Page 54 - flip minttc
P. 54
4 VRIJDAG AMIGOE
30 JANUARI 2015
door Evert Bongers
Het uitzicht in noord-wes-
telijke richting vanaf de
Willem-III toren op de drie
foto’s levert interessante
punten van vergelijking. De
oudste foto, met als onder-
schrift ‘Oranjestad, hoofd-
plaats van Aruba.’ dateert
van het begin van de afgelo-
pen eeuw, misschien wel eer-
der. In ieder geval van voor
1910, toen met de bouw van
het Landskantorengebouw
werd begonnen. Opvallend
is natuurlijk dat er van stra-
ten nog nauwelijks sprake
was in die tijd. Waar nu de
Zoutmanstaart en de Haven-
straat lopen, was een open
zandvlakte die van de gebou-
wen liep tot aan de kust.
Aruba, toen en nu...
Uitzicht vanaf de toren
Die moeten we plaatsen bij de bomen uit de vroege jaren 20. Uiterst links duidelijk te onderscheiden, zelfs het Het aanzicht van straten en
en de bootjes, veel dichterbij de stad is in de verte weer het Gezaghebbers- hokje waar de projector in moet hebben gebouwen op ons eiland is
dan momenteel. Van een kade of een kantoor te zien. Iets dichterbij zien we gestaan. Bezoekers moesten wel zelf sterk veranderd in de loop van
boulevard was nog geen sprake. Daar- nu het Landskantorengebouw aan het stoelen meebrengen! Het (voormalige) de afgelopen eeuw. Panden
voor is er eind jaren ‘30 een behoorlijk begin van de Wilhelminastraat, tegen- Hotel Colombia is dankzij verschillen- zijn, als ze al aan de slopers-
stuk gedempt. over de kleine Protestante Kerk. In dit de restauraties nog steeds een karak- hamer of aan vuur waren ont-
Het tweeverdiepingengebouw, gelegen gebouw, dat in 1911 in gebruik werd ge- teristiek pand, dat deel uitmaakt van snapt, gerestaureerd en vaak
aan de Havenstraat, was het Comman- nomen, werd aanvankelijk het postkan- het tegenwoordige stadshuiscomplex. hebben ze een nieuwe func-
dementsgebouw, waar de Commandeur toor, het havenkantoor en de draadloze Daartoe behoort ook het monumentale tie gekregen. Daarbij is het
en later de Gezaghebber kantoor hield telegrafie gevestigd. De windmolen die pand aan de Wilhelminastraat, dat het straatbeeld flink veranderd.
en ook woonde. Het dateert van het be- naast het gebouw zichtbaar is, moest huis van dokter Eloy Arends was. Op Sommige plekken zijn niet te
gin van de 19e eeuw. Het heeft ook nog stroom opwekken. Het is later voor al- de zwart-witfoto van begin jaren ‘20 is herkennen van vroeger. Deze
als kazerne gediend en is in 1949 afge- lerlei overheidsdiensten gebruikt, on- er nog niets van te zien; de bouw be- serie gaat over een aantal van
broken. Daar is nu de Plaza Daniel Leo. der meer als archeologisch museum, en gon in 1922 en werd in 1925 voltooid. deze locaties, zoals ze er toen
Prominent op deze foto staat de Open- het zal na de zoveelste restauratie een Op de kleurenfoto ziet men het uitzicht uitzagen en er nu bij staan.
bare Lagere School, de eerste van het artistieke bestemming krijgen. vanaf de Willem-III toren zoals het er Reacties: bongersaruba@hot-
eiland, daterend van 1888. Later werd Als we het gebouw van de Openbare nu uitziet. Het Eloy Arendshuis, nu mail.com.
dat de Openbare Leeszaal en Boekerij; Lagere School vergelijken met de vo- ons stadshuis, steekt boven het voor-
het biedt nu, na intensieve restauratie, rige foto, dan zien we dat er flink is malige Hotel Colombia uit. Ernaast is
onderdak aan de Algemene Rekenka- bijgebouwd: twee grote leslokalen erbij. geen openluchtbioscoop meer te vinden,
mer. Achter het dak van dit gebouw is Achter het dak zien we alweer de toren- maar een parkeerplaats. Links is een
nog net de top van de toren van de Pro- spits en – nog steeds – het dak van het deel van de voormalige school en lees-
testantse Kerk (uit 1845) te zien. Links doktershuis. Prominent op deze tweede zaal; daarachter weer steeds het toren-
daarvan ook nog een dak met twee foto staat het gebouw, bekend als Hotel tje van de oude Protestantse kerk en
dakkapellen: dat was van het huis van Colombia, het eerste hotel van het ei- het dak van de grote nieuwe kerk.
dokter Horacio Oduber, de eerste arts land, gebouwd in 1918. Op het terrein De gebouwen die op deze foto’s staan,
van Aruba. Dit pand werd later nog ernaast werd in 1919 door Nadie Hen- vormen, samen met het Fort Zoutman
gebruikt als Pasanggrahan, het logeer- riquez een openluchtbioscoop geopend. en de Willem-III toren, de historische
gebouw voor rondreizende overheids- Eind 1920 werd deze eerste bioscoop kern van Oranjestad. Ze hebben jaren
ambtenaren. Ook dit gebouw is in 1948 van het eiland overgenomen door Edu- van verval gekend maar zijn nu vak-
afgebroken, om plaats te maken voor ard de Veer, wat het begin betekende kundig gerestaureerd en hebben een
bouw van de nieuwe, grote Protestantse van een bioscoopbedrijf dat nu al bijna nieuwe functie gekregen. Gelukkig
Kerk. De tweede zwart-wit foto dateert 95 jaar bestaat. Op de foto is het scherm maar!
30 JANUARI 2015
door Evert Bongers
Het uitzicht in noord-wes-
telijke richting vanaf de
Willem-III toren op de drie
foto’s levert interessante
punten van vergelijking. De
oudste foto, met als onder-
schrift ‘Oranjestad, hoofd-
plaats van Aruba.’ dateert
van het begin van de afgelo-
pen eeuw, misschien wel eer-
der. In ieder geval van voor
1910, toen met de bouw van
het Landskantorengebouw
werd begonnen. Opvallend
is natuurlijk dat er van stra-
ten nog nauwelijks sprake
was in die tijd. Waar nu de
Zoutmanstaart en de Haven-
straat lopen, was een open
zandvlakte die van de gebou-
wen liep tot aan de kust.
Aruba, toen en nu...
Uitzicht vanaf de toren
Die moeten we plaatsen bij de bomen uit de vroege jaren 20. Uiterst links duidelijk te onderscheiden, zelfs het Het aanzicht van straten en
en de bootjes, veel dichterbij de stad is in de verte weer het Gezaghebbers- hokje waar de projector in moet hebben gebouwen op ons eiland is
dan momenteel. Van een kade of een kantoor te zien. Iets dichterbij zien we gestaan. Bezoekers moesten wel zelf sterk veranderd in de loop van
boulevard was nog geen sprake. Daar- nu het Landskantorengebouw aan het stoelen meebrengen! Het (voormalige) de afgelopen eeuw. Panden
voor is er eind jaren ‘30 een behoorlijk begin van de Wilhelminastraat, tegen- Hotel Colombia is dankzij verschillen- zijn, als ze al aan de slopers-
stuk gedempt. over de kleine Protestante Kerk. In dit de restauraties nog steeds een karak- hamer of aan vuur waren ont-
Het tweeverdiepingengebouw, gelegen gebouw, dat in 1911 in gebruik werd ge- teristiek pand, dat deel uitmaakt van snapt, gerestaureerd en vaak
aan de Havenstraat, was het Comman- nomen, werd aanvankelijk het postkan- het tegenwoordige stadshuiscomplex. hebben ze een nieuwe func-
dementsgebouw, waar de Commandeur toor, het havenkantoor en de draadloze Daartoe behoort ook het monumentale tie gekregen. Daarbij is het
en later de Gezaghebber kantoor hield telegrafie gevestigd. De windmolen die pand aan de Wilhelminastraat, dat het straatbeeld flink veranderd.
en ook woonde. Het dateert van het be- naast het gebouw zichtbaar is, moest huis van dokter Eloy Arends was. Op Sommige plekken zijn niet te
gin van de 19e eeuw. Het heeft ook nog stroom opwekken. Het is later voor al- de zwart-witfoto van begin jaren ‘20 is herkennen van vroeger. Deze
als kazerne gediend en is in 1949 afge- lerlei overheidsdiensten gebruikt, on- er nog niets van te zien; de bouw be- serie gaat over een aantal van
broken. Daar is nu de Plaza Daniel Leo. der meer als archeologisch museum, en gon in 1922 en werd in 1925 voltooid. deze locaties, zoals ze er toen
Prominent op deze foto staat de Open- het zal na de zoveelste restauratie een Op de kleurenfoto ziet men het uitzicht uitzagen en er nu bij staan.
bare Lagere School, de eerste van het artistieke bestemming krijgen. vanaf de Willem-III toren zoals het er Reacties: bongersaruba@hot-
eiland, daterend van 1888. Later werd Als we het gebouw van de Openbare nu uitziet. Het Eloy Arendshuis, nu mail.com.
dat de Openbare Leeszaal en Boekerij; Lagere School vergelijken met de vo- ons stadshuis, steekt boven het voor-
het biedt nu, na intensieve restauratie, rige foto, dan zien we dat er flink is malige Hotel Colombia uit. Ernaast is
onderdak aan de Algemene Rekenka- bijgebouwd: twee grote leslokalen erbij. geen openluchtbioscoop meer te vinden,
mer. Achter het dak van dit gebouw is Achter het dak zien we alweer de toren- maar een parkeerplaats. Links is een
nog net de top van de toren van de Pro- spits en – nog steeds – het dak van het deel van de voormalige school en lees-
testantse Kerk (uit 1845) te zien. Links doktershuis. Prominent op deze tweede zaal; daarachter weer steeds het toren-
daarvan ook nog een dak met twee foto staat het gebouw, bekend als Hotel tje van de oude Protestantse kerk en
dakkapellen: dat was van het huis van Colombia, het eerste hotel van het ei- het dak van de grote nieuwe kerk.
dokter Horacio Oduber, de eerste arts land, gebouwd in 1918. Op het terrein De gebouwen die op deze foto’s staan,
van Aruba. Dit pand werd later nog ernaast werd in 1919 door Nadie Hen- vormen, samen met het Fort Zoutman
gebruikt als Pasanggrahan, het logeer- riquez een openluchtbioscoop geopend. en de Willem-III toren, de historische
gebouw voor rondreizende overheids- Eind 1920 werd deze eerste bioscoop kern van Oranjestad. Ze hebben jaren
ambtenaren. Ook dit gebouw is in 1948 van het eiland overgenomen door Edu- van verval gekend maar zijn nu vak-
afgebroken, om plaats te maken voor ard de Veer, wat het begin betekende kundig gerestaureerd en hebben een
bouw van de nieuwe, grote Protestantse van een bioscoopbedrijf dat nu al bijna nieuwe functie gekregen. Gelukkig
Kerk. De tweede zwart-wit foto dateert 95 jaar bestaat. Op de foto is het scherm maar!
