Page 12 - ANTILL DGB
P. 12

12                                                                                   Antilliaans Dagblad Woensdag 11 juli 2018
  Feuilleton


             DE MEMOIRES VAN TATAIS                                                                 LODEWIJK
                                                                                                       DOOR

                                                                                                      DANIEL
                            Merkwaardige zaken (95)                                                 GERHARTS

     Reizen                      ging de Daaibooibaai binnen. Hier                        Rincon ongeveer een half uur later dan
          u kan men comfortabel in 20  bracht hij de zusters aan de wal en hij            die van Kralendijk. De pakketschoener
          minuten van Curaçao naar  zei, dat hij nooit weer met zusters van               vertrok op zondagmorgen altijd om
     NBonaire reizen, maar vroeger  Curaçao naar Bonaire zou varen. Te                    9.00 uur. Dan vertrok de Rinconees
     was dat wel wat anders. Gouverneur  voet gingen de zusters naar de pastorie          van huis en hij kwam dan nog juist op
     Brandjes wilde van geen stoombootver-  van Sint Willibrordus. Met de volgende        tijd om het schip te halen. De pastoor
     binding met Bonaire horen. Zeilen, dát  ‘Baralt’ gingen ze weer op reis en wa-       van Rincon regelde dat met de klok van
     was het ware en dat deed de gouver-  ren in vijf uur in Bonaire.                     de kerk. Door die een half uur te vroeg
     neur graag; hij was een verwoed zeiler.                                              te luiden regelde de pastoor de tijd van
      Wanneer hij ’s morgens vroeg op  Boeien en smokkelen                                Rincon.
     Bonaire aankwam, moesten de twee  In 1931 lagen er in de baai drie grote
     Landraden in het zwart gekleed hun  boeien, die met een diepte-anker (35             Bonaire strafkolonie?
     opwachting maken, natuurlijk verge-  vaam, 210 voet) verankerd waren en              In 1947 was Hongarije bezet door
     zeld van de Gezaghebber. En dan kre-  met een groot landanker dat in de kust         Rusland, de communisten die maar
     gen ze ’s morgens op hun nuchtere  was ingegraven.                                   ruim 23 procent van de bevolking ach-
     maag aan boord van het jacht waarmee  De schoeners die Bonaire toen had,             ter zich hadden waren heer en meester
     de gouverneur was aangekomen, een  de Diana, Aura, Ruth, Neerlandia en               in het land, vrijheid van godsdienst
     oorlam die klonk als een klok. Normali-  Sultana, lagen aan die boeien wanneer       werd zeer beknot, de pers was aan
     ter dronken ze geen van beiden, maar  zij kleine reparaties moesten onder-           banden gelegd, de menselijke vrijhe-
     ja, voor de gouverneur deed men toen  gaan of wanneer ze klaar moesten               den bestonden niet meer en velen
     nog wel wat.                worden gemaakt voor een volgende                         verlieten hun land. Een ervan was J.Ph.
      De Zusters van Bonaire waren met  reis.                In 1931 lagen er in de baai drie grote  Villanyi.
     vakantie naar Curaçao gegaan en ze  In de zeilscheepvaart van die tijd  boeien, die met een diepte-anker (35  Hij wist via Hamburg op een boot
     konden met de ‘Baralt’ van de KNSM  beschouwde men de dinsdag als een  vaam, 210 voet) verankerd waren en met  van de KNSM te komen, ‘verloor’ zijn
     terugreizen. Maar er waren nog wat  ongeluksdag en op die dag voer geen  een groot landanker dat in de kust was  paspoort en kon nergens landen. Hij
     dagen over en de zusters vroegen aan  schoener uit. Ik vond dat onzin en gaf  ingegraven.  reisde maar heen en weer, kreeg goed
     monseigneur of ze nog een paar dagen  op een keer opdracht dat de ‘Aura’ met         te eten en werkte aan boord, eigenlijk
     mochten blijven en dan met de ‘Djal-  een lading zout zou vertrekken op  schoeners die van Martinique en Gua-  om maar iets te doen te hebben.
     ma’, schipper Cris Rosario, mochten  dinsdag, want het schip was klaar, alles  deloupe terugkwamen, hadden een  De hoofdagent van de KNSM wist de
     gaan. Ze hebben dat geweten. Het was  was aan boord, inclusief de beman-  voorliefde voor de boei voor de Bonaire-  procureur-generaal te bepraten om
     nagenoeg windstil. Toen eindelijk de  ning. Maar er kwam niets van terecht.  straat.  Villanyi in het gebiedsdeel toe te laten.
     wind opstak, kreeg het grootzeil een  Dan had de kapitein nog iets te vragen  Wanneer het schip aan het houten  Villanyi werd voor een poosje in het
     scheur. Het schip dreef terug tot voor-  of te kopen en kwam hij met een roei-  piertje gelost had, ging de boot naar de  interneringskamp onderdak gegeven
     bij de St. Annabaai en schipper Rosario  boot naar de wal. Dan deed men of er  boei en men had meestal wat gesmok-  en toen dat werd opgeheven werd een
                                 moeilijkheden waren met een tros. En  kelde rum aan boord, die naar de wal  beschikking gemaakt, waarbij de ex-
                                 zo verliep de dag, tot 5 minuten over 12  moest worden gebracht. Heel eenvou-  geïnterneerde Villanyi de ‘toegang tot
                                 uur ’s nachts en toen werden de tros-  dig. Men zette die kostbare drank over-  het Staatsdeel wordt ontzegd, met uit-
                                 sen waarmee het schip aan de boei lag  boord en de visser trok ze naar de wal,  zondering van Bonaire’.
                                 losgemaakt. Het was woensdag! Een  recht zijn hut in.      Er werd een vergadering van de
                                 boei lag vlak voor het Fort, een tweede  Het was een goed bewaard geheim.  Eilandsraad op 9 juli 1948 gehouden,
                                 lag een paar honderd meter naar het  En dat op ons kleine eilandje, waar  waarin gezegd werd dat Bonaire op
                                 zuiden en de derde lag tegenover de  eigenlijk niets geheim bleef.  deze manier wordt gedegradeerd tot
                                 Bonairestraat.                                           een verbanningsoord, een soort dui-
                                   Naast het gebouw van de familie  Tijd                  vels-eiland.
                                 Heitkönig was een klein kamertje, dat  Men heeft hier een speciale tijd, de  Er werd een motie ingediend, dat
                                 in huur was bij een Venezolaan, die  Bonairiaanse tijd. Wanneer er een  Bonaire geen bezwaar had Villanyi hier
                                 veel van vissen hield en daar zijn visse-  bijzondere gebeurtenis is, bijvoorbeeld  toe te laten, omdat de man toch een
                                 rijartikelen had geborgen. Er waren in  een begrafenis, moet men wel degelijk  onderdak moest hebben, doch dat hij,
                                 1931, naar ik meen, maar twee douane-  vragen op welke tijd de begrafenis zal  indien de zedelijkheid, de openbare
                                 beambten, die de schepen inklaarden,  plaatsvinden, de Bonairiaanse tijd of  orde of publieke rust, de veiligheid of
                                 de invoerrechten uitrekenden, enfin  Hollandse tijd. Want de Bonairiaanse  het algemeen belang zich zou verzet-
                                 die alle werkzaamheden, zelfs de con-  tijd verschilt een half uur met die Hol-  ten, deze persoon per eerste gelegen-
                                 trole langs de kust (te voet!), moesten  landse tijd. De Bonairiaan weet dat wel,  heid naar Curaçao zou worden uitge-
                                 uitvoeren.                   doch dat halve uur gebruikt hij om  zet.
                                   Toen de Venezolaan in dat hokje  naar de begrafenis te gaan; op het vast-  De beschikking van de PG werd
     Villanyi bleef hier en deed zelfs geen  plotseling overleed, bleek, dat hij een  gestelde uur vertrekt hij van huis.  ingetrokken en Villanyi bleef hier en
     vlieg kwaad.                bijzondere manier van vissen had. De  Om die reden was vroeger de tijd van  deed zelfs geen vlieg kwaad.


                                                                                   FDMPB wil erkenning
    Willemstad - Men moet niet uit- MGU wil            satie. MGU vindt dat er een beleid
    Van een onzer verslaggevers
                                                       moet komen op het gebied van
    gaan van het fragiele van ouderen,                 ouderen met een sociaalecono-  voor Edwin Oleana
    maar van hun kracht, levenserva-  meer             misch en cultureel-participatief
    ring en kwaliteiten die een bijdrage               beleid voor de oudere gepensio-  Van een onzer   land die is uitgegroeid
    kunnen vormen in de gemeen-                        neerde, een woonklimaat dat opti-  verslaggevers  tot de grootste krant
    Grandinan Uni (MGU) in een re- participatie        male fysieke en mentale gezond-  Willemstad - FDMPB  van de voormalige Antil-
    schap. Dat zegt de Movementu
                                                       heid garandeert en een optimale
                                                                                   (Fundashon
                                                                                              Desaroyo
                                                                                                      len. Hij overleed in
    actie waarin de organisatie aan-                   medische zorg die betaalbaar is.  Marie Pampun i Binsen-  1986. Het is nu 32 jaar
    geeft dat ouderen op dit moment  ouderen           Daarnaast moet er volgens de   dario) wil dat de overheid  geleden dat hij is overle-
    niet worden betrokken bij de ont-                  organisatie een algemeen ouder-  een erkenning geeft aan  den is er geen enkele er-
    wikkeling van het land.                            domspensioen komen gebaseerd  de nalatenschap van Ed-  kenning geweest voor
      ,,Ouderen moeten op waarde ge-  den met de diversiteit onder oude-  op het minimumbestaansniveau,  win (Eddy) Oleana en  zijn werk. Niet in de
    schat worden voor wat ze kunnen  ren. Jongeren moeten in het  sociale zekerheid, en een inte-  vindt dat het land de  vorm van een plein of
    doen en wie ze zijn. Ze moeten als  ouderen- en gepensioneerdenbe-  graal beleid op het gebied van   man en zijn familie niet  straat. We sporen de
    een kracht worden gezien met veel  leid betrokken worden om solida-  generaties  met  synchronisatie  respectvol behandeld.   verantwoordelijken aan
    potentie voor de gemeenschap en  riteit tussen deze twee groepen te  van de jongeren en gepensioneer-  ,,Oleana was de op-  om deze erkenning te re-
    er moet rekening gehouden wor-  bewerkstelligen”, aldus de organi-  de.        richter van een van de  gelen”, aldus de stich-
                                                                                   eerste kranten op het ei-  ting.
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17