Page 9 - WEB
P. 9
Antilliaans Dagblad Dinsdag 12 juni 2018
12
Feuilleton
DE MEMOIRES VAN TATAIS LODEWIJK
DOOR
DANIEL
Hospitaal onder water (72) GERHARTS
n 1944 kwam het nieuwe in de staat Georgia en dat de die de naam Bonaire droegen. Ik vertelde de heer Plesman
Sint Franciscus Hospitaal burgemeester waarschijnlijk In Virginia waren er twee. In dat ik van de tocht naar Cura-
I gereed. Het regende in iemand was, die gratis het 1889 kwam de naam Bonaire çao had gelezen en ik vroeg
november zwaar. Een dam van ambt op zich had genomen als Georgia voor de eerste maal in hem of hij ook Bonaire zou
de plantage Aruba brak en de een dienst aan de gemeen- de Postal Guide. gaan bedienen. Het gesprek
grote massa water stroomde schap; hij was mogelijk kruide- Op 1 juni 1981 schreef Mrs. ging toen ongeveer als volgt
naar Kralendijk. Het hospitaal nier of slager. Het aantal inwo- Mary Givens Bryan, director verder: ,,Bonaire, wat is dat?”
liep wel 40 centimeter onder ners was toen 161. dept. of Archives and History, ,,Het is een eiland ongeveer
water. Patiënten en meubilair Ik slaagde er in de heer Ples- dat de informatie genomen uit 42 mijl van Curaçao, meneer
werden op de bovenverdieping man, de KLM-directeur (en Gevoel van trots de encyclopedie fout is en dat Plesman.”
in veiligheid gebracht. Bij een oprichter) op het Leidseplein Ik voelde me erg trots met ons het fort dat waarschijnlijk uit ,,Hoeveel inwoners heeft
onderzoek bleek, dat de aanne- in Amsterdam te spreken te Bonaire dat toen 5.218 inwo- Bonaire voortsproot was ge- het?”
mer de fundering 40 centime- krijgen. ners had. naamd Fort King George. Het ,,Ongeveer zesduizend,
ter lager had gemaakt dan de In 1961 kwam ik in contact is gerestaureerd en overgeno- meneer Plesman.”
getekende plannen waren! gia, USA, waar de envelop op met de salesmanager van Delta men door The Georgia Histori- ,,Zesduizend? Zesduizend!
Alle huizen langs de Kerk- 16 juni p.m. 1952 werd afge- Airlines, L.H. Sport, en die cal Commission. Denk je dat ik voor zesduizend
weg liepen onder water. Die stempeld. schreef, dat mrs. Malcom, ook Ik heb geen Bonaire kunnen mensen ga vliegen?”
weg was verhoogd en er waren In de maand september van in dienst van die luchtvaart- ontdekken, dat dicht bij de ,,Natuurlijk niet, meneer
niet voldoende afwateringska- hetzelfde jaar kwam bij ons maatschappij bijzonderheden kust was. Maar het is mogelijk Plesman, maar u gaat er toe-
nalen gemaakt. een brief, die bestemd was had gevonden, te weten: ,,The dat de kapitein aan wie de brief risten heen brengen. Kijk deze
Het huis op de hoek van de voor de kapitein van een schip, English built a fort on the van 1952 was gericht, schipper foto’s maar eens.”
Prinses Mariestraat en de en in de linker onderhoek Altamaha river in 1721 but its was van een binnenvaartuig, Plesman nam het albumpje,
Kerkweg had wel bijzonder stond Geo. De brief werd door expenses caused them to aban- want het stadje ligt bij de Alta- dat ik altijd bij mij had, aan.
veel water in de vertrekken ons van een duidelijker adres don it in 1827. About five years maha-rivier. Begon nog eens vooraan. En
staan. Een bewoner van Kra- voorzien en aan de postdirec- later a group of colonists (17 Gezaghebber Van Hesteren toen klonk: ,,Dat doen we.”
lendijk zag dat, gaf de nieuw- teur van Bonaire Georgia ge- Germans from Salzburg) clai- heeft van de correspondentie We hebben toen nog wat
gebouwde elektrische centrale zonden. med the fort and this was the kopieën laten maken. gepraat over Bonaire en de
de schuld en begon met een Op 4 augustus schreef ik origin of the settlement of andere eilanden en ik ging
pikhouweel gaten in het weg- een brief aan de burgemeester Bonaire, Geo. The population Vierde Bonaire dolgelukkig weg met de belofte
dek te hakken. Toen hem werd (mayor) van Bonaire Geo en is not too greatly increased In 1977 vond ik een vierde van de KLM-baas dat wij
verteld, dat daaronder kabels vroeg hem mij te willen laten today as it is only 200. Bonaire Bonaire, in de staat Tennessee. niet vergeten zouden worden.
lagen van de centrale, gooide weten hoe oud de stad was en is located south of Macon and Intussen was Bonaire Geo. Maar we hadden geen vlieg-
hij zijn houweel neer, holde vanwaar de naam kwam. De north of Fr. Valley in a rich gegroeid tot een gemeenschap veld.
het huis van de familie New- burgemeester antwoordde niet peanut and cotton producing van 1.500 inwoners, dank zij Terug in Bonaire zijn we
ton binnen, sprong aan de en daarom schreef ik een brief region of the State.” een luchtmachtbasis die dicht gaan kijken waar een vliegveld
achterzijde over een muurtje aan gouverneur Talmadge van Dit klopte niet erg met het- bij het stadje werd gebouwd. zou kunnen worden gemaakt.
en sprong pardoes in de regen- de Staat Georgia en ik vroeg geen ik wist, namelijk, dat er Later verscheen een bericht Er werd gedacht aan de planta-
bak en niet in de koraal achter hem of hij de gevraagde inlich- een haven moest zijn. Immers, in de krant dat de Gezagheb- ge Bolivia, het terrein bij Subi
het huis. Het koude water tingen kon geven, daarbij de brief die ik voor een kapi- ber van Bonaire en het Staten- Blanco het oostelijk deel van
bevorderde de ontnuchtering. vermeldende dat de burge- tein van een schip ontving, lid Rudy Ellis een bezoek aan de plantage Aruba. Openbare
Lust tot verder hakken in het meester niet had geantwoord. bewees dat er iets moest zijn president Carter zouden bren- Werken van Curaçao, dat al-
wegdek was er niet meer. De gouverneur antwoordde waar een schip kon meren. gen, en dat zij dan een van de vast in de arm werd genomen,
prompt: Maar het is interessant te zien kanonnen, die bij de Rode Pan koos Subi Blanco uit, omdat
1. dat hij geen macht had de hoeveel personen zich inspan- aan de lage Westkust uit de het tussen Kralendijk en Rin-
Vier maal Bonaire
Op 7 juli 1952 ontvingen wij burgemeester opdracht te den om inlichtingen te verkrij- zee waren gehaald, als bagage con lag. Ik naar gouverneur
een brief uit New York, die geven op mijn brief te ant- gen en door te geven. zouden meenemen en dat aan Van Slobbe.
niet duidelijk geadresseerd woorden. Een Dr. John M. Coff de president namens Bonaire ,,Naar Bonaire vliegen?
was en die een snoepreisje had 2. dat Bonaire een van de schreef op 24 mei 1961 dat er zouden overhandigen. (ge- Iedereen vaart, neen, daarvoor
gemaakt naar Bonaire in Geor- kleinste gemeenschappen was verscheidenen plaatsjes waren wicht van zo’n kanon ongeveer voel ik niets.”
2000 kg). Jammer dat dit niet ,,Ja maar, excellentie, ieder-
is doorgegaan. een vaart, dat is waar, omdat er
Het reisbureau BonTrading geen vliegtuigen zijn. Maar het
te Curaçao (van Dick Nebbe- vervoer van normale passa-
ling) ontving in 1978 een giers is nog niet zó belangrijk
prentbriefkaart van ‘Bonaire als het vervoer van zieken.
Motel’ in Hendersonville N.C. Wanneer nu iemand ziek is en
Hoeveel meer zullen er zijn naar Curaçao moet gaan voor
met onze mooie en gezonde een spoedoperatie, gaat de
naam? patiënt meestal met een zeil-
scheepje. Het gebeurt dan nog
wel eens dat zo’n reis niet kan
De KLM en Bonaire
In juli 1934 was ik in Neder- worden doorstaan en de pati-
land. In die tijd waren er be- ënt niet meer opgenomen
richten in de kranten dat de behoeft te worden. Met een
KLM in de maand december vliegmachine is de patiënt in
met een Fokkervliegtuig een uur tijd in het ziekenhuis
naar Curaçao zou vliegen. En te Curaçao.”
ik slaagde er in de heer Ples- En dát argument deed het
man, de KLM-directeur (en hem. Bonaire kreeg 10.000
oprichter) op het Leidseplein gulden om een landingsstrip
in Amsterdam te spreken te te maken. Later werd dit be-
In 1944 kwam het nieuwe Sint Franciscus Hospitaal gereed. krijgen. drag verhoogd.
Advertentie