Page 2 - AM200401
P. 2
2 AWEMainta Diaranson,1 April 2020
Jan van Nes, President Aruba Food & Beverage Association
(AF&BA) ta haya cu Corona Virus ta afecta tur hende, pero
Kico Gobierno mes ta haci?
Nan lo entrega y cuanto?
Bin afo y splica pueblo esaki
EN conexion cu un articulo cu a aparece For di esaki lo sali un “Maintenance Fee”. Varios di esnan nobo ta sera denter di nan
den Amigoe dia 30 di maart, yama “Hotels N’e momento aki e sector aki, cual ta prome aña. Dicon otronan si ta keda habri?
korten personeel zonder wettelijke basis”, consisti di aproximadamente 40% di tur nos
Jan van Nes ta desea pa haci un contribucion kamberan, ta duna un cierto siguransa cu no “Esaki ta loke nos sa di haci y nos tur ta
basa riba e sector di restaurant, en relacion tur hende ta perde nan trabao. kere cu mañan lo ta mihor” t’e contesta.
cu e corona crisis. Jim Hepple, e ultimo CEO di AHATA,
Despues di a lesa e articulo den Amigoe, Pero tambe p’e sector aki a gastonan tabata di opinion cu Aruba tabatin mucho
inevitablemente ta surgi un imagen cu operacional a haya un golpi duro inespera hopi restaurant. Mas turista kiermen mas
e operadornan di Horeca ta despidi nan dor di e Grondbelasting, cu pa un hotel restaurant. Pero ta corta e bolo entre mas
trahadornan masha facil mes. manera Costa Linda a sali na AWG 170,000, restaurant y e costo di haci negoshi no ta
cu no tabata den e presupuesto. Banda di mehora. Ban bek n’e pregunta: Operadornan
Awor, e corona virus no ta algo chikito y esey tin cu añadi tambe e Beach Tax y bo familiar por mantenen nan empleadonan pa
simpel: Na Merca so 3 miyon di hende a ta ripara cu e ganancianan inespera di e aña un par di luna mas? E casi no ta sorprendente
perde nan trabao den e ultimo dianan. Nos aki ta ser compensa dor di e perdidanan di cu e contesta ta negativo.
ta en espera awor di Gobierno di Aruba, e aña anterior.
cual ta tuma hopi tempo pa bin cu un plan Si ta comproba cu e sector di Timeshare ta Dicon e sector aki no a crea un reserva?
di rescate. Kico por spera di e doñonan di mas capaz di absorba e golpinan aki cu e Paso e ta inutil ya cu nos conhuntamente
restaurant y bar? sector di hotel transitorio cu di un siman tin cu carga e debe nacional. E reserva t’ey
Recientemente AHATA a publica un lista pa otro a registra un ocupacion di cero y cu pa gastonan inespera, manera drechamento
di medida fiscal mas pisa cu a ser introduci ta dependiente di entradanan…cu awor ta di un wasmachine of machine di ijs, of
desde 2013. For di esaki ta sali na cla cu CERO! pa imprimi menunan nobo awor cu ley ta
e sector di Horeca cada biaha ta keda dicta cu BBO mester ta inclui den e prijs.
sorprendi cu e “ahustacionnan” cualnan ta Con social e sector di restaurant y bar ta? Banda di esey e conformidad hopi abao di
keda hisa e “costo di haci negoshi”. Kico por spera di e sector aki awor cu, esnan cu no ta paga belasting ta haci bida
excepto pa un par di entrega y take out, ta pisa di esnan cu si ta paga nan belasting
E ta un sopresa e ora ey cu e ta masha dificil sera? E operadornan di famia por mantene nechi y na tempo. Esnan cu no ta paga nan
p’e sector aki por crea un reserva financiero? nan empleadonan pa un par di luna mas? belasting na tempo ta ser recompensa cu
E medidanan cualnan ta ser scondi bao di Dicon e sector aki no a crea un reserva? un descuento! Solamente na Aruba! Si tur
e nomber di reformenan fiscal, tin como Pa cuminsa, Jan van Nes ta bisa di no conoce hende lo a paga nan parti, lo nos tabatin un
meta pa reduci e deficit di Gobierno. Un niun operador cu ta gozando di sera su fondo di emergencia.
Gobierno cu ta haci relativamente tiki pa restaurant y asina ofrece nan empleadonan
reduci nan propio gastonan laboral. un futuro insigur. Un ultimo pero importante pregunta cu
E sector di restaurant/bar, cual ta consisti di E ta haci dolor, hopi dolor y si nos por a hopi empleado di restaurant lo puntra nan
5000 empleado, a keda casi ful sera y no sa constata cu algun seguridad cu esaki ta bay dunador di trabao:”Kico bo ta bay haci pa
ki entrada e lo tin den april of mei, banda di dura un of dos luna, e ora ey lo tabatin luz nos?” Y su contesta? “Mi ta bay puntra
e AWG 950 cual ta bay cay bao di entrada. na final di e tunnel. Gobierno pa puntra nan 5000 empleadonan
E aparato gubernamental di 5000 empleado pa haci un contribucion grandi (porta te
a lo menos tin seguridad en ralecion cu nan Su opinion personal ta cu, mirando e 50% di nan salario) cu por ser deposita den
entrada. mega corona crisis na Merca, esaki lo dura un fondo di emergencia pa por paga p’e
lunanan y lunanan. Garantiza e salarionan sector di Horeca.
Segun nos Prome Minister tur hende ta bay pa algun luna lo garantiza cu lo no tin Y porta e suma di AWG 950 por subi e ora
entrega, pero e lo duna Gobierno mas balor reserva pa habri atrobe ora e crisis aki, pa ey. Y laga nos traha riba un bon plan (cu
si nan no djis lag’e na palabra so. gran parti, lo a pasa. Locual kiermen cu nos entre otro menos burocracia) pa pone e
Un punto di speransa t’e sector di Timeshare. lo tin di sera porta y esaki no ta un opcion isla aki den marcha atrobe, ora tur cos ta
Esey, a corto plazo, lo bay sinta na mesa y lo segun Gobierno. Entre 2010 – 2020 a habri un tiki normal. Bon organiza pasobra un
prepara nan presupuesto p’e aña benidero, alrededor di 200 restaurant na Aruba, loke habrimento masal kiermen cu hopi operador
den cual tur nan gasto, incluyendo gastonan a causa cu hopi tabatin un margen positivo lo no yega n’e meta final y nos lo tin cu
laboral, lo ser presenta na nan miembronan. chikito. cuminsa di nobo, Jan van Nes a conclui.