Page 15 - ANTILL DGB
P. 15
Achtergrond hij bewees dat er in het Papia- ments literatuur kon worden ge- maakt. Hij staat daarmee aan het begin van de emancipatie van de Afro-Curaçaose letter- kunde die in de loop van de 20e eeuw tot volle wasdom zou ko- men. We denken dan, wat Cura- çao betreft, aan dichters als Pier- re Lauffer en Luis Daal die zich voornamelijk bezighielden met de Curaçaose mens en het ei- land, thema’s die hen tegelijker- tijd dwongen tot zelfbeschou- wing. Later kwamen er tijd- schriften als Simadán dat alleen in het Papiaments verscheen. Ook de politiek begon te ontwa- ken. In d
15 3BOEBM $PSTFO -VDJMMF #FSSZ )BTFUI
Hommage aan de dichter-musicus-componist ¼°»µ¶«°®°µ® JOSEPH SICKMAN CORSEN &85$$2 ɁɈɅɃ ɁɉɁɁ %*/4%"("70/% PLUPCFS ""/7"/( 663 */-001 7"/"' 663 -0$"5*& "6-" 7"/ %& 6/*7&34*5&*5 7"/ $63"±"0 Joseph Sickman Corsen heeft zich in hoofd en hart genesteld van veel Antillianen, niet in de laatste plaats vanwege zijn gedicht Atardi, de vertolking van een menselijke gevoels- wereld bij een zonsondergang in de tropen. Als eerste toonde Corsen met dit gedicht aan dat je op een hoog niveau gedichten kan schrijven in het Papiaments. Naast dichter, was Corsen echter ook een bijzonder talentvol musicus
·¨³´ ΖΞΜΒΌ ΏΘΞΗΊΝΒΘΗ +PTFQI 4JDLNBO $PSTFO XFSL WBO $PSTFO 3POOJF 4FWFSJOH jaren 40 van de 20e eeuw met Renee de Rooy en Jules de Palm vond dat er een tegenwicht moest worden geboden aan de Zuid-Ameri- overheersende kaanse, Amerikaanse en Neder- landse liedcultuur door het schrijven van originele teksten in het Papiaments en het creë- ren van originele melodieën op Antilliaanse ritmes. En ze heb- ben onder de naam ‘Julio Perre- nal’ de daad bij het woord ge- voegd. Atardi en het vervolg Corsen was de eerste die in de inheemse taal het gedicht schreef waarvan elke Curaçaoë- naar ten minste
FOTO SHAKIRA TROMP çao kwamen om het onderwijs in te richten, werd het Papia- ments op de scholen zoveel mo- gelijk, tot op het schoolplein toe, bestreden. Het Papiaments werd door hen beschouwd als een onbeschaafde taal. Terug naar Corsen en zijn tijd. Zoals we hebben gezien werd er 100 jaar geleden en tot diep in de 20e eeuw geen aan- dacht besteed aan de Afro-Cura- çaose cultuur, terwijl deze alom aanwezig was onder de bevol- king. Tambúfeesten waren tot 1932 verboden en men had evenmin belangstelling voor de zumbimuziek die door begena- digde kunstenaars onder de Af- ro-Cura
Maandag 28 oktober 2019 Fred de Haas tijdens zijn lezing op 22 september 2019 in de Paleiskerk in Den Haag. gesproken, wegzette als een dia- lect. En die opvatting bleef heer- sen tot ver in onze tijd. Ik heb goed opgeleide mensen vaak horen beweren dat het Papia- ments geen echte taal is omdat het geen vervoegingen kent. Een tijdschrift waarin veel van Corsens Spaanse gedichten werden opgenomen was het door hem opgerichte Notas y Le- tras dat verscheen van 1886- 1888 en dat literatuur uitgaf van vluchtelingen en passanten. Ook López Penha en Adolfo Wolfschoon schreven voor dit tijdschrift, dat ook muziekp
Antilliaans Dagblad Eerbetoon aan Joseph Sickman Corsen stijl van die tijd. De Curaçaose dichters die zich in hun werk zo lovend uitlieten over de vrij- heidsstrijd van de Zuid-Ameri- kanen lieten het kennelijk niet tot zich doordringen dat zij zelf ook in een koloniale situatie ver- keerden. Het idee om zelf hun stem tegen die bevoogdende si- tuatie te verheffen kwam een- voudig niet in hen op. Het is nu eenmaal moeilijk voor een spin om zichzelf in zijn web te zien zitten. Waarom het Spaans? Waarom voelden die dichters zich voor hun werk zo aange- trokken tot de Spaanse taal en niet tot het Nederlands of Papia- ments? In de eer
werden gedigitaliseerd door de Palm Music Foundation onder het voorzitterschap van Joop Halman die ook
hoofd klassieke muziek van het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Hieronder volgt de (door de redactie
In september 2019 heeft in de Paleiskerk in Den Haag een drukbezocht concert plaatsgevonden ter ere van
tijdens deze gelegenheid overhandigd aan het aanwezige kleinkind van Joseph Sickman Corsen, Marie-
vorm herhaald wordt in de aula van de University of Curaçao (UoC). De partituren van Corsens muziek
de Curaçaose musicus en dichter Joseph Sickman Corsen, een concert dat morgen in enigszins andere
Louise Rutten-Corsen, aan de directeur van het Curaçaohuis, Ann Groot-Philipps en aan Marlon Titre,
de inleidingen verzorgde op de stukken die virtuoos werden gespeeld. De muziekbundel van Corsen is
Maandag 28 oktober 2019 de culturele gemeenschap van die tijd, was Agustín Bethen- court (in de volksmond ‘Papa Ancu’ genoemd). Bethencourt, die oorspronkelijk van de Cana- rische eilanden kwam, was mu- sicus, drukker, boekhandelaar en distributeur voor het Cari- bisch gebied en Latijns-Ameri- ka. Ook verzamelde hij een groep dichters en schrijvers om zich heen die allemaal in het Spaans schreven, zoals Adolfo Wolfschoon (‘don Doll’), David Mendes Chumaceiro, Darío Sa- las en ook Joseph Corsen. Het Spaans van die dichters was meestal niet hun moeder- taal en hierin ligt meteen de ver- klaring van het feit dat zij in hun
ingekorte) lezing die Fred de Haas op die middag gaf over Corsen als (literair) kind van zijn tijd.
Antilliaans Dagblad de vele culturele avonden die de bevoorrechte klasse organiseer- de. Ook de Nederlandse pater Zwijsen, rector van het Colegio Santo Tomás waar vooral Zuid- Amerikaanse leerlingen op za- ten, schreef zijn gelegenheidsto- neelstukken in het Spaans. Daarin toonde hij zich een be- wonderaar van de vrijheidsstrijd in de Zuid-Amerikaanse lan- den. Wonderlijk genoeg had hij als Nederlander geen enkele be- denking tegen het Nederlandse kolonialisme, terwijl in zijn tijd Cuba en Puerto Rico volop voor hun onafhankelijkheid vochten. Maar wie had in die tijd niet die blinde vlek? Waarschijnlijk heeft Corsen
hoeft niet altijd de voorkeur te hebben’, zei hij. Let maar eens op deze passage van Chopin. En op dit stuk van Grieg. De aan- slag moet nauwkeurig, buig- zaam, verleidelijk en fijntjes zijn.” Eén en al gevoel dus. In het voorwoord van de door vrienden uitgegeven bundel Spaanse en Papiamentstalige gedichten van Corsen kenschetste de essayist Benny Jesurun in 1914 de ge- dichten van Corsen als volgt: ,,Hij was spontaan en natuurlijk in zijn verzen. Hij was niet op zoek naar ingewikkelde zaken of nieuwe vormen maar hield zich aan de klassieke patronen en de melodie van de oude dich- ters. Eenvoud k
Door Fred de Haas zijn leven en werk als muziekle- raar, uitvoerend musicus en dichter. Wie was Jo Corsen? En hoe werd hij door ánderen gezien? Sickman Een van de antwoorden op die vragen kunnen we vinden in het van 1917 tijdschrift El Imparcial van waarin de Curaçaose componist José María de Lima, de volgende jeugdherinnering aan zijn mu- ziekleraar Jo Corsen noteerde. ,,Corsen was, overigens, de goedheid en welwillendheid in persoon. Zodra hij me zag ging hij achter de verticale, klankrijke Rachalspiano zitten die zijn woonkamer sierde en begon de mooiste klanken uit de toetsen identiteit te hal
Achtergrond Joseph Sickman Corsen Op de grens van twee eeuwen et leven van Jo- seph Corsen zou zich afspelen op het raakvlak H twee eeuwen in de toenmalige Nederlandse Antillen, waar veel verschillende culturen naast el- kaar bestonden en elkaar, tot de dag van vandaag, hebben beïn- vloed. Onder invloed van die cultu- rele verscheidenheid ontwikkel- de Joseph Corsen, evenals veel andere inwoners van het eiland, meervoudige een waarvan de rijke schakeringen duidelijk tot uiting kwamen in Atardi, fragment uit de uitgave van 1914.
14