Page 30 - BNDIA ARUBA
P. 30
A30 CienCiA & teCnoLogiA
Dialuna 28 OctOber 2019
Ingenieronan di MIT ta inventa manera pa elimina CO2 for di aire
MERCA (cnet.com) – E ta rekeri menos energia y busca pa desaroya tecnologia
ta traha como un ‘cata- placa pa opera cu otro met- nobo pa ataca un variedad di
lytic converter’ di tec- odonan cu ta rekeri concen- problema ambiental cu ta evi-
nolocia halto, y por ta un tracionnan mas halto, manera ta e necesidad di fuentenan di
revolucion pa aire limpi. esunnan den flue emissions energia termico, cambio den
E Massachussets Institute di plantanan electrico basa presion di sistema of adicion
of Technology por a desa- riba combustibel fossiel. di kimico pa completa e ciclo
roya un arma nobo den e E aparato den curason di e di separacion y liberacion”,
lucha contra cambio cli- sistema ta comporta como un Hatton a bisa MIT News. “E
matico. bateria grandi. E ta absorbe tecnologia di captura di CO2
CO2 for di un coriente di gas aki ta un demostracion claro
Investigadonan a crea un cu ta pasa riba su electrode- di e poder di manehonan
sistema nobo pa elimina di- nan mientras ta cargando esa- electrokimico cu ta rekeri ap-
oxido di carbon (CO2) for ki. Despues e ta supla e CO2 enas algun swing chikito den
di un coriente di aire, cu por puro mientras e ta descarga. voltahe pa impulsa e separa-
traha na casi cualkier nivel di E trabou interno di e sistema cion.”
concentracion, for di emisi- ta detaya pa e investigadonan Riba e grafico, e fluho di aire
onnan di planta electrico te – postdoc Sahag Voskian y den blauw y e CO2 den cora,
cu aire habri, segun MIT profesor T. Alan Hatton di Reactive Absorption for CO2 ergy and Environmental Sci- ta demostra con e aparato ta
News. MIT – den un documento Capture’, cual tabata publica ence. funciona.
MIT a bisa cu e sistema nobo yama ‘Faradaic Electro-swing e luna aki den e journal En- “Den mi laboratorio nos ta
Inventor Hulandes ta revela aparato pa saca plastic for di riu
ROTTERDAM (AP) — laysia tabata presente pa e E aparato ta diseña pa para
Un hoben inventor Hu- lansamento, y a bisa cu e ta den riu y tin un nanishi cu
landes ta ampliando su es- contento cu e mashin. “Nos un forma pa evita desperdicio
fuerso di saca plastic flo- ta uzando e pa un luna y mey flotante mas grandi, manera
tante for di ocean Pacifico den e riu y ta bayendo hopi palo. E interceptornan ta
door di bay den riu tambe, bon, colectando e boter di traha door di guia plastic den
uzando un aparato flo- plastic y tur e desperdicio”, el un apertura, un belt cu ta hiba
tante nobo ta trapa sushi a bisa. e desperdicio den e barica di e
prome cu esaki yega lama Slat a bisa cu e ta kere cu mil mashin unda ta bent’e den un
. riu ta responsabel pa alrede- bari. E interceptor ta manda
Dropout di universidad, dor di 80% di plastic bayendo un mensahe di texto na e op-
Boyan Slat di 25 aña di edad den ocean mundial, y e kier eradornan local pa bin y saca
a funda The Ocean Cleanup enfoca riba nan den e prox- e sushi ora e ta yen.
pa desaroya y lansa un siste- imo cinco aña. “No ta bay Slat a demostra con e ta traha
ma cu el a inventa tempo e ta facil, pero imagina si nos tirando centenares di pato
tabatin 18 aña, cu ta trapa logra esaki”, el a bisa na un geel di plastic den awa na e
desperdicio plastico flotando audiencia di sostenedo entu- evento di lansamento na haf
den ocean. ca unicamente riba desperdi- rino den ocean, incluyendo siasta. “Nos lo por haci nos di Rotterdam. E interceptor a
Diasabra el a revela e prox- cio plastico cu ya caba ta flo- bayena. ocean limpi di berdad.” gara casi tur di nan.
imo stap den su lucha: Un tando den ocean. Expertonan Tres di e mashinnan ya caba Slat a uza e revelacion di e Actualmente e mashin ta cos-
aparato flotante cu energia ta bisa cu 9 miyon ton di des- a ser manda na Indonesia, mashin pa apela pa mas sos- ta como 700mil euro, pero
solar yama ‘Interceptor’, cu ta perdicio plastico, incluyendo Malaysia y Vietnam – y e di ten for di paisnan compro- Slat a bisa cu e costo proba-
trapa e plastic for di riu mien- boter, saco, co’i hunga y otro, cuater ta bayendo Republica meti pa haci nan riunan lim- blemente lo baha mientras
tras esaki ta flota. ta pasa anualmente pa ocean Dominicana, el a bisa. pi, y na negoshinan prepara produccion ta aumenta.
E organisacion di Slat den for di beach, riu, y aroyo, po- Izham Hashim di gobierno pa inyecta fondo pa yuda cu
pasado a ricibi critica pa enfo- niendo den peliger bida ma- di estado di Selangor na Ma- e operacion di e aparatonan.
Misterioso avion espacial ta aterisa despues di un record den orbita
FLORIDA (cnet.com) – Aereo a bisa. E di cinco mis-
Un avion X-37B sin tripu- ion a lansa dia 7 di september,
lacion a aterisa na e Ken- 2017.
nedy Space Center na E avion espacial construi pa
Florida ayera, culminando Boeing ta parce un version
un record di 780 dia den chikito di e shuttlenan anti-
orbita, segun Forsa Aereo guo di NASA y tin un trayec-
Mericano a bisa ayera. E toria similar di entrada cu ta
mision ta kibra e avion uza un pista, manera e shut-
misterioso su propio re- tlenan bieu. E ta uza un in-
cord door di pasa mas cu stalacion solar pa electricidad.
dos aña den espacio. E vehiculo di 11mil libra ta
como 29 pia largo cu su ha-
“E X-37B ta continua dem- lanan poco menos di 15 pia
ostrando e importancia di largo, diseña pa keda den
un avion espacial reuzabel”, orbita pa 270 dia. E tabata
secretario di Forsa Aereo, originalmente un programa
Barbara Barret a bisa den un di NASA, cu rais den e inves-
declaracion. tigacion di ‘lifting-body’ di e transporte di sensor satelite y sifica, Forsa Aereo ta revela Spreader, un experimento
Den total, e programa, cual agencia espacial, cual a core otro ekipo pa y for di espacio. poco detaye tocante e natu- diseña pa ‘test electronica
tin sikiera dos di e avionnan for di 1999 te cu 2004. E X- E X-37B a haci su prome vue- ralesa exacto di e experimen- experimental y tecnologia di
reuzabel, a pasa 2,865 dia den 37B ta diseña pa sirbi como lo na 2010. E di dos modelo a tonan. E mision actual tabatin tubo di calor oscilante den
espacio den transcurso di su un plataforma pa experimen- despega pa su prome mision den dje e Air Force Research ambiente espacial pa un du-
cinco mision, segun Forsa to y duna conocemento riba na 2011. Laboratory Advanced Struc- racion largo”, segun un de-
Pasobra e programa ta cla- turally Embedded Thermal claracion di Forsa Aereo.