Page 42 - MIN JUS 1 APRIL 2017
P. 42

4

  LOCALDiasabra 1 APRIL 2017

Conseho Consultivo ta critico cu Caft y cu resultado di areglo di disputa

ORANJESTAD - Den              nativa cu e islanan ta fabo-    segun RvA. Si e plannan        ta constata cu a cumpli      ion encuanto presupuesto
su relato anual di 2016,      rece. Esey muy probable-        actual di gobierno Hulan-      cu  norma di un deficit di   y cambio den e esaki, y ta
Conseho Consultativo          mente lo keda na un deseo,      des sigui nan rumbo, e ca-     no mas cu 3,7%. Pero pa      controla con e gastonan ta
(Raad van Advies, RvA)        ya cu ta nan mes a propone      sonan aki lo termina cerca     2016 RvA ta constata cu      bay. Pero seguidamente for
ta dedica atencion spe-       e forma aki den un con-         Raad van State, cu conseho     esey no ta e caso y na su    di e publicacionnan di Caft
cial na dos tema impor-       seho anterior na gobierno       pa gobierno di Reino.          debido tempo gobierno        no por destila si e presu-
tante: e situacion encu-      di Reino.  Cu e proyecto di     Un consideracion impor-        lo mester compensa esaki.    puesto proponi ta hiba den
anto e areglo di disputa      ley aki anto, e relacionnan     tante cu nos no ta mira den    Motibo pa no por cumpli      direccion di financia publi-
den Reino, y e funciona-      den Reino lo keda manera        e relato di RvA pa loke ta     na 2016 segun RvA ta cu      co duradero, mientras cu
mento te awor di Caft.        nan ta y no lo tin un areglo    e areglo di disputa ta, cu di  gobierno a tuma como         esaki ta e meta final. Segun
Un analisis di Bon Dia        di disputa cu un corte im-      ningun forma, tampoco si       pronostico un crecemento     RvA, loke tabata un instru-
Aruba di e temanan aki.       parcial pa husga caso.          un dado momento e tres         economico di 3,8% com-       mento, e deficit maximal
Pa loke ta e areglo di con-   RvA ta señala tambe cu          islanan lo por convence        para cu 2015, mientras cu    estableci pa e ley, a bira e
flicto, RvA ta constata cu    banda di e disputanan to-       Hulanda cu ta miho pa          Banco Central na septem-     meta riba su mes. Caft ta
no a yega un fin na e dife-   cante aspectonan consti-        Corte Superior atende e        ber 2016 caba a constata cu  demasiado enfoca riba e
rencia di opinion di e tres   tucional, tin un tereno (di     disputanan huridico aki        Aruba tabata bayendo den     ‘cijfers onder de streep’,
islanan hunto (Aruba, Cu-     posibel disputa) cu no a bin    cu por surgi entre e part-     direccion di un crecemen-    expresion berdad uza mas
raçao y St. Maarten) y esun   na bista ainda y cu ta digno    nernan den Reino, y esey       to negativo pa e aña. Esey   di un biaha pa prof. Bak-
di Hulanda riba e punto       di consideracion. Esey ta e     ta cu apelacion pa motibo      a resulta asina tambe, cu e  ker como presidente di
di ken mester ta e instan-    hecho cu den ultimo añan-       di un disputa a reis di un     consecuencia cu pa varios    CAFT.   Cu gobierno a
cia hudicial cu lo mester     an a bin hopi mas uzo di        intervencion di Reino, por     tipo di impuesto gobierno    yega na e cifra via tur tipo
trata e casonan someti na     cierto articulonan di Statu-    ehemplo bao di articulo 43,    a cobra considerablemente    di entrada incidental cu
su huicio y duna un vere-     ut, cu den pasado no tabata     lo no tin nunca un efecto      menos cu nan tabatin pre-    nan mes ta regla, pa Caft
dicto o conseho. E Con-       uza, o tabata uza di otro       di suspension di e medida      supuesta. RvA ta constata    no ta problema.
sehonan Consultativo di e     forma. Esaki a bira special-    (‘opschortende werking’)       cu pa loonbelasting, BBO,    Asina segun RvA ta surgi
tres islanan tambe den nan    mente mas frecuente des-        cu Reino ta aplicando. Den     invoerechten y accijnzen     oportunidadnan perdi pa
consulta colegial a yega na   de e cambionan relaciona        practica esey ta implica cu    gobierno a cobra hunto       yega na financia publico
conclusion cu ta miho pa      cu 10-10-10, unda tabatin       no por deshaci di e me-        Afl. 55 miyon menos. Ta      duradero y sostenibel. Y
pone e tratamento di dis-     hopi mas acuerdo di coop-       dida tuma pa Reino, aunke      entradanan incidental cu     de paso e no ta haci e tra-
puta asina den man di un      eracion entre diferente pais    cu despues por haya rason      e acuerdo pa opera e re-     bao di RvA mas facil cu
corte imparcial.              unda a traspasa facultad pa     completo o parcialmente di     fineria atrobe, y extra en-  tin un tarea un poco mas
Hulanda ta keda mantene e     otro. Nan ta menciona den       e instancia cu mester husga    trada di winstbelasting, a   amplio cu esun di Caft.
posicion cu nan ta desea un   esey:                           e apelacion. Esey tabata e     percura pa trece un poco     Tambe RvA ta nota cu nan
seccion di Raad van State,    -           Articulo 38, cual   caso tambe den e conflicto     balansa den e asunto, pero   no ta disputa e utilidad di
e ‘Afdeling Advisering’ pa    ta brinda e posibilidad pa      cu a surgi na 2014, unda cu    cu un deficit mas halto cu   e supervision financiero,
duna un conseho cu ta ‘di     paisnan den Reino colabo-       Raad van State a conclui       e 2,0% proyecta segun e ley  loke ta resulta importante
peso’ (‘zwaarwegend’),        ra cu otro riba tereno cu en    (un aña despues) cu gobi-      di Caft.                     tambe pa financista den
pero e ta keda un conseho     principio ta pertenece na       erno di Reino no a actua       E critica mas severo di RvA  exterior, pero RvA ta spera
na Conseho di Ministro        nan tereno autonomo;            completamente corecto.         ta concerni tanto gobierno   cu lo por bin un reorienta-
di Reino. E islanan ta keda   -          Articulo 43, cu ta   Mientras tanto, gobierno       como Caft y esey ta cu RvA   cion di e manera di eherce
para riba e deseo di un in-   duna e obligacion pa e          di Reino a haci caba loke      ta haya cu ambos ta carece   e supervision financiero,
stancia – un hues indepen-    paisnan mes percura pa ga-      nan a propone cu e medi-       di un vision a largo plaso   pa esaki bira mas orienta
diente – pa atende e caso-    rantisa den nan legislacion     da. E conseho o veredicto      unda nan ta bay. Segun       riba logra financia publico
nan di conflicto, y ta pro-   y gobernacion e derecho y       lo por sirbi como guia pa      RvA, Caft ta duna opin-      duradero.
pone pa Hoge Raad (Corte      libertadnan humano, sigu-       futuro caso, esey si.
Superior) ta e instancia ey.  ridad legal y bon gober-        Contal cu ta parce cu esaki
Mientras tanto, segun e       nacion y di otro banda ta       ta e final, por lo pronto, di
relato d RvA, e asunto ta     duna autorisacion (y oblig-     e debate di varios aña, pa
asina leu caba cu den su      acion) na Reino pa percura      duna contenido na e arti-
sesion di 20 januari 2017,    pa esaki tuma luga.             culo 12a di Statuut, cu ta
Conseho di Ministro di        -          Articulo 52 ta duna  defini esaki, pero no na sat-
Reino a aproba un proyec-     e posibilidad pa un pais        isfaccion di e islanan.
to di ley conteniendo e       traspasa via un ley fac-
pensamento Hulandes de-       ultadnan autonomo na                 Evaluacion Caft
scribi aki. Seguidamente e    Gobernador como organo          Banda di e critica cu RvA
proyecto di ley a keda en-    di Reino o na gobierno di       tabatin caba na momento
trega na Raad van State pa    Reino. Naturalmente mes-        cu e ley cu ta regarda Caft
nan conseho. Cu esaki, se-    ter trata di facultadnan di     tabata den proceso di apro-
gun RvA, e proceso a bira     gobernacion. E hecho aki        bacion, den e relato aki
un tipo di ‘kroonberoep’,     no ta implica solamente         RvA a duna su opinion
nada mas. Esaki ta un señal   cu reflexion riba e ember-      encuanto e efecto cu e ley
cla cu na nivel di Reino ta   gadura constitucional di  e     y funcionamento di e co-
sigui cu nan pensamento       medionan aki ta significa-      legio tabatin te awor. Den
(di Hulanda), a menos cu      tivo, pero tambe riba e po-     su evaluacion RvA ta toca
awor Raad van State lo        sibilidad pa trata disputa cu   tambe e asunto di e pre-
mester cambia di idea y       ta surgi den aplicacion di e    supuesto y cumplimento
laga nan opinion bay mas      tipo di instrumento aki. E      cu esaki pa e añanan cu a
den direccion di e alter-     tipo di disputa aki ta imagi-   transcuri mientras tanto
                              nabel, manera e ultimo          Caft ta den funcion, cu
                              añanan a keda demostra,         ta 2015 y 2016. Pa 2015
   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47