Page 18 - ANTILL DGB

18 Antilliaans Dagblad Vrijdag 22 november 2019

Vanta: Papiamentu

als gevoel neerzetten

e vormen al drie Poetry Circle Now- zaal zitten die Slavische aspec-
jaar het theater- here, een Amster- ten oppikten. De mensen die de
Z gezelschap dat dams dichterscollec- taal echt proberen te voelen
de naam Vanta draagt: tief waar Juan-Car- hebben denk ik de mooiste
zangeres Amber Nijn- los Goilo deel van ervaring gehad. Dat willen we
man, dichter Juan-Car- uitmaakt. ,,Ik was namelijk: de taal als gevoel Vanta is drie jaar geleden geboren in Amsterdam en bestaat uit
los Goilo en percussio- daar bezig met een neerzetten. Het Nederlandse dichter Juan-Carlos Goilo, zangeres Amber Nijman en percussionist
nist Vernon Chatlein. Twee jaar leertraject onder leiding van publiek was soms wel in ver- Vernon Chatlein. FOTO DAVID VAN DELDEN
geleden kregen we op het eiland Felix de Rooy, en ik wist eigen- warring: die verwachten overal
een voorproefje van dit trio te lijk al meteen dat ik wat met structuur, en dat ze altijd de taal voelen ze dat we oprecht zijn.” Vanta mogelijk maakte. ,,Ik was
bieden heeft, toen Chatlein zijn Papiamentu wilde doen, en dat kunnen verstaan.” Juan-Carlos Vernon heeft geen enkele zorg. bij de première in Nederland en
album ‘Peace Love & Music’ ik het met Amber en Vernon haakt daar driftig op in. ,,Daar- ,,Ik zie het als een reis die we ik wist meteen dat we dit stuk
introduceerde. Maar nu presen- wilde ontwikkelen en uitvoe- om zeggen we dat je Papiamen- samen met het Curaçaose pu- naar Curaçao moesten brengen.
teren ze hun eerste volledige ren.” Volgens Vernon ontstond tu moet voélen, maak het licha- bliek aangaan, ik ben alleen ‘Papia’ is helemaal in lijn met
theatershow over het Papia- de voorstelling in sneltreintem- melijk, probeer niet alles letter- maar benieuwd wat het bij ze de filosofie van KadaKen. Het
ments: ‘Papia: The birth of a po. ,,We raakten in gesprek over lijk te begrijpen.” oproept.” Juan-Carlos staat er gebruikt verdieping en reflectie
language’, onder artistieke bege- kracht van Papiamentu, hoe het Elia Isenia kijkt de jonge net zo in. ,,Ik ben van de con- op een manier waarmee het
leiding van Felix de Rooy. Na alle stormen van onderdrukking theatermakers uit Nederland frontatie: met deze poging om gesprek over het belang van
een tournee in Nederland voe- doorstaan heeft. Dat hoor je met verwondering aan. ,,Ik krijg Papiamentu in theatervorm te Papiamentu in de samenleving
ren ze het stuk de komende terug in de sterke klemtonen hier kippenvel van. Ik heb de gieten prikken we een gaatje in van Curaçao gestimuleerd en
dagen drie keer lokaal op, aan- die de taal heeft. We gingen voorstelling nu echt tot me het universum. We creëren verdiept wordt. Dan wordt thea-
gevuld met twee lokale gasten improviseren met die klemto- genomen en wat Vanta met ruimte voor discussie, voor wat ter iets dat niet op zichzelf staat,
van naam: zangeres, tekstschrij- nen en een week later had Juan- onze taal gedaan heeft is prach- nieuws. En als er dan mensen maar dat ook bijdraagt aan
ver, verhalenverteller Elia Isenia Carlos al de helft van de show tig. Ongelooflijk toch, dat zij in het publiek zijn die er wat maatschappelijke bewustwor-
en acteur, komiek, theaterma- in elkaar gezet.” Dat verbaasde van heel ver beter de schoon- anders van hadden willen ma- ding. Dat doen we met onze
ker Eligio Melfor. zelfs de snelle werker Juan-Car- heid van Papiamentu beter ken: prima! Ik ben gráág die eigen voorstellingen als ‘Mula’
Ik ontmoet het gezelschap bij los. ,,Normaal hebben ‘spoken kunnen brengen dan wij hier springplank, laat het vooral en ‘Chakutoe’ net zo: hopelijk
theater La Tentashon aan de word’ en muziek hun eigen op het eiland. Ik ben echt trots weer meer discussie en culture- gaat deze samenwerking aan
Matheywerf, een voor een drup- ritme. Als je dat wilt combine- dat ik hieraan bij kan dragen, le uitingen opleveren, voor mij beide kanten van de oceaan een
pelen de acteurs binnen. Felix ren, zoals wij doen, dan kost het ook omdat ze mij de ruimte is dan de voorstelling geslaagd.” heel mooi vervolg krijgen.”
de Rooy staat buiten een sigare- wel even tijd voordat je de af- geven om een andere kant van Lou Nisbet komt tijdens het ‘Papia’ wordt op 29, 30 november
tje te roken, zichtbaar vermoeid stemming vindt. Maar dit keer mezelf te laten zien. Altijd gesprek water en fruit brengen, en 1 december gespeeld in theater
omdat gisteren de opnames van viel alles zomaar in elkaar, ma- noemt men mij de tumbazan- zij is producent van Teatro La Tentashon. Kaarten zijn ver-
de film ‘Vliegende vissen ver- gisch.” geres, of tambú, of seú. Voor KadaKen, het lokale theaterge- krijgbaar bij 24 Uur uit de Muur
drinken niet’ afgerond zijn. En zo stonden ze begin 2018 theater word ik hier nooit ge- zelschap dat de overtocht van en Mensing’s Caminada.
Toen vond ook de eerste tekst- in Theater Mozaïek de première vraagd, maar ze gaan zien wat
doorloop met de lokale gasten van ‘Papia: The birth of a langu- er gebeurt: mensen zullen ver-
plaats, Elia Isenia en Eligio age’ te spelen, en daarna volg- baasd staan van wat ik te bren-
Melfor. Het is duidelijk nog een den nog 17 voorstellingen in gen heb.”
beetje aftasten tussen de jonge Nederland. Volgens Vernon een Eligio Melfor zei meteen ja
theatermakers van Vanta en de overdonderende ervaring. ,,Ach- toen hij gevraagd werd voor dit
seniore iconen. Vernon Chat- teraf gezien was die première project. ,,Dit is geen comedy,
lein bekijkt het allemaal met eerder een try-out, we zijn mis- wat ik gewend ben, maar het
een grote grijns op het gezicht. schien wel iets te snel het podi- heeft een heel mooie
,,Dat ik met Elia en Eligio dit um op gegaan. Tijdens die boodschap: de waardering voor
stuk op Curaçao over Papia- tournee hebben we verder ge- onze eigen taal. Je merkt wel
mentu mag uitvoeren: het is schreven aan de voorstelling, de het verschil in generaties, maar
een droom die uitkomt. We boel flink aangescherpt.” Vol- dat is ook spannend: zij spreken
hebben nog geen minuut op het gens Amber riep de voorstelling een ander soort Papiamentu
podium gestaan met elkaar overal weer andere emoties op. dan ik, je ziet tijdens onze sa-
maar ik weet nu al dat we ,,Papiamentu heeft zo veel raak- menwerking dat de taal in ont-
enorm veel plezier gaan hebben vlakken met andere talen dat wikkeling is geweest, ik moest
met elkaar.” het soms op de gekste plekken sommige woorden in het script
‘Papia’ ontstond twee jaar herkenning oproept. Zo hadden echt een paar keer lezen en Voormalig Tumbakoningin Elia Isenia is een van de twee lokale
geleden tijdens een sessie van we een paar Roemenen in de uitspreken om te begrijpen wat gasten die uitgenodigd zijn om mee te spelen: ,,Ik ben blij dat ik een
ze betekenen.” Elia schiet er van andere kant van mezelf mag laten zien.” FOTO OCTAVIO CURIEL
in de lach. ,,Je denkt misschien
dat wij als oudjes die jonge
mensen wat te leren hebben
over taal, maar het werkt net zo
goed andersom: zij laten mij
kanten van het Papiamentu
zien die ik nog nooit had opge-
merkt.”
Voor Amber is deze voorstel-
ling op Curaçao spelen iets wat
ze met enige spanning tege-
moetziet, omdat ze als Neder-
landse het Papiaments niet
beheerst als een ‘native spea-
ker’. ,,Als mensen het gevoel
krijgen dat het een kunstje is,
Artistiek begeleider Felix de Rooy neemt samen met Eligio Melfor de dat het niet echt aanvoelt, dan Jong en oud ontmoeten elkaar in deze unieke voorstelling over het
tekst door. FOTO OCTAVIO CURIEL val je door de mand. Hopelijk Papiaments. FOTO OCTAVIO CURIEL