Page 18 - bon-dia-aruba-20220604
P. 18

A18
                       Diasabra 4 Juni 2022











            Miguel Mansur (Accion21):
                                                                   Xiomara vs CAFT



                                                                                    di boluntad of falta di capacidad no ta
                                                                                    porta, e ta keda mesun criminal. Mas  Mas tristo ta ora Xiomara a indica cu
                                                                                    nos tarda pa implementa reforma cu  gastonan di personal a baha, si nan a
                                                                                    ta reduci di un forma structural gas-  baha a base di un recorte salarial cu ta
                                                                                    tonan  di  sector  publico,  mas  hundo  crea un cifra artificialmente abao. Si
                                                                                    den debe nos ta cay y mas dificil, do-  e recorte salarial no tabata existi gas-
                                                                                    loroso y largo nos salida lo ta.    tonan di personal lo ta ariba 12% di
                                                                                                                        GDP y pafor di e norma, pa no pa-
                                                                                    Mi a tende MinFIC bisa cu e carta di  pia mes di e necesidad di mustra un
                                                                                    CAFT ta un reconteo di consehonan  bahada structural cada aña. MinFIC a
                                                                                    anterior,  claro  paso  boso  ta  nenga  menciona e famoso BVP, un plan cu
                                                                                    di  tuma  accion  y  cuminsa  resolve  e  Prome  Minister  mes  a  declara  den
                                                                                    problemanan door di reduci gastonan  Parlamento di NO a traha. Awor kier
                                                                                    di  un  forma  structural.  Entre  2022-  haci  un  estudio  di  gastonan  di  pro-
                                                                                    2026 Aruba lo mester paga bek 4 bi-  ducto y servicio di paisnan den region
                                                                                    yon florin, un gran parti lo por wordo  paso nan no ta di acuerdo cu CAFT.
                                                                                    rolled over. E peliger ta cu e deterio-  Dus awor kier bay compara nos mes
                                                                                    racion  continuo  di  nos  posicion  fi-  cu algun di e paisnan mas corupto y
                                                                                    nanciero hunto cu inflacion mundial  mal  administra  na  mundo  pa  busca
                                                                                    kier  men  cu  probablemente  nos  lo  mas espacio pa derroche.
                                                                                    mester bay paga un interes mas halto
                                                                                    haciendo nos situacion financiero pio  Claro  cu  CAFT  su  cartanan  ta  un
                                                                                    ainda.                              inconveniencia  pa  gobierno  y  Parla-
                                                                                                                        mentarionan di coalicion cu a aproba
                                                                                    Mi  a  keda  sorprendi  ora  Xiomara  e  presupuesto.  Tanto  cu  nan  a  grita
                                                                                    a bisa  cu e no kier  pa  e cartanan di  pa nan budgetrecht y autonomia, nan
                                                                                    CAFT wordo publica. E transparen-   tur a desconta recomendacionnan di
                                                                                    cia cu CAFT ta brinda henter comu-  CAFT,  Raad  van  Advies,  Algemene
                                                                                    nidad ariba e berdad di loke ta sosodi-  Rekenkamer, IMF etc. no pa interes
                                                                                    endo den nos finanzas publico mes-  di  pueblo,  pero  pa  interes  di  esnan
                                                                                    ter ta doloroso pe y mi ta compronde  gobernando  y  e  status  quo.  Semper
                                                                                    pakico.  Ta  hopi  dificil  pa  gobierno  mi  ta  ripiti  cu  gobierno  ta  100%  fi-
                                                                                    pretende cu a baha gasto si tur hende  nancia pa pueblo, mas gobierno gasta,
                                                                                    por lesa y comproba cu gastonan di  mas  pueblo  tin  cu  paga.  Nos  kier
                                                                                    producto y servicio ta 39 miyon flo-  crecemento economico y hisa inver-
            Cu hopi interes mi a lesa e ultimo  2023 nos debe lo acerca casi 6 biyon  rin  mas  halto  cu  e  averahe  di  2015  sion, e unico manera pa logra esey ta
            carta  di  CAFT  fecha  10/5/2022  y  florin. Esey ta sin conta e gastonan di  pa  2019.  No  ban  ni  considera  cu  ta  baha gastonan di gobierno structural-
            cu hopi tristesa mi a scucha par-   proyectonan PPP cu ta añadi un otro  31 miyon florin gobierno mester pa  mente pa laga mas placa den saco di
            ti  di  MinFIC  su  conferencia  di  1,5  biyon  mas  o  menos  na  obliga-  debolbe full e 12,6% recorte salarial.  pueblo. Sigui hisa gastonan di gobi-
            prensa di 02/06/2022. Loke ta keda  cionnan financiero di Land Aruba.   CAFT ta te hasta indica cu gastonan  erno mientras ta hisa entradanan door
            claro ta cu Gobierno no ta apre-                                        di contrata tercer partido (lesa friends  di mas medida ta sigui manca nos eco-
            cia e realidad di nos situacion fi-  E unico solucion pa nos situacion ac-  & family) ta mustra un subida dras-  nomia cu ya caba tin algun di e nivel-
            nanciero y consecuentemente no  tual ta reduci gastonan di sector pu-   tico. Huur di edificionan (lesa friends  nan di belasting mas halto na mundo.
            tin e solucion.                     blico. E parti mas grandi di gastonan  & family) tambe a subi excesivamente  Un gobierno cu ta desprecia finanzas
                                                gubernamental  ta  personal  sigui  pa  y ta 40% mas halto cu na 2016 prome  publico sostenibel ta un gobierno cu
            Aruba ta e pais mas endeuda di henter  servicio  di  nos  obligacionnan  finan-  cu gobierno a sinta. Tambe CAFT ta  ta desprecia nos autonomia. Un pais
            Noord, Centro, Zuid Amerika y Ca-   ciero. Awor e gastonan social di kita  indica  cu  e  necesidad  pa  e  gastonan  cu no ta para financieramente fuerte,

            ribe midiendo debe/GDP. Nos prob-   hende masalmente NO ta aceptabel.  mas halto aki NO ta adecuadamente  no ta para fuerte den nada.
            lema primordial ta tamaño y gastonan  E  gastonan  economico  di  esey  tam-  splica y nos tur por adivina dicon.
            di nos sector publico. Corsou cu un  poco ta deseabel paso bo lo hinca nos
            poblacion di 160,000 tin mas o menos  economia  den  recesion.  Si,  mester
            2,500 ambtenaar y nos cu un pobla-  crea  incentivo  pa  cuminsa  pasa  em-
            cion di 100,000 tin mas cu 4,000 sin  pleadonan  publico  pa  sector  priva  y
            conta esnan emplea door di un di e 40  mester trece mas igualdad entre tra-
            stichting subsidia pa gobierno.     hadonan  publico  y  esnan  di  sector
                                                priva.  E  productividad  di  emplead-
            Awor  pa  ta  husto,  no  ta  Gabinete  onan publico ta fatal compara cu es-
            Wever-Croes  ariba  su  mes  a  crea  e  nan di sector priva y gobierno mes ta
            situacion  di  desekilibrio  aki.  Desde  opera  di  un  manera  increiblemente
            2001 bin dilanti Aruba su crecemento  ineficiente.  USO  INEFICIENTE
            di debe a surpasa su crecemento eco-  DI  RECURSONAN  (LIMITA)  TA
            nomico  y  cu  cada  aña  nos  finanzas  TRECE POBRESA.
            publico a sigui deteriora. Un aparato
            publico monstruoso den tamaño no a  CAFT  ta  señala  cu  Gabinete  Wever
            resulta a base di necesidad pero danki  Croes II su presupuesto multi-anual
            na e politica di patronahe. Yuda nos  ta sigui core un deficit pa e periodo
            cu un voto y nos ta yuda bo cu un tra-  2023-2026.  Esey  kier  men  cu  nan
            bao, te dia e pais kibra y no por carga  plan ta pa laga e proximo gobierno re-
            mas. Wel e momento di kiebra ta na  solve nos problemanan financiero. Si
            porta,  CAFT  ta  indica  cu  pa  fin  di  esey ta a base di strategia politico, falta
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23