Page 67 - MIN VOS 29 OCT 2015
P. 67
6 DONDERDAG AMIGOE
29 OKTOBER 2015
Expositie commandant Halfweg is een zoektocht naar
Zeemacht in Maritiem Museum de essentie van de mens
WILLEMSTAD — Wie naar het blanke meisje met ros-
sig haar kijkt zal op de eerste plaats niet vermoeden
dat Curaçao haar thuis is. Met de solovoorstelling Half-
weg speelt Eurydice ‘Dichi’ Wit (26) met de tegenstel-
lingen tussen zwart en wit en de wens om ergens bij
te horen. De vraagstukken rondom identiteit geven de
theatermaakster energie en maken haar vrolijk.
Foto’s: Edsel SamboWILLEMSTAD — De nieu-‘Halfweg’ is het Nederlandsevoorbeeld zijn gescheiden. Dichi Wit daardoor kan helpen om het
Foto: Casper Kosterwe permanente expositiedorp waar haar grootvader,Het feit dat mijn vader nietstuk daadwerkelijk interes-
van de commandant Zee- die uit Suriname afkomstig zo’n grote rol heeft gespeeld restjes kolonialisme zaten sant over te kunnen dragen.
Een beeld van de expositie op de bovenverdieping van macht is maandagavond in is, een groot deel van zijn in mijn leven heeft mij ver- wel om me heen.” Ik heb nooit eerder met haar
het Maritiem Museum. het Maritiem Museum ge- leven woonde. Ook staat driet gebracht. In die ver- Opa Echteld is de centrale gewerkt. Het verbaast me
opend. Voor deze expositie Halfweg voor de fase waarin minking ben ik me gaan figuur waar zij naar opkijkt. eigenlijk, hoe goed ze is. Er
is de bovenverdieping van het personage in het stuk, aanpassen. Zo ben ik me veel “Ergens heb ik hetzelfde le- zijn niet veel mensen op het
het museum verbouwd, al- vertolkt door Wit zelf, zich in stoerder gaan gedragen dan ven als hem en ergens ook eiland die in mijn vak zitten,
dus museumdirecteur Leo haar leven bevindt. In 2011 wat ik misschien zou zijn weer niet.” In het stuk kijkt maar de mensen die er zijn,
Helms tegenover de Ami- stond ze met een korte ver- zonder de scheiding. Ik ben ze naar hoe hij zijn leven zijn goed!”
goe.De expositie geeft op sie van Halfweg op het Lin- er tijdens het maken van de heeft geleefd en zoekt ze Identiteit lijkt een terugke-
een interactieve manier de dengracht Festival van de voorstelling achtergekomen naar antwoorden om het rend thema in de werken
taken van de commandant Amsterdamse Toneelschool dat verschillende gebeurte- hare te leven. “Hij is toch van de jonge theatermaker.
Zeemacht in het Caribisch & Kleinkunstacademie. “In nissen in het leven je heb- een onbereikbaar iemand “Ik denk dat de thematiek
gebied weer. Ook kunnen mijn derdejaar heb ik een ben gekwetst, maar ook ge- geweest. In Halfweg probeer de zin van het leven is. Wat
bezoekers zien wie de me- eerste poging gedaan. Het vormd. Een voor een probeer ik te grijpen wie hij was.” klinkt dat zwaar”, zegt Dichi.
dewerkers bij Defensie in zijn etudes, een soort oefe- je je daarvan los te maken Haar opa overleed in 2007. “Het gaat over vrijheid. Je
het Caribisch gebied zijn ning, in hoe je een voorstel- op weg naar volwassenheid. Zij zat toen in het eerste jaar bent op zoek naar de beste
en welk materieel ze bij ling maak. Het was de eerste Dat is ook een aspect dat in van haar studie. “Ik heb zijn manier van leven waarbij je
hun werkzaamheden ge- keer dat ik een voorstelling de voorstelling zit.” dood niet goed kunnen ver- de buitenwereld niet kwetst
bruiken. Natuurlijk hield maakte. Ik noem het ook “De voorstelling is proberen werken. Door een verhaal of kapot maakt. Je wilt ook
Hans Lodder, huidig com- een poging omdat ik toen de essentie van wie ik ben over hem te vertellen is dat niet door de buitenwereld
mandant der Zeemacht in niet alles heb verteld wat ik als maker te vatten. Dus mijn manier om dingen te kapotgemaakt worden. Hoe
het Caribisch gebied, tij- wilde vertellen. Het verhaal moest ik de voorstelling ma- verwerken. Hij liet vooral houd ik mezelf staande? Ie-
dens de opening een toe- was vanuit een bepaalde ge- ken op de plek die mij heeft aan zijn kleinkinderen niet dereen zoekt naar de ant-
spraak. Dat moment is op zichtshoek die ik later heb gevormd.” Haar verblijf op zoveel los over Suriname. woorden op de vraag wie ben
de foto te zien. verbreed. De drang om Half- Curaçao is niet permanent. Hij was iemand die de moei- ik nou eigenlijk? Ik heb mijn
weg nog een keer te maken “Ik ben nog niet klaar om me lijke dingen over het leven stempel gedrukt op het Cu-
was er daarom nog”, zegt ergens te settelen. Ik woon voor ons wilde verbergen of raçaoënaar zijn. Daar heb
Dichi. nu wel in Nederland, maar ons er niet mee lastig wilde ik confrontaties over. Er zijn
“In de eerste Halfweg ging ik ik wil daar sowieso niet blij- vallen. Daardoor kunnen we mensen die zeggen ‘dat ben
me verdiepen in wie mijn opa ven. Ik wil terugkomen naar geen van allen Sranang of je niet’, maar dat is een ding
was.” Opa Echteld komt uit het eiland maar nu nog niet. weten we niet veel van Su- wat ik heb besloten. Ik ben
Suriname en heeft gemengd Ik wil graag meer zien van riname. Zijn kleinkinderen wel een yu di Korsou. Dit is
bloed, waaronder Chinees. wat er op mijn vakgebied in zijn toch gaan graven in de mijn plek. Hier hoor ik. Dat
“Vroeger was hij gewoon de wereld is. Ik wil even door last die we meedragen. Som- is besloten.”
opa, totdat hij overleed. Toen zoeken met wat ik waard mige mensen zullen zeggen De ‘Halfweg’ voorstellingen
ben ik gaan graven in wie hij ben in het vak. Curaçao is ‘wat maakt het nou uit wie vinden plaats in Teatro Luna
was. Ik kwam erachter dat de plek waar ik terug ga om je bent en waar je vandaan Blou op dinsdag 3 november
hij het als iemand met een mijn rustpunt te vinden. Dit komt’, maar als theaterma- en woensdag 4 november
‘vreemde’ afkomst, in die tijd is de plek waar ik me het ker leef ik vanuit een wond om 19.30 uur. Dichi wordt
in Nederland, best moeilijk prettigst voel.” die ik niet kan dichten. Ik muzikaal begeleid door Eric
heeft gehad.” wil het verleden wel benoe- Calmes op gitaar en Richard
Chinese roots men, zodat ik me er dan los Doest op percussie.
Zwart-wit Op haar zeventiende vertrok van kan maken. De meeste
De etude Halfweg ging voor- ze van eiland om de Chinese mensen willen doorgaan en Wereld
al om de verhouding tussen taal en cultuur aan de Uni- niet stilstaan bij het verle- Beroertedag
wit-zwart, omdat Dichi een versiteit van Leiden te stu- den. Ik doe dat wel.”
witte huidskleur heeft. “Nu deren. “Ik wist toen nog niet WILLEMSTAD — Uit on-
heb ik meer het Aziatische dat ik naar de theaterschool Begeleiding derzoek is gebleken dat
deel van hem in het stuk zou gaan. Ik zou een nor- Dichi studeerde drie jaar wereldwijd één op de zes
willen stoppen. Ook hij zat male, reguliere studie doen. geleden af aan de Amster- mensen ooit wordt getrof-
tussen twee culturen. Half- Maar dat mislukte want damse Toneelschool & Klein- fen door een beroerte.
weg gaat nu ook over dat ik mijn passie lag bij zingen.” kunstacademie. Milushka
op Curaçao ben geboren en Die studie aan de universi- Birge regisseert Halfweg. Vandaag, Wereld Beroer-
naar Nederland ben gegaan teit was een manier om in “Ik ben nog niet op het punt tedag, wordt hierbij stilge-
en daarin mijn identiteit contact te komen met haar dat ik helemaal perfect kan staan. Het jaarlijkse initi-
zoek. Deze nieuwe versie roots. “Mijn overgrootmoe- schrijven, de dramaturgie atief is in 2006 officieel in
gaat over de zoektocht naar der is Chinees. Ik ben 1/8 zelf kan doen en ook nog zelf het leven geroepen door de
de essentie van de mens”, deel Chinees.” Als jong meis- speel. Dat is toch nog te veel World Stroke Organization
legt Dichi uit. je werd ze gepetst omdat voor mij. Het is fijn dat er (WSO) om met name de be-
“Het thema identiteit vind ze zichzelf het Papiaments iemand is die snapt wat je wustwording over de risico-
ik fascinerend. Ik ben geïn- had aangeleerd en het er wil, maar ook het technisch factoren te vergroten. Door
teresseerd in wat er om me ‘vast een tijd niet zo goed uit inzicht van het vak heeft en een te hoge bloeddruk, dia-
heen gebeurt. Ik ben er ach- kwam als kind’. Papiaments betes en een hoog choleste-
tergekomen dat je identiteit was haar tweede taal. “Toen rolgehalte in het bloed kan
ook wordt gevormd door wat ik nog op de basisschool zat men worden getroffen door
er zich in je kindertijd heeft mochten we in de pauze geen een beroerte. Dit zijn echter
afgespeeld. Mijn ouders bij- Papiaments spreken. De slechts enkele risicofacto-
ren. Met campagnes wordt
er vandaag ook wereldwijd
aandacht besteed aan het
bevorderen van een gezonde
levensstijl, het herkennen
van signalen, de behande-
ling en hoe actie te onderne-
men als iemand een beroerte
krijgt.
Per jaar worden vijftien mil-
joen mensen getroffen door
een beroerte, waarvan zo’n
zes miljoen mensen overlij-
den. Vijf miljoen patiënten
raken permanent verlamd.
Iedere zes seconden wordt
er iemand getroffen, zo blijkt
uit cijfers van de Ameri-
kaanse hartstichting.
Het initiatief om wereldwijd
hierbij stil te staan is oor-
spronkelijk in de jaren ne-
gentig ontstaan in Europa.
Vanwege financiële rede-
nen was het toen echter nog
geen wereldwijd initiatief.
In 2004 introduceerde de
WSO een werkgroep tijdens
het World Stroke Congress
in Vancouver, Canada. Dit
leidde in oktober 2006 tot de
proclamatie van de Wereld
Beroertedag.
