Page 32 - BNDIA ARUBA
P. 32

A32    LOCAL
                      Diahuebs 26 Juli 2018


                                                                             App pa registra violencia na trabou




                                                                      un denuncia.”

                                                                      Sra. Bosman ta admiti cu no
                                                                      ta ‘nada facil’ pa e victiman-
                                                                      an  papia  tocante  e  sucede.
                                                                      “Nan ta sinti un berguensa y
            ORANJESTAD  -  E  abo-       e  aumento  tin  di  haber  cu   ta p’esey nan no ta comparti
            gado y experto Hulandes,  mas  consciencia  debi  na  e   nan storia, pasobra en general
            Karin  Bosman  ta  sigui  movimento#MeToo, y tam-         nos no a siña con pa bay om
            firme  cu  e  bataya  contra  be  debi  na  investigacionnan   cu un experiencia asina.”
            violencia na trabou: buki,  haci  den  pasado  tocante  e
            investigacionnan,      lec-  tema  aki  cu  ta  haci  person-  Tocante e app
            tura,  conferencianan  na  anan mas consciente di com-    Manera  menciona,  sra.  Bos-
            tur  parti  di  mundo  y  un  portacionnan indesea.       man a traha un app pa asina
            caminata  di  500km  desde                                tuma un segundo paso pa un
            e  Trump  Tower  na  New  Investigacionnan na e isla ru-  solucion. Pero pa via cu e ex-
            York  pa  e  Cas  Blanco  na  man ta mustra un aumento di   periencia  di  e  victimanan  ta
            Washington  DC.  Su  ul-     50%.  “Esaki  ta  un  tendencia   hopi  emocional,  e  pregunta
            timo  creacion  ta  un  app,  cu nos ta wak rond mundo,   ta: pa kico un app, paso e por   “E  app  ta  proporciona  hopi  kico ta tolerabel of no.
            unda  por  registra  violen-  Europa  inclui.  Mas  persona   sinti como un mas bien ‘dis-  informacion”,  sra.  Bosman
            cia na trabou.               ta  haci  denuncia  di  casonan   tant  approach’  pa  yuda  deal   ta splica. “No solamente riba  Kico ta pasa ora un empleado
                                         asina.  Hendenan  ta  sinti  na   cu e harassment.        sexual harassment, pero riba  ta  hasi  un  denuncia  falso?
            E ultimo investigacion cu sra.  mes sigur y comodo pa haci                             diferente  harassment  cu  ta  Sra.  Bosman  ta  splica  cu  e
            Bosman  a  haci  tocante  ‘sex-                                                        tuma luga na pia di trabou.,  denuncia  ta  anonimo,  pero
            ual harassments’ na Aruba ta                                                           manera bullying cu tambe ta  e  empleado  mester  pone  su
            mustra  un  aumento  grandi                                                            un problema grandi. Cu e in-  nomber  si.  Esaki  pa  motibo
            (un tercio): 56% di emplead-                                                           formacion nos ta haci e per-  pa  haya  ayudo  di  un  profe-
            onan ta informa cu na a yega                                                           sona  mas  ‘weerbaar’  contra  sional. “Si bo yena un denun-
            di bira victima di abuso sex-                                                          e harassment y tambe sufici-  cio falso contra un colega, es-
            ual  fisico  na  pia  di  trabou.                                                      ente fuerte pa haci un denun-  aki tambe ta wordo considera
            Den su rapport anterior esaki                                                          cia.”                        como harassment.”
            tabata 37% . E porcentahe di
            remarcanan of comentarion-                                                             Empleadonan  por  raporta  Situacion na Aruba
            an cu un dobel sinti (sexual)                                                          via e app, pero esaki no ta un  Aruba  no  tin  un  ley  specif-
            ta 86%.                                                                                denuncia  oficial,  pero  mas  ico pa cumpli cu un luga di
                                                                                                   bien un señal pa haya ayudo.  traha  sigur  y  saludabel.  Sra.
            Sra.  Bosman  ta  clarifica:                                                           Como cu e app no ta un apli-  Bosman ta splica cu ta existi
            “Esaki  no  ta  nifica  cu  tin                                                        cacion  so,  pero  e  ta  un  ful  regulacionnan cu ta obliga e
            mas casonan. Nos ta kere cu                                                            suport  y  un  network  profe-  dunado  di  trabou  pa  cuida
                                                                                                   sional  mane un back office,  su  empleadonan.  “Un  luga
                                                                                                   pa guia y asisti e persona cu ta  cu  ta  sigur  y  saludabel  no
                                                                                                   sinti su mes victima di sexual  solamente ta proporciona un
                                                                                                   harassment na trabou.        break  of  pone  un  helm  riba
                                                                                                                                cabes  pa  proteccion,  tambe
                                                                                                   Por ehempel, e ‘arbodokter’,  e ta proteha cu empleadonan
                                                                                                   cu ta un dokter specialisa den  no  haya  stress  na  trabou.  E
                                                                                                   enfermedadnan  relaciona  cu  enfermedad  cu  te  ainda  ta
                                                                                                   trabou, por guia e victima pa  riba number 1 si ta papia di
                                                                                                   un  solucion  despues  di  re-  enfermedad na trabou.”
                                                                                                   porta  comportacion  inapro-
                                                                                                   pia.  E  specialista  por  facilita  About  Workplace  Harass-
                                                                                                   un sesion entre e victima y e  ment  and  Medwork  Carib-
                                                                                                   acusado. “Den caso di intimi-  bean a uni forsa pa promove y
                                                                                                   dacion/bullying, esaki tambe  implementa e app na Aruba y
                                                                                                   por nifica un sesion cu henter  tambe e otro islanan den Re-
                                                                                                   un grupo di empleadonan.     ino. E director di Medwork,
                                                                                                                                Ru  Croes  ta  afirma  cu  tin
                                                                                                   Sra. Bosman ta continua: “ E  contacto cu e Departamento
                                                                                                   app ta un asina yama ‘low lev-  di Trabou y e respuesta tabata
                                                                                                   el tool’ pa personanan aborda  uno positivo.
                                                                                                   e situacion mas rapido, pero
                                                                                                   tambe e ta motiva e dunado  “E  harassment  ta  un  prob-
                                                                                                   di  trabou  pa  implementa  e  lema,  e  departamento  ta
                                                                                                   policy di harassment  na un  reconoce esaki. Cada aña nan
                                                                                                   manera  mas  facil.  E  benefi-  tin  cu  deal  cu  mas  di  dies
                                                                                                   cio pa e dunado di trabou ta  caso.”
                                                                                                   cu  su  empleadonan  ta  keda
                                                                                                   sano,  esey  kiermen  menos  “Esaki  ta  casonan  registra
                                                                                                   AO y menos cu ta kita for di  of  raporta,  pero  e  investiga-
                                                                                                   trabou.”                     cionnan ta mustra cu e prob-
                                                                                                                                lema  ta  mas  grandi.  Cu  e
                                                                                                    Un di e motibonan princi-   app, Departamento di Labor
                                                                                                   pal cu personanan no ta haci  ta  mira  un  oportunidad  pa
                                                                                                   denuncia  di  e  harassment,  colecta  datonan  den  forma
                                                                                                   ta  cu  nan  no  ta  consciente  anonimo. Nan ta kere cu es-
                                                                                                   di inapropia. E app tambe ta  aki ta solamente e ‘tip of the
                                                                                                   contene informacion tocante  iceberg’.”
   27   28   29   30   31   32