Page 6 - AB
P. 6
A14 deporte
Diabierna 16 Mei 2025
Landador di resistencia ta purba landa pa prome biaha rond di
Martha’s Vineyard
Prome cu e aniversario di ‘Jaws’
(AP) — Lewis Pugh a sigui manera custumber, no bisti pasa e resto di su oranan di bon
un regla no papia durante trahe di awa pa e landamento vigilia riba e Vineyard edu- “Jaws” ta ser atribui pa crea
su carera como un di e di 100 kilometer. cando e publico tocante tri- e cultura di blockbuster di
landadornan di resisten- bon. Despues, e lo drenta Hollywood ora el a keda lan-
cia mas tribi di mundo: Pa su landamento rond di awa y hacie atrobe y atrobe, sa den berano di 1975, biran-
No papia di tribon. Pero e Martha’s Vineyard den awa pa un calculacion di 12 dia, of do e pelicula cu mas entrada
tin planea pa kibra esey e di 47 grado (8 grado Celsius) cuanto tempo cu e tuma pa y ganando tres Oscar. E lo
siman aki durante un lan- e lo bisti djis zwembroek, un completa e landamento. impacta con hende a mira e
damento rond di Martha’s pechi y bril. ocean pa decadanan binidero.
Vineyard, caminda “ Jaws” “E ta bay test mi no sola-
a ser filma 50 aña pasa. Pugh, di 55 aña, ta tumando mente fisicamente, pero Tanto director Steven Spiel-
e reto pasobra e kier cambia e tambe mentalmente,” el a berg como autor Peter
E Britanico-Surafricano ta- percepcion publico rond di e bisa, mientras e tabata wak Benchley a expresa lamento
bata e prome persona pa bestianan cu awor ta na riesgo e condicionnan di biento riba e impacto di e pelicula
completa un landamento di – cu el a bisa a ser maltrata pa banda di e liña di salida. “Mi ariba e precepcion di e tele-
distancia largo den tur ocean e pelicula exitoso como “vil- kiermen cu tur dia mi ta bay videntenan di tribon. Tur dos
di mundo — y a tuma condi- lanonan, como asesinonan papia tocante tribon, tribon, a contribui for di e tempo ey
cionnan extremo tur caminda di sanger frieu.” E lo boga pa tribon, tribon. Despues, na cu el a haci, loke ta bisa hopi na esfuersonan di conser-
for di Sero Everest te na Ar- mas proteccion pa tribon. final, mi mester drenta awa y pa un hende cu a landa cerca vacion pa bestia, cu a mira
tico. despues landa. Mi ta supone di glaciar y volcan, y entre poblacion agota debi na fac-
Diahuebs, cuminsando na e cu bo por imagina kico mi lo hipopotamo, crocodil y beer tornan manera sobrepisca y
“Durante e landamento aki, Faro di Haf di Edgartown, e ta pensando.” polar. Niun hende no a yega cambio di clima.
e ta hopi diferente: Nos ta lo landa pa tres of cuater ora di landa rond di e isla di Mar-
papiando di tribon tur ora,” den e olanan brutalmente Pugh a bisa cu e landamento tha’s Vineyard ainda. Discovery Channel y e Na-
Pugh a broma, kende lo, friu, marca su progreso y lo ta entre esnan mas dificil tional Geographic Channel
Pero Pugh, kende hopi bi- tur aña ta lansa programa to-
cante tribon pa educa publico
aha ta landa pa conscientisa
pa causa ambiental — y a ser tocante di nan.
nombra e Patron di Ocean-
nan di Nacion Uni pa varios Greg Skomal, biologo di pisca
marino na Martha’s Vineyard
aña — a bisa cu ningun lan-
damento ta sin riesgo y cu Fisheries den e Division di
Pisca Marino di Massachu-
medidanan drastico ta nec-
esario pa hiba su mensahe: setts, a bisa cu hopi hende ta
bis’e cu ainda nan no ta landa
Alrededor di 274.000 tribon
ta ser mata globalmente tur den lama pa motibo di e teror
puro causa pa e pelicula.
dia — un tasa di 100 miyon
tur aña, segun e Asociacion “Mi tin e tendensia di tende
Mericano di Ciencia.
e expresion cu, ‘Mi no a bay
“E tabata un pelicula tocante den awa desde cu ‘Jaws’ a
tribon cu ta ataca hende y pa sali,’” el a bisa.
50 aña, nos a bin ta ataca tri-
bon,” el a bisa di “Jaws.” “E ta Pero Skomal, kende a pu-
blica un buki cu ta desafia e
completamente insostenibel.
E ta locura. Nos mester res- inexactitudnan di e pelicula, a
bisa cu “Jaws” tambe a inspira
peta nan.”
hopi hende — incluyendo e
E ta enfatisa cu e landamento — pa studia biologia marino,
no ta algo cu no-profesional- loke a conduci na aumento
di investigacion, aceptacion y
nan mester purba. E ta com-
paña pa personal di seguridad respet pa e criaturanan.
den un boto y kayak y ta usa
un aparato “Shark Shield” cu Si “Jaws” a ser traha awe, e no
ta kere cu e lo tabatin e me-
ta stroba tribon usando un
campo electrico sin haci nan sun efecto. Pero den añanan
1970, “e tabata djis perfecto
daño.
pa loke ta trata genera e nivel
Pugh ta corda con e tabata di miedo aki pa un publico
sinti miedo ora e tabatin 16 cu pa gran parti no tabata
educa tocante tribon, pasobra
aña ta wak “Jaws” pa prome
biaha. Durante decadanan di nos no tabata educa. Cienti-
ficonan no tabata sa mucho
estudio y investigacion, te-
mor y respeta reemplasa su tocante tribon.”
miedo, ora el a realisa e rol
cu nan ta hunga den man- Skomal a bisa cu e menasa
mas grandi cu ta contribui
tencion di e ecosistemanan di
Tera cu ta birando mas y mas na e bahada di e poblacion
di tribon awor ta piscamento
fragil.
comercial, cu a explota na fin
“Mi ta mas spanta di un di añanan 1970 y awe ta ser
mundo sin tribon, of sin pre- impulsa pa demanda halto pa
fin y carni usa den platonan
dador,” el a bisa.
di cuminda, y tambe e uso di
E efecto di ‘Jaws’ riba tri- cuero pa traha cuero y azeta.