Page 14 - AHATA
P. 14
A4 LOCAL
Diabierna 4 Juli 2025
Con e Atlas di Impacto Climatico por yuda Aruba combati cambio di clima
Cambio di clima ta un
topico cu ta birando mas
y mas discuti rond mundo,
mirando cu estudionan
cientifico ta sugeri cu a
yega tempo pa acelera e
proceso di combati cam-
bio di clima ya cu calenta-
mento global a yega un
punto critico. Den feb-
ruari 2024, e programa di
Union Europeo Coperni-
cus Climate Change Ser-
vice (C3S) a lansa e Coper-
nicus Interactive Climate
Atlas como un herment pa
creacion di politica rela- pa aña 2050 of 2100. Rep- nando un man na nos com-
ciona cu clima. Aña pasa, bo tin e conocemento di tur e website ta ofrece un bista pro- pañeronan den comunidad.
fundo riba varios tema, entre resenta den manera suma-
gremionan importante.”
Aruba a tuma un stap sim- mente accesible pa usuarion-
ilar cu e Climate Impact Segun el a splica, e atlas cli- otro medidanan di tempera-
tura, secura, tormenta, salud an, e leyenda cu ta compaña Estado di piscamento comercial
Atlas Aruba, un proyecto
cuminsa pa e National matico ta duna un bista riba di rif, habitatnan riba Aruba y e estadisticanan ta bin cu nan E Atlas di Impacto Climatico
cambionan den temperatura, hasta tambe caracteristicanan fuente tambe pa esnan cu ta tambe por ta beneficioso pa
Climate Resilience Coun- interesa den e topiconan. piscadornan, ya cu e mapa
cil di Aruba (NCRC). biento, awasero y secura, social y di infrastructura.
ademas di monitoria kico a ta mustra cual sitio riba nos
pasa durante e ultimo 50 aña Cada categoria tin nan sub- Con nos por aplica e da- costa ta adecua y of inadecua
Cu e introduccion di e atlas,
a habri porta pa colecta y pro- y premira cambio den clima categorianan tambe, cual ta tonan aki pa combati cli- pa pisca comercialmente.
vee dato climatico importante pa e proximo 50 pa 100 aña. ser representa riba mapa den ma?
no solamente na beneficio di Banda di e parti climatico, e colornan gradiente indicando E atlas climatico di Aruba Educacion
stakeholders den diferente atlas tambe ta ofrece un bista cual area ta mirando mas of ta funciona principalmente Educacion ecologico ta keda
sector economico riba e isla, den con e factornan climatico menos desaroyo of atraso den como un fuente of herment importante pa nos comu-
cierto aspecto climatico. Pa pa stakeholders y politiconan nidad. Pa esaki, e atlas atrobe
sino tambe pa localnan por por afecta Aruba y su comu-
ta educa y tin e oportunidad nidadnan. Tur esaki pa “fo- cada subcategoria tin un spli- usa den creacion di politica ta un bon fuente pa busca
of tumamento di decision informacion y engrandece
pa contribui na e movemento menta un comprondemento cacion amplio pa por com-
amplio pa aborda e impac- general y bista mas profun- pronde kico exactamente ta pa desaroyonan grandi riba conocemento tocante cambio
tonan di cambio di clima. do entre stakeholders riba e ser midi, con ta/a midi esaki, nos isla. Sinembargo, e atlas di clima. Banda di e varios
riesgo y impacto di cambio ken ta beneficia di e informa- y website tambe por ta ben- splicacion tocante e temanan,
climatico pa asina desaroya cion aki y por aplica e infor- eficioso riba nivel individuo, tambe tin e seccion di stori-
Lansa den april 2024, e
proyecto di e atlas climatico un resiliencia climatico di macion aki den bida real. pa ciudadanonan cu kier con- anan, cual dr. Peterson a afir-
tribui un tiki na e proteccion ma por ser usa pa educa nos
ta envolvi e colaboracion un manera husto, inclusivo
di diferente partner local y y ekitativo,” manera ta para Impacto climatico di nos naturalesa, cultura y muchanan. Presenta den un
manera atractivo pa nos stu-
Un otro aspecto notable riba comunidad.
internacional pa provee ex- riba website di Climate Im- diantenan, e storianan skirbi
perticio necesario na e atlas pact Atlas. e website ta e seccion di ‘im- pa autor Rubiano Rosabelle
pacto climatico’, unda por Calor y secura
y alabes na aplicacion di e
informacion disponible. En- Ki tipo di dato por haya mira ki efectonan por mira pa Aruba ta experenciando un Illes “ta combina fantasia y
realidad pa demostra e efec-
clima mas y mas calor, spe-
Aruba cu cambionan climati-
tre otro, Directie Natuur en den e atlas?
Mileu (DNM), Aruba Con- E website di Climate Impact co. Esaki ta inclui temanan cialmente den temporada di tonan di cambio climatico,”
servation Foundation (ACF), Atlas ta ofrece usuarionan un manera aumento di calor, zomer. E Atlas di Impacto manera ta indica riba e web-
site.
Centraal Bureau voor de variedad di informacion riba aumento di secura, aumenta Climatico ta duna indica-
cion di e areanan cu ta keda
Statistiek (CBS), AHATA, diferente topico climatico aki den tormenta y yobida, au-
ministerio di Finanzas y Util- na Aruba. Consistiendo di un mento di nivel di awa di mas afecta pa calor y secura Es mas, studiantenan univer-
sitario tambe por haci uso di
ities N.V. tur ta forma parti coleccion grandi di dato for lama, grado di acido di lama den tera, factornan cu agri-
di e constelacion di partner di diferente organisacion riba y cambio den biento—tur cultornan priva of comercial e recursonan cu ta disponible
completa cu un leyenda cu ta por tene na cuenta. Tambe ta riba e website, y por crea nan
den e realisacion di e proyec- e isla y internacional, e web- mesun visualisacion di data
to aki. Manera presidente di site ta un espacio central ofre- mustra e sectornan cu por ser importante pa por tuma me-
didanan necesario pa protege climatico (GIS) usando e in-
NCRC, dr. Ryan Peterson a ciendo informacion clave, cu afecta pa e cambionan. formacion di e atlas.
splica durante un entrevista splicacion amplio y di manera nos salud for di e calor ex-
tremo.
cu NoticiaCla den juni, “E visual cu ta accesible pa tur cu Estadistica E website di e Atlas di Im-
tema di clima y su impacto kier siña mas tocante e tem- E seccion di estadistica ta
provee informacion tocante Probabilidad di inundacion na pacto Climatico ta disponible
riba Aruba ta compleho y dus anan aki. den tres diferente lenguahe y
bo mester tin experticio di fenomenonan climatico cu ya cas
Aunke temporada di yobida ta ta completamente facil y gra-
nos ta experenciando awen-
diferente ramo [y] ora tuma Mapanan di dato
decision pa adapta na clima, E mapanan disponible riba e dia y con esaki por desaroya beneficioso pa nos matanan, tis pa nabega. Es mas, si inte-
inundacion ta un fenomeno resadonan tin algun informa-
cu sa pasa na algun parti di cion of mas dato pa comparti,
Aruba, unda varios residente Dr. Ryan Peterson a afirma
ta haya strobacion di plasnan cu esaki ta bon bini: “E ta
di awa enorme dilanti cas. E un atlas pa comunidad pero
atlas climatico ta ofrece un bi- tambe door di comunidad y
sta tocante e areanan, edificio ta importante pa tur hende
y cierto camindanan cu kisas carg’e tambe.”
por experencia strobacion di
inundacion, cual ciudadan- Por bishita e website di Cli-
onan por keda na haltura di mate Impact Atlas Aruba na
dje y kisas tuma medidanan https://aruba.climateimpac-
na cas pa alivia of preveni e tatlas.com/pp/ of e website di
strobacion. Esaki tambe por NCRC (https://ncrc-aruba.
ta un esfuerso comunitario org/) pa mas informacion.
of entre bisiña, asina compar-
tiendo conocemento y du-

