Page 12 - HOH
P. 12
a11
regional Diasabra 29 Maart 2025
Cuba ta bolbe habri tienda cu ta acepta solamente dollar, un simbolo di
desigualdad
(AFP) - Den Cuba comu- ciero di Cuba, pa cambia esey.
nista, algun cliente ta “mas
igual” cu otro, manera un Den 1993, Castro finalmente
maestro di matematica di a descriminalisa posesion di
40 aña a descubri reciente- dollar, y e prome tienda cu ta
mente durante un bishita acepta dollar a habri. Pero un
na un tienda na La Ha- decada despues, durante un
bana hunto cu su yiu. conflicto cu e Merca, dollar
a ser elimina como moneda
Nan a pasa banda di un tienda legal.
completamente nobo, situa
den e piso abou di un hotel Cuba ta pone su problema
di luho den e bario di Mira- economico actual riba un en-
mar. Pero “nos apenas a pone durecemento di e embargo
un pia den e tienda ora nan comercial di seis decada du-
a bisa cu e pago tabata sola- rante e prome presidencia di
mente na dollar,” Michael, e Donald Trump. Pero e pais
maestro cu no kier duna su tambe ta sufri pa e caida den
fam, a conta AFP. turismo – hopi hende ta evita
pa falta di cuminda y gasolin, E falta di producto, hunto economista Cubano Mau- Cuba pa motibo di falta di
“Ban, esaki no ta pa nos,” el blackout frecuente, y un falta cu salario abou, e promedio ricio de Miranda a bisa AFP, producto y blackout – y un
a bisa su yiu, mientras nan critico di moneda duro. ta rond cinco mil peso, of señalando cu mientras hende reforma monetario cu a faya
a sali for di e tienda. E su- 42 dollar pa luna, ta haci cu por cumpra cos na dollar, nan den 2021 cu a aumenta e prijs
permercado estatal, cu a hab- Pero hopi Cubano no tin ac- hende casi no por yena nan salario no ta paga den dollar. di dollar riba mercado preto.
ri den januari, ta e prome di ceso na dollar. E resultado ta garoshinan.
hopi tienda cu lo habri na e un division entre esnan cu “Esey ta naturalmente ex- E gobierno ta presenta e
isla, caminda e pago lo ta sol- tin, cu por cumpra hopi cos “Aki nos semper ta haya loke clui esnan cu no tin manera strategia di dollarisacion par-
amente den dollar, como un den tienda cu ta cobra den nos ta busca,” Enzo Puebla, di haya dollar,” Miranda, un cial como un medida tempo-
manera pa yuda e economia dollar, y esnan manera Mi- un ingeniero di 24 aña, a investigador na Universidad ral pa rebiba e economia – y
cu ta den golpia. chael, cu ta cobra den peso bisa. E ta ricibi dollar for di Javierana den ciudad Colom- ta bisa cu nan meta final ta
Cubano – moneda cu e ta su famia den exterior, y ta usa biano di Cali, a bisa. pa Cuba por sali completa-
Prome minister Manuel cambia pa MLC, un moneda esey pa cumpra webo, azeta mente for di dependencia di
Marrero a bisa cu e move- virtual cu a ser introduci den pa cushina, y carni – pro- Cuba tin un relacion largo e moneda di Merca.
mento ta un “proceso nec- 2019 y cu a perde hopi di su ducto cu raramente tin na e y tormentoso cu e dollar.
esario” pa e estado por logra balor. tienda cu ta cobra na MLC, Despues di e revolucion na- Pa Tamarys Bahamonde,
haya algun di e dollar cu ta na otro banda di e caminda. cionalista cu Fidel Castro a un economista Cubano na
circulando ilegalmente den e Mientras Michael tabata sa- yega na poder den 1959, dol- American University na
mercado preto. liendo for di e tienda cu pago E diferencia entre e dos tien- lar tabata estrictamente pro- Washington, esaki ta un meta
na dollar, otro cliente tabata da ta asina grandi cu Cubano hibi. Tin un solo dollar den iluso. Cuba, segun e, ta un
E isla Caribense cu tin 9.7 saliendo cu garoshi yena cu a duna nan e sobrenombre di bo poder por a resulta den un “caso casi perfecto di e difi-
miyon hende ta pasa den su producto – un bista raro den “e prins y e pobernan.” aña di prizon. A tuma e caida cultad cu ta surgi ora bo ta
crisis economico mas grave Cuba, caminda rekinan di “E problema principal cu dol- di e Union Sovietico, prin- purba desdollarisa un econo-
den 30 aña, cu ta caracterisa tienda ta regularmente bashi. larisacion ta cu e ta parcial,” cipal aliado y sponsor finan- mia.”
Republica Dominicana: Mas cu 22 mil muhe a beneficia di programa di
deteccion di cancer di matriz
(DiarioLibre) - Desde su blico a presenta su “Guia di
implementacion na mei Practica Clinico pa Screen-
2021, e Programa di De- ing, Deteccion y Tratamento
teccion Tempran di Can- di Lesionnan Pre-canceroso
cer di Matriz a beneficia pa Prevencion di Cancer di
22.527 hende muhe. Matris,” cu e meta di duna e
recomendacionnan necesario
E programa aki, desaroya pa basa riba evidencia cientifico
Servicio Nacional di Salud pa defini e screening, detec-
(SNS), hunto cu e Prome cion trempan y tratamento
Dama Raquel Arbaje y Se- di lesionnan pre-canceroso y
guro Nacional di Salud (Se- preveni e malesa.
nasa), ta presente den nuebe
hospital di prioridad y den E documento aki ta e resul-
clinicanan mobil desplega tado di esfuersonan di co-
den henter e pais pa reduci e ordinacion di e Ministerio
incidencia y mortalidad di e di Salud Publico, e Servicio
malesa aki pa medio di detec- Nacional di Salud (NHS),
cion tempran. y sociedadnan specialisa, cu
sosten di e Organisacion Pan-
Despues di estudionan di di- americano di Salud (PAHO),
agnostico, ultrasonido, pap pa provee un herment util
tests, colposcopia, cultura E iniciativa aki tabatin un im- regular. menstrual, of despues di pa dunadornan di cuido di
vaginal, biopsia, captura di pacto positivo riba salud di menopausa, aumento di san- salud y pashentnan pa loke ta
DNA, y test di HPV (human hende muhe door di facilita Algun di e sintomanan cu por gramento genital cu un holor trata e screening, deteccion y
papilomavirus), 7.245 pash- acceso na servicio di detec- indica e presencia di cancer di malo, dolor di heup, y per- tratamento di pre-cancer di
ent ta ser monitoria na cen- cion y tratamento trempan, matriz ta inclui sangramento dida di peso. matriz.
tronan di salud, y 59 ta ricibi y tambe conscientisa riba e abnormal despues di rela-
tratamento. importancia di controlnan cion sexual, entre periodonan E Ministerio di Salud Pu-