Page 10 - HOH
P. 10
Diamars, 30 September 2025 AWEMainta LOCAL 7
Negligencia di Supervision of un Fayo Social?
E Realidad pa Famianan na Aruba
NA Aruba, mescos cu den hopi parti di mundo, lanta yiu mien-
tras ta balansa trabou cu presion financiero ta un reto diario. Pa
algun famia, e lucha aki ta hiba na situacionnan cu ta cay bou di
negligencia di supervision—lagando yiu sin supervision of den
un ambiente insigur. Aunke hopi biaha ta papia di esaki como
un forma di abuso di mucha, den hopi caso, e problema no ta un
cuestion di intencion of descuido, sino di necesidad. E mayornan
simplemente no tin un alternativa sigur.
E Realidad pa Famianan Trahado
Cu e costo di bida subiendo y e opcionnan limita pa cuido di mucha
na prijs pagabel, hopi mayor ta wordo forsa pa tuma decisionnan
dificil. Algun ta traha mas cu un trabou pa cubri huur, cuminda,
y utilidad, lagando poco tempo pa supervisa nan yiunan person-
almente. Otronan ta depende di ruman mayor, famia grandi, of
bisiña—pero ora no tin ningun hende disponibel, por sosode cu
e muchanan ta keda nan so. Esaki ta specialmente comun pa
mayornan cu ta traha den ora di anochi, den sector turistico,
of den trabou informal sin orario flexibel. Pa nan, e escogencia
ta drastico: keda cas y riesga instabilidad financiero, of laga e
yiunan sin supervision y riesga nan seguridad.
E Riesgonan di Keda Laga Nan So
Hasta periodonan cortico di tempo sin supervision por expone
muchanan na daño serio. Accidentenan den cas—manera
kemadura, caida, of stikmento—tin mas probabilidad di sosode
ora no tin un adulto presente. Muchanan mas grandi cu keda
encarga cu nan rumannan mas chikito ta enfrenta un respon-
sabilidad abrumador, hopi biaha sin e madurez pa reacciona
den casonan di emergencia. Den barionan unda criminalidad of
un ambiente insigur ta un preocupacion, e riesgonan ta multi- fuerte, negligencia di supervision ta bira menos un escogencia di
plica. Muchanan por wordo exponi of hasta cay den e tenta- mayor y mas un fayo di sociedad pa provee solucion.
cion di comportacionnan riesgoso nan mes. Cu tempo, un falta
consistente di supervision tambe por tin impacto riba siguridad Na Caminda pa Solucionnan mas Sigur
emocional, lagando e muchanan sinti nan mes neglisha of sin Aborda negligencia di supervision na Aruba ta rekeri un enfoke
sosten. integral. Programanan di cuido di mucha accesibel y na prijs
pagabel lo alivia e carga riba mayornan trahado. Iniciativanan
Negligencia of un Fayo Social? basa den comunidad, manera programanan despues di scol
Etiketa e situacionnan aki simplemente como “negligencia” ta core (traimerdia), rednan di mentoria, of centronan di wega sigur, por
e riesgo di ignora e problemanan social y economico mas amplio duna muchanan supervision y structura. Dunadonan di trabou
cu ta hunga un rol. Mayoria mayor no kier nada mas cu provee tambe tin un rol door di ofrece orario flexibel, maneho amigabel
un ambiente sigur y yen di amor pa nan yiunan. Ora realidadnan pa famia, of partnership cu proveedornan di cuido di mucha.
financiero ta forsa nan den situacionnan imposibel, e problema Gobierno, organisacionnan no-gubernamental, y comunidadnan
no ta e amor di mayor, sino e fayonan sistemico. Aruba, manera mester traha hunto pa crea un ambiente unda ningun mayor ta
hopi nacion insular chikito, ta enfrenta retonan unico. Centronan sinti su mes forsa pa laga un yiu sin supervision.
di cuido di mucha na prijs pagabel cu ta limita, listanan di espera
largo, y e costonan halto di cuido priva ta haci opcionnan super- Ningun mayor mester tin cu scoge entre pone cuminda riba mesa
visa inaccesibel pa hopi famia trahado. Sin un sosten social mas y mantene su yiu sigur. Aruba por, y mester, haci miho.

