Page 21 - AD2018-07-21
P. 21

Zaterdag 21 juli 2018                                                                      Gezondheid 21


  ‘Kinderen iets grotere kans

  op hersentumor na CT-scan’

  Kinderen die CT-scans onder-  brengt. Volgens de Volkskrant
  gaan, hebben een iets grotere  worden deze scans vaker ge-
  kans op het krijgen van een her-  bruikt, wat gepaard gaat met vra-
  sentumor. Dat komt doordat zij  gen over de mogelijke gevolgen
  worden blootgesteld aan straling  ervan.
  op het hoofd.             Het Nederlandse deel van het
    In Nederland worden jaarlijks  onderzoek verschijnt in het we-
  zo’n tienduizend scans onder  tenschappelijke tijdschrift Jour-
  kinderen uitgevoerd. Het ver-  nal of the National Cancer Institu-
  hoogde risico komt neer op een  te. Michael Hauptmann, onder-
  extra hersentumor per jaar,  zoeksleider, statisticus en epide-
  schreef de Volkskrant woensdag.  mioloog verbonden aan het An-
  Dat concluderen onderzoekers  toni van Leeuwenhoek, bena-
  aan de hand van een studie on-  drukt dat het extra risico erg
  der ruim 168.000 Nederlandse  klein is. Wel stelt hij dat klinie-
  kinderen, die tussen 1979 en  ken minder vaak CT-scans moe-
  2012 scans hebben ondergaan.  ten uitvoeren bij kinderen. Bij  Onderzoekers deden een studie onder ruim 168.000 Nederlandse kinderen die tussen 1979 en 2012
    De studie behoort tot een gro-  leukemie hebben de weten-  scans hebben ondergaan.
  ter Europees onderzoek onder  schappers geen verband met de
  een miljoen kinderen uit acht  stralingsdosis kunnen aanto-  ker. De meeste informatie met  deel van deze groep is blootge-  taten uit dit Japanse onderzoek
  Europese landen. Het doel van  nen.             betrekking tot dit verband is af-  steld aan een veel hogere stra-  ook voor andere onderzoeken
  de studie is om te onderzoeken  Het is niet de eerste keer dat  komstig uit onderzoek naar Ja-  lingsdosis dan de dosis van een  gebruikt kunnen worden. Daar-
  of röntgenstraling uit CT-scans  onderzoek is gedaan naar het  panse overlevenden van de  paar CT-scans.  om moet er meer onderzoek ge-
  bepaalde risico’s met zich mee-  verband tussen straling en kan-  atoombom. Echter, een groot  Het is onduidelijk of de resul-  daan worden.
  Kanker belangrijkste doodsoorzaak





  Kanker is vorig jaar de meest  procent bij vrouwen. Het aantal  vaakst de doodsoorzaak”, aldus  natuurlijke doodsoorzaak. Hier-  Volgens het CBS is met name
  voorkomende doodsoorzaak ge-  mensen dat doodgaat aan kan-  het CBS.   toe worden bijvoorbeeld onge-  het aantal zelfdodingen onder
  weest onder de ruim 150.000  ker is opnieuw gestegen in ver-  ,,Ook hart- en vaatziekten ko-  vallen en zelfdodingen gere-  jongeren gestegen.
  overledenen in Nederland. Met  gelijking met de afgelopen ja-  men in die groep veel voor als  kend.  Vorige week bleek al dat in
  47.000 sterfgevallen kwam dat  ren. In 2016 gingen 45.279  doodsoorzaken. Bij personen  Uit het onderzoek blijkt ook  Nederland 1.917 mensen in
  neer op 31 procent.     mensen dood aan de ziekte; in  vanaf tachtig jaar zijn hart- en  dat ruim de helft van de jonge-  2017 een einde aan hun leven
    Meer mannen dan vrouwen  2015 en 2014 ging het om res-  vaatziekten met 30 procent de  ren die overlijden (vijftien tot  hebben gemaakt. Dat zijn er 23
  sterven aan kanker, blijkt uit  pectievelijk 44.195 en 42.984  belangrijkste oorzaak van sterf-  dertig jaar) overlijdt door een  meer dan in 2016. Vooral onder
  onderzoek van het Centraal Bu-  mensen.         te.”                   niet-natuurlijke oorzaak. Dit  tieners was de stijging opval-
  reau voor de Statistiek (CBS). In  Na kanker, zijn hart- en vaat-  Ook bij kinderen in de leeftijd  kwam in 2017 neer op ruim 53  lend.
  2017 is kanker bij mannen in 35  ziekten de meest voorkomende  van één tot vijftien jaar is kanker  procent van de doodsoorzaken,  Er zijn vorig jaar 33 meer jon-
  procent van de sterfgevallen de  doodsoorzaken. ,,Bij dertig- tot  doodsoorzaak nummer één (20  tegenover ruim 50 procent in  geren overleden door zelfmoord
  oorzaak geweest, tegenover 27  tachtigjarigen is kanker het  procent), samen met een niet-  het jaar daarvoor.   dan in 2016.

  Technologie                                                                      ‘Wormen vitamine-

  niet verslavend                                                                 rijk door uv-straling’


  Wetenschappers hebben  oneindig scrollen: wie                                   Door eetbare insecten  nes. Vitamine D is be-
  nog geen steekhoudend  naar beneden scrolt op                                   aan ultraviolette straling  langrijk voor het mense-
  bewijs gevonden dat een  bijvoorbeeld Facebook of                               bloot te stellen, wordt  lijk lichaam. Een tekort
  ernstige verslaving aan  Twitter, bereikt nooit de                              het vitamine D-gehalte  wordt in verband ge-
  technologie zoals smart-  bodem. Daardoor zouden                                van deze beestjes aan-  bracht met meerdere
  phones en sociale media  gebruikers meer tijd in                                zienlijk verhoogd.  aandoeningen, zoals ge-
  kan aantonen. Dat zeggen  sociale media steken dan                                Wetenschappers van  wrichtspijn, energiete-
  psychologen van het  ze zonder dat eindeloos Professor Andrew Przybylski is erg sceptisch over verge-  Wageningen University  kort en spiertrillingen.
  Internet Institute van de  scrollen zouden doen, is lijkingen tussen harddrugs en sociale media.  & Research hebben vier  In tegenstelling tot ande-
  Universiteit van Oxford  de gedachte.                                           verschillende eetbare in-  re vitamines kan D niet
  tegen het BBC-program-  De programmeur die  dat dit onderzoek het mo-  ,,Beeldschermen zijn  secten aan uv-straling  alleen uit voeding wor-
  ma  Panorama. Het pro-  het eindeloos scrollen be-  del is waar je verslavende  geen stoffen die worden  blootgesteld en bij drie  den opgenomen, maar
  gramma benaderde de  dacht, liet zich inspireren  technologie op baseert” ,  ingenomen, waarbij een  van de vier was het vita-  ook in de huid aange-
  universiteit na tal van be-  door een psychologisch  zegt de professor tegen  bepaalde dosis reactie X  mine D-gehalte flink ver- maakt worden. Dat is
  richten in de media over  onderzoek met een bord  Business Insider. Ook de  veroorzaakt en een andere  hoogd.  echter alleen mogelijk
  de verslavende invloed  soep dat ongemerkt vanaf  dopaminekick die vaak  dosis reactie Y”, vult  Bij de meelworm was  wanneer er voldoende
  van sociale media. Profes-  de onderkant werd bijge-  wordt toegeschreven aan  onderzoeker Amy Orben  het gehalte zelfs meer  zonnekracht en dus
  sor Andrew Przybylski,  vuld. Volgens dat onder-  het gebruik van nieuwe  van de Universiteit van  dan zestig keer ver-  ultraviolette straling is.
  hoofd van het instituut, is  zoek eten nietsvermoe-  technologie, is volgens  Oxford aan. ,,Er is geen  hoogd. Dat zorgt ervoor  De onderzoekers ver-
  erg sceptisch over vergelij-  dende testpersonen veel  wetenschappers overtrok-  echte wetenschappelijke  dat een meelworm even-  wachten dat de resulta-
  kingen tussen harddrugs  meer soep uit zo’n bord  ken. ,,Dopamine-onder-  reden om technologie  veel vitamine D bevat als  ten van dit onderzoek er-
  en sociale media.   dan ze normaal zouden  zoek toont aan dat dingen  met harddrugs te vergelij-  vette vis, een van de wei-  toe zullen leiden dat in-
    Volgens de professor  doen. Dat onderzoek is  als games en technologie  ken.” Przybylski en Orben  nige voedingsbronnen  sectenproducenten uv-
  kloppen zelfs de psycholo-  volgens Przybylski echter  in dezelfde regionen zit-  sluiten niet uit dat sociale  die veel vitamine D le-  straling gebruiken om
  gische onderzoeken niet  zeer omstreden binnen  ten als eten, seks en ande-  media en technologie een  vert. Eetbare insecten,  de producten gezonder
  waar makers van apps en  de wetenschap, bleek eer-  re alledaagse dingen”,  negatief effect op mense-  zoals sprinkhanen en  te maken. De resultaten
  sociale media hun versla-  der dit jaar. ,,Als je echt  zegt Przybylski. ,,Zaken  lijk gedrag kunnen heb-  meelwormen, zijn ver-  van het onderzoek zijn
  vende aspecten op base-  wat wist over het onder-  als cocaïne zorgen voor  ben. Maar om dat te kun-  der rijk aan verschillen-  gepubliceerd in Scientific
  ren. Przybylski wijst on-  zoeksgebied, zou je zeker  tien tot vijftien keer hoge-  nen beweren, is meer  de mineralen en vitami-  Reports.
  der meer op het bekende  niet tegen de BBC zeggen  re dopamineniveaus.”  onderzoek nodig.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26