Page 18 - ANTILL DGB

18 Antilliaans Dagblad Dinsdag 17 oktober 2017
Regio

Verwoest

en failliet

Puerto Rico

Van onze redactie
San Juan - De luchthaven van San Juan is ramvol.
Eilandbewoners, met een enkeltje naar het Amerikaanse
vasteland op zak, hebben ladingen koffers meegeno- Puerto Rico heeft als bijnaam ‘La Isla del Encanto’, het betoverde eiland. Het Amerikaanse territorium
men. Hun intentie is duidelijk: zij komen voorlopig niet staat bekend als een groen vakantieparadijs met uitgestrekte bossen, maar de orkaan heeft alle blade-
meer terug. ren van de bomen gerukt.
Vier weken nadat orkaan Ma- wachten voor een afspraak met failliet. Na jaren van financieel Amerikaanse gebieden die ge- kiezingen en kregen ook geen
ria een spoor van vernieling een dokter. Dat zal alleen maar wanbestuur heeft Puerto Rico troffen zijn door de orkanen vertegenwoordiging in het Con-
achterliet, is de nood nog altijd erger worden. Er is geen elektri- een overheidsschuld van 73 mil- Harvey, Irma en Maria. Een gres. Een tweede Jones Act legde
hoog op Puerto Rico. Een derde citeit en telefoon- en internetver- jard dollar. Pogingen om de groot deel van dat geld is be- Puerto Rico in 1920 ook econo-
van de bevolking moet het zon- keer is nog altijd gebrekkig. Veel schulden onder controle te krij- stemd voor het herstel van Puer- mische beperkingen op. Die wet
der drinkwater stellen en 85 pro- jonge artsen zullen vertrekken, gen, leidden de afgelopen tien to Rico. Maar president Trump bepaalt dat alleen schepen onder
cent van de eilandbewoners omdat ze in Amerika betere kan- jaar tot zware bezuinigingen, suggereerde de afgelopen weken Amerikaanse vlag en met een
heeft nog altijd geen stroom. De sen hebben.” maar het mocht niet baten. meerdere malen dat de Puerto Amerikaanse bemanning goe-
meeste ziekenhuizen draaien op ,,Kijk eens om je heen. Alles is Sinds 2005 verkeert Puerto Rico Ricanen de problemen aan zich- deren mogen vervoeren tussen
noodgeneratoren en kunnen bruin geworden. Dit eiland was in een depressie en daardoor zelf te wijten hebben. ,,Puerto havens in de Verenigde Staten.
daardoor maar beperkte voorzie- eens helemaal groen.” Heidi Ca- kwam een exodus op gang. Tus- Rico heeft de orkanen overleefd. In praktijk betekent dat de Puer-
ningen aanbieden. De hulpver- lero wijst op de geknakte bomen sen 2007 en 2017 kromp de be- Nu doemt een financiële crisis to Ricanen al hun goederen van
lening vanuit de Verenigde Sta- in haar straat in San Juan. Puer- volking met ruim tien procent, op die zij grotendeels zelf gecre- het Amerikaanse vasteland moe-
ten is de laatste twee weken to Rico heeft als bijnaam ‘La Isla van 3,8 miljoen naar 3,4 miljoen ëerd hebben. Het elektriciteits- ten importeren. Dat maakt het
steeds beter op gang gekomen, del Encanto’, het betoverde ei- inwoners. Calero: ,,Dit hebben netwerk en de infrastructuur leven voor Puerto Rico, dat op
maar in de afgelegen delen van land. Het Amerikaanse territori- we in Puerto Rico nog nooit eer- waren al rampzalig voor de orka- bijna 2.000 kilometer afstand
het bergachtige eiland sijpelt de um staat bekend als een groen der gezien. Het ergste dat we nen”, tweette Trump, die in ligt van Florida, extra duur. Vol-
hulp maar mondjesmaat door. vakantieparadijs met uitgestrek- mee hadden gemaakt was twee een adem waarschuwde dat de gens een rapport van de Federal
Het officiële dodental staat nu te bossen, maar de orkaan heeft jaar recessie tijdens de oliecrisis. militairen en andere federale Reserve Bank of New York hin-
op 48 en loopt gestaag op. Toen alle bladeren van de bomen ge- Nu hebben we al twaalf jaar hulpverleners ‘niet voor altijd’ dert dit de economische ontwik-
de orkaan over het eiland trok, rukt. De econome Calero maakt achtereen een krimpende eco- kunnen blijven. keling van Puerto Rico. Veel
stierven zestien Puerto Ricanen. zich echter niet zo druk over de nomie.” Puerto Rico staat dan Toch zal Washington Puerto eilandbewoners voelen zich
Nu overlijden de eilandbewo- bomen. ,,Die bladeren komen ook op een tweesprong, zegt Ca- Rico tegemoet moeten komen in dan ook als tweederangsburgers
ners door vervuild water of een wel weer terug.” Ze maakt zich lero. Het eiland kan onmogelijk de schuldencrisis, stelt directeur behandeld door Washington.
gebrek aan medicijnen en an- vooral zorgen over de economi- op eigen kracht herstellen van Luis Burdiel van de Economi- De verschillende reacties van
dere medische voorzieningen. sche vooruitzichten van Puerto de verwoestingen die orkaan sche Ontwikkelingsbank van Trump op de orkanen Harvey en
Aanvankelijk waren het voor- Rico. ,,We hebben een Marshall- Maria heeft aangericht. ,,Wat Puerto Rico. ,,Je kan de schul- Maria bevestigen voor de eiland-
al zieken en ouderen die rich- plan nodig. We moeten de infra- gaan de Verenigde Staten doen? dencrisis niet meer los zien van bewoners dat beeld. Burdiel, die
ting het Amerikaanse vasteland structuur en de telecommunica- Willen ze ons helpen? En zo ja, de natuurramp. Als je niets aan Puerto Rico een ‘Amerikaanse
trokken, maar ook steeds meer tie weer opbouwen. We hebben hoe gaan ze dan ons helpen? de schulden doet, riskeer je een kolonie’ noemt, is het daarmee
jongeren overwegen de over- water nodig. We moeten wegen Willen ze een krachtige econo- humanitaire ramp.” Burdiel en eens. ,,Helaas zijn we tweede-
steek te maken. Edgar DeJesus herstellen en de bruggen die vol- mie op gang brengen, zodat zijn team hebben de zware taak rangsburgers. We hebben een
is een medische student aan de ledig verwoest zijn. Dit gaat mensen in plaats van vertrekken om de eilandeconomie nieuw le- democratisch tekort. Stel, je
universiteit van San Juan. Veel geen maanden duren, maar ja- hier blijven?” Het antwoord op ven in te blazen. Hij is hoopvol. woont in Amsterdam en je kan
van zijn studiegenoten zijn van ren.” Dat vergt wel miljarden die vraag is niet eenvoudig. Was- ,,Het is triest wat er nu gebeurt, wel op je burgemeester stem-
plan te vertrekken. ,,Al voor de aan investeringen. Geld dat Pu- hington geeft voortdurend maar er is licht aan het einde van men, maar niet op je premier.
orkaan hadden we een groot te- erto Rico niet heeft. Onder de wisselende signalen af. Afge- de tunnel. Rampen als deze bie- Dat is wat er aan de hand is in
kort aan artsen op Puerto Rico. natuurramp ligt namelijk een lopen week maakte het Congres den ook kansen. Als je dit goed Puerto Rico. We kunnen een ei-
Soms moest je al tien maanden permanente crisis: het eiland is tientallen miljarden vrij voor de aanpakt, kunnen we hier sterker gen gouverneur kiezen, maar
uitkomen.” niet een president. We hebben
Maar de Puerto Ricaanse en geen vertegenwoordiging in het
Amerikaanse overheid moet dan Congres dat de wetten maakt
wel snel handelen, beseft Bur- voor Puerto Rico.” Met andere
diel. ,,Als een bedrijf de deuren woorden: politici in Washington
sluit door een orkaan, heb je kunnen de wensen van Puerto
maar een beperkte tijd om in te Ricanen veilig negeren, zonder
grijpen. Anders sluit het bedrijf dat het hen stemmen kost. Bur-
voorgoed en vertrekken de werk- diel wil dan ook dat dat Puerto
nemers naar het Amerikaanse Rico een volwaardige Ameri-
vasteland.” kaanse staat wordt.
Burdiel wijst op nog een an- Dat is ook in het eigenbelang
der probleem: de status aparte van Washington, stelt econome
van Puerto Rico. Eeuwenlang Heidi Calero. ,,Nu al wonen vijf
was het eiland Spaans bezit, miljoen Puerto Ricanen op
maar na de Spaans-Amerikaan- het Amerikaanse vasteland. Dat
se oorlog kwam Puerto Rico in aantal zal alleen maar groeien.
1898 in Amerikaanse handen. Hier mogen ze niet stemmen
De belangrijkste staatsrechte- in de presidentsverkiezingen,
lijke wijziging volgde met de maar als je als Puerto Ricaan
Jones Act van 1917. Die wet gaf naar Florida of Californië ver-
de Puerto Ricanen weliswaar huist, kan dat wel. Je hebt dan
het Amerikaanse staatsburger- dezelfde rechten als alle andere
Onder de natuurramp ligt een permanente crisis: het eiland is failliet. Na jaren van financieel wanbe- schap, maar ze mochten niet Amerikaanse burgers. Die stem
stuur heeft Puerto Rico een overheidsschuld van 73 miljard dollar. meestemmen in presidentsver- kun je niet langer negeren.”