste cultuur van heel heeft voldaan aan deze
nanciën noodzakelijk zijn, bestuurlijk handelen en den. Vreemd, want met al- fiscale discipline binnen het normen en deze normen in
kan volgens de VBC niet instituties (voorbereiden, lerlei regelgeving en controle overheidsgebeuren stevig zijn regelgeving heeft veran-
aan de indruk worden ont- opstellen, uitvoeren en af- tracht de overheid dit wel af verankerd zal zijn. De Rijks- kerd.