Page 19 - bnd aruba aug 20
P. 19
A19 pensa
Diahuebs 20 Augustus 2015
Skirbi pa dr. Marisol Krosendijk, Psicologo
Maneho di Stress
Si stress ta cuminsa afecta ehercicio, crea bon soporte disponibel tur por bira cau- manera excesivo, bebe di si bo ta haya cu stress ta sufri
bo comportacion y salud, social, ehercicionan pa hala santenan di stress. mas, abuso di droga recrea- impacto riba bo relacionnan
bo a surpasa e nivel di rosea, tecniconan di relaha- Bo ta haya stress di mas ora cional di manera importante of bo
stress apropia pa bo per- cion di musculo, asertividad, tin demasiado demanda riba • Motivacion cu ta estilo di bida. Ta importante
sona. Bo mester haya habilidad di comunicacion. bo, of ora e recursonan cu baha pa bo no warda te ora cosnan
manera pa maneha stress Habilidad pa resolve prob- bo tin pa deal cu stress ta in- • Atencion cortico y bira pio.
mas eficientemente. lemanan, fiha metanan y adecua. E tipo di demanda un inhabilidad pa concentra Terapia Psicologico pa
Psicologonan ta yuda cente- maneho di tempo. aki por inclui: • Capacidad pa tuma Maneho di Stress
nares di hende maneha nan • Mehora bo habilidad • Eventonan Impor- decisionnan disminui y de- En bes di purba kita e stress,
stress mas miho. Stress di pa maneha presion y bo reac- tante den Bida- cu por ta gradacion den resolve prob- e ta mas util pa siña maneha
balansa bida cu trabou, stress cionnan na esakinan. positivo (manera casa) of lemanan esaki. Purba haya e miho
cu tin di haber cu e luga unda • Siña tecniconan cu ta negativo (e morto di un ser • Aumento di Com- nivel di stress pa bo mes pa
nos ta traha, stress di rela- efectivo pa bo mes persona a keri) portacion Antisocial (mane- asina bo sigui sinti motiva
cion, stress di famia of stress largo plaso. • Demanda Interno ra iritabilidad, haya mal beis pero no agobia.
financiero. Locual bo mester sa di - expectativanan cu bo tin lihe, explosion emocional) Si bo no tin suficiente stress
Laga mi purba yuda bo si stress y maneho di stress di bo mes, cu por ta irealis- • Aumento di Fre- den bo bida bo por sinti dep-
abo ta un persona cu pa un Si bo ta sinti stress di mas tico (“Mi mester ta perfecto cuencia di griep, ulcera, do- rimi of fada.
of otro motibo no ta acudi na bo no ta boso. E nivelnan di den tur cos cu mi ta haci”), lornan, infeccionnan di canal Un cierto nivel di stress por
instancianan of na e person- stress a subi di manera signif- of mucho rigido (“Tin sola- di orina yuda bo keda enfoca y man-
anan cu por yuda bo cu esaki, icativo den tur esfera di bida, mente un manera di haci Si patronchi di stress sigui tene bo motiva.
teniendo na cuenta cu tin tur den e ultimo decadanan. cos”). dia tras dia, siman tras siman, Mucho stress por haci cu
tipo di hende den nos comu- Un poco stress ta bon pero • Demanda Ambien- luna tras luna, bo ta bay haya bo ta sinti agobia y conduci
nidad cu mester ayudo y re- tin stress di mas por ta hopi tal- e molesternan practico di problema. E ora bo mester na problemanan di salud
spetando alabes bo derecho destructivo. E por resulta tur dia, manera trafico, pura realmente considera terapia manera dolor di cabes, prob-
di ta e ser humano cu bo ta y den un deterioracion di bo pa ta na tempo, yega laat, rey- pa asina compronde bo stress lemanan cu stoma, iritacion
cu esey tambe respetando bo comportacion y por tin con- nan na p.e. supermercado, y siña miho maneranan pa di cuero, problemanan pa
proceso individual den bida. secuencianan desagradabel pone cosnan na luga robes, deal cu esaki. drumi, ulcera, presion halto,
Ayudo psicologico por ta sol- y fisico. E por haci bo mas dificultadnan cu tecnolo- Paga atencion na e señalnan problema di curason, y te
amente efectivo si abo mes ta debil pa malesa tambe (por gia…. y scucha locual bo curpa ta hasta derame celebral.
cla pe. Si bo no ta cla pa tuma ehempel griep, dolornan, in- • Demanda Inter per- bisando bo. E señalnan di ad- Recordatorio di Dia:
e paso pa terapia, solamente feccion nan di orina) y den e sonal- Bo bida social ( of e vertencia di stress no ta nada Purba di no stress bo mes pa
no keda sin educa bo mes. terminologia mas largo, en- carencia di un) por ta un gran pa tuma levemente of ignora. cosnan cu bo no por controla
Esey ta e minimo cu bo por fermedad. causante di stress. Di mas es- Un psicologo por yuda bo of cambia. Of abo ta maneha
haci! En bes di purba di kita stress timulo social of di menos pa maneha stress si bo a bin e dia of e dia ta maneha bo. E
Cuminsa haci cambionan por completo, e ta mas facti- por duna stress: carencia y bo ta experiencia cualkier sin- ta keda bo escogencia.q
berdadero y biba e bida bel pa siña maneho di stress. ta sinti bo boso, estrangula toma pa un periodo largo, of
cu abo kier Bo mester haya e nivel di y isola; di mas y bo ta sufri
• Identifica locual ta e stress mas apropia pa bo pa agonia pa varios demanda so-
factornan cu ta causando bo asina bo sigui ta motiva pero cial y e necesidadnan di otro
stress. no den agonia. hende.
• Examina e pensam- Stress ta stop bo di biba e
ento, sentimentonan y com- bida cu bo kier?
portacion cu por contribui Bida den e dianan aki ta yen
na bo stress. di stress. Facilmente bo ta
• Identifica y compro- haya bo ta cay den e tram-
nde e factornan cu ta provoca pa. Insiguridad, fechanan di
stress. entrega, presionnan famil-
• Desaroya strategia- iar, presionnan financiero,
nan pa maneha situacionnan cumplimento di expectati-
di stress incluyendo dieet y vanan, expectativanan pa ta
Mi ta di mas gestress of
locual mi ta sintiendo ta
normal?
Si abo, of un hende cu bo
conoce, ta sufriendo di stress
cronico of severo bo por
reconoce e siguiente señal-
nan di advertencia.
• Efectonan fisico
manera dolor di cabes, ten-
sion di musculo, dolor di nek
of lomba y malestar di stoma
• Reaccionnan Emo-
cional manera ansiedad, ra-
bia, frustracion y depresion
• E adopcion di com-
portacion manera come di
mas, huma, bebe koffie di