Page 12 - ANTILL DGB

12 Antilliaans Dagblad Maandag 23 juli 2018
Feuilleton

DE MEMOIRES VAN TATAIS LODEWIJK
DOOR

DANIEL
De luchtverbinding (105) GERHARTS

e heer Albert Plesman, Bonaire. Nu had de gouver-
directeur van de KLM, neur wel in 1934 toegezegd
D zei in 1934 ‘dat doen dat wij een vliegveld zouden
we’ toen hem gevraagd werd krijgen, maar die ambtelijke
of zijn maatschappij ook op molens! En die werden zelfs
Bonaire zou gaan vliegen. En in de Passaatwind langzaam!
de gouverneur had nog wat In de vergadering van de Raad
lossen centen gevonden om van Politie van 6 februari 1936
een landingsveld bij Subi vroeg ik hoe het stond met de
Blanco te maken. We waren aanleg van het vliegveld. De
nu allen in spanning hoe de voorzitter antwoordde dat
eerste landing van de Fokker deze aangelegheid inbespre-
‘Snip’ zou verlopen. king is. De KLM schreef ons
Het terrein dat uitgekozen direct dat men een medede-
werd, was volgroeid met ling van het Bestuur ontvan-
struikgewas en de weg van gen had (op 8 oktober1935),
Kralendijk naar Rincon liep Albert Plesman, directeur van dat de beschikbare gelden niet
er doorheen. Het was 475 de KLM. voldoende waren en dat dit
meter lang en het zou nooit pas in het begin van 1936 in
veel verlengd kunnen worden, tocht van Aruba naar Curaçao, gebruik zou kunnen worden De proefvlucht gaf een geweldige consternatie op het vliegveld.
omdat het terrein, dat aan met vier personen aan boord. genomen.
de oostzijde er op aansloot, In december 1934 maakte de De Oriol kwam aanvliegen vlucht (25 gulden per per-
tamelijk hellend omlaagging. Snip de beroemde kerstvlucht Consternatie over de Seru Largu. Men hoor- soon), zouden we acht passa-
De deskundigen uit de vlieg- naar Curaçao via Marseille, Eindelijk was het zover. Op 9 de het geluid, doch men zag giers boeken dan werd de prijs
wereld en Openbare Werken Alicante, Casablanca, Porto mei 9 uur v.m. zou met de niets. En toen opeens vloog de 30 gulden. We kregen 5 pro-
van Curaçao waren van me- Prain (Cape Verde Island), Oriol een proefvlucht onder- machine ongeveer twintig cent commissie. Op 25 mei
ning dat de Snip wel over het Paramaribo en la Guaira nomen worden. De Oriol had meter boven de toeschouwers moesten wij laten weten dat
terrein zou kunnen taxieën, (vliegtijd 55 uur en 58 minu- vroeger een andere naam, naar de verharde landings- het boeken van tien passagiers
doch dat voor de landing en ten). Men deed er zeven dagen namelijk ‘Oehoe’ (Uil) en deze strook. Er brak een paniek uit. niet meeviel. Men wilde eerst
het opstijgen een verharde over. De kerstpost voor Bonai- machine had enige schade op De drie motoren van de Fok- wel de kat uit de boom kijken,
strook moest worden gemaakt re was aan boord en die werd Aruba opgelopen bij een min- ker maakte een hels kabaal en schreven we. Maar die vlucht
van ongeveer 100 meter met de Djalma, een balandra, der gelukkige landing. Nie- toen de grote vleugels boven zou en moest doorgaan! Wij
lengte. Dat werd gedaan (één master) naar Bonaire mand wilde meer met de de toeschouwers heen vlogen, vroegen aan de KLM zich in
met diabaas, die steving gezonden. Die deed er acht ‘Oehoe’ vliegen. Toen de ma- nam iedereen de benen. Men verbinding te stellen met de
met stampers aangestampt dagen over om Bonaire te chine omgedoopt werd in vloog door struiken, cactussen, directeur van de Radio- en
werd. bereiken. Ik heb de envelope Oriol was de foecoe (ongeluks- ja overal heen om maar van Telefoondienst te Curaçao, de
Oude mensen, die daar in van de brief met kerstwensen naam) verdwenen. Met deze die machine vandaan te ko- heer Molenkamp en hem te
de buurt woonden, bewaard. machine kregen wij mani- men, die intussen al veilig op vragen opdracht te geven tot
waarschuwden ons dat het festen en dergelijke, en ook de grond stond. het plaatsen van een telefoon
terrein niet veilig was, want er Eerste teken twee ticketboekjes, met in We wisten toen dat op die aan een van de palen die langs
zouden Urujaans in de regen- Het eerste teken van leven van totaal vijftig tickets. De proef- plaats nooit toeschouwers de weg stonden.
tijd zijn en het vliegtuig zou de KLM was een brief van de vlucht gaf een geweldige con- zouden moeten staan. Er was gelegenheid een
dan wel eens in kunnen blij- firma S.E.L. Maduro & Sons, sternatie op het vliegveld. Er rondvlucht boven Bonaire te
ven steken. Openbare Werken die ons mededeelde dat het tot waren naar schatting tussen Extra vlucht boeken à 7,50 gulden per
van Curaçao wuifde deze be- agente van de KLM was be- de 1.000 en 1.200 mensen die Op 12 mei 1936 kregen we persoon doch waar te Curaçao
zwaren weg. Ik had mij al een noemd en dat dit de eilanden deze eerste landing wilden bericht, dat op de Eerste Pink- 6 gulden werd betaald, waren
beetje met de vliegerij bezigge- Curaçao en Bonaire omvatte. zien. sterdag, 31 mei, een extra hier geen liefhebbers te vin-
houden. Op 15 september En wij werden belast met het Het vliegveld had geen vlucht werd ingezet van Cura- den. Teneinde voldoende
1930 maakte ik mijn eerste sub-agentschap. Ik hield niet omheining. In overleg met de çao naar Aruba en vervolgens passagiers voor die Eerste
vliegtocht. Een rondvlucht van sub-agentschappen, maar politie werd besloten de toe- naar Bonaire. Op de Tweede Pinksterdag te boeken, boek-
boven Amsterdam. En dat voor de KLM was ik bereid schouwers op de weg naar Pinksterdag zou wederom een ten we vijf personen van het
vliegbewijs werd getekend alles aan te nemen. Later zou- Rincon te laten staan, zodat er vlucht gemaakt worden om de agentschap, drie Fraters, de
door de ‘Leider van het vlieg- den we wel verder zien. geen gevaar zou zijn als de geboekte passagiers naar Cu- Pastoor en de Ontvanger. Wij
veld’ A. Thomson. Wij gaven de verzekering machine na de landing naar raçao terug te brengen. Wij verdienden 9,75 gulden aan
dat wij ervoor zouden zorgen het ‘stationsgebouw’ - een auto konden tenminste tien passa- provisie; niet veel, maar de
De Snip dat alles vlot zou verlopen op - ging rijden. giers boeken voor een retour KLM vloog! En daar ging het
Vier jaar later, in 1934, was ik om.
te Curaçao en ik wilde met
spoed naar Bonaire. Moedige
In het begin van het jaar onderneming
was te Aruba de Caribische Het reizen per vliegmachine
Vliegdienst opgericht met een was voor velen, die altijd met
zespersoons amphibie trans- een zeilschip hadden gereisd,
portvliegtuig, die een geregel- een moedige onderneming,
de dienst tussen Curaçao en althans de eerste vlucht. Ik
Aruba onderhield. Het vlieg- herinner mij dat we een passa-
uig was te Curaçao en de pi- gier aan boord hadden van
loot woonde in de Penstraat. Curaçao die zich op twee ma-
Ik daarheen en vroeg of hij te nieren beschermde. In de ene
Bonaire op een voetbalveld hand had hij een klein flesje
kon landen. rum en in de andere hand een
Oh, ja dat kan best. En of hij rozenkrans. Door om de beurt
mij naar Bonaire wilde bren- de rozenkrans en het flesje
gen. Dan moet ik een paar rum te gebruiken, maakte hij,
dagen wachten, want de ma- tot zijn voldoening, de vlucht
chine was in reparatie. Ik ben heelhuids mee. Het flesje was
toen maar zeilend naar Bonai- bij aankomst leeg; de rozen-
re gegaan. Kort daarna ver- krans werd voorzichtig opge-
dween de vliegmachine op een Er was gelegenheid een rondvlucht boven Bonaire te boeken voor 7,50 gulden per persoon. borgen.