Page 4 - bon-dia-aruba-20230726
P. 4

A4   LOCAL
                     Diaranson 26 Juli 2023

                    Minister di Naturalesa ta desmenti cu compania Mericano a haya

                                         aprobacion pa cria pisca den lama di Aruba


            Den  ultimo  lunanan,  den                                                                                          criaderonan  tambe  por  atrae
            medionan  di  comunica-                                                                                             predadornan marino manera
            cion  internacional  y  den                                                                                         parha  di  lama  buscando  un
            mundo  di  aquacultura  a                                                                                           fuente facil di cuminda. Esaki
            circula  e  noticia  cu  com-                                                                                       por  crea  conflicto  entre  op-
            pania  Mericano  basa  na                                                                                           eracionnan  di  aquacultura  y
            Boston, Innovasea a anun-                                                                                           poblacionnan local salvahe.
            cia cu exitosamente a yuda
            Petros  Aquaculture  ob-                                                                                            Igualmente,  criadero  di  pis-
            tene  aprobacion  di  gobi-                                                                                         ca  ta  crea  contaminacion  di
            erno pa lansa un criadero                                                                                           lama,  incluyendo  resto  di
            di  pisca  riba  lama  habri,                                                                                       cuminda, feces y kimico den e
            di 3mil ton metrico (MT),                                                                                           awa rond di esaki. E contami-
            como  ocho  kilometer  leu                                                                                          nantenan aki por conduci na
            di costa di Aruba.                                                                                                  enrikecemento  di  nutriente,
                                                                                                                                nivelnan reduci di oxigeno, y
            E  criadero,  un  “open-ocean                                                                                       alteracion den calidad di awa,
            farm,”  ta  bay  cria  northern                                                                                     impactando  negativamente  e
            red snapper usando e tecno-                                                                                         habitatnan  marino  y  biodi-
            logia  di  “SeaStation”  di  In-                                                                                    versidad.
            novasea.  Ta  bay  construi  e                                                                                      Operacionnan di criadero di
            criadero den tres fase, y ta bay                                                                                    pisca a gran escala por rekeri
            conta  cu  16  SeaStation  sos-                                                                                     cantidadnan  significante  di
            teni pa un incubador (hatch-                                                                                        hariña  y  azeta  di  pisca,  hopi
            ery)  riba  tera  cu  un  futuro                                                                                    biaha esakinan ta bin di pis-
            meta di crecemento pa 9mil                                                                                          ca salvahe captura. Esaki por
            MT di biomasa y diversifica-                                                                                        pone  presion  adicional  riba
            cion den otro especie y cul-  manan  di  aquacultura  sum-  activamente  pa  yuda  com-  y  protege  poblacionnan  di  cantidad  di  pisca  marino  y
            tivo  di  yerba  di  lama,  segun  ergi den ocean habri, manera  panianan  ricibi  e  permiso-  pisca. Y ta nifica consciente-  exacerba preocupacion pa so-
            un comunicado di prensa di  e SeaStation, ta traha bon pa  nan necesario pa aquacultura  mente diseña producto y ser-  brepesca.
            Innovasea.                   Aruba pasobra nan ta efecti-  offshore.  Na  maart  ultimo,  vicio pa duna back mas na na-
                                         vamente invisible ora nan ta  a  anuncia  cu  exitosamente  turalesa di loke nos ta tuma.”  E  uso  di  antibiotica,  pestici-
            “Nos ta entusiasma di ta part-  sumergi.                  a  yuda  Benguela  Blue  Aqua                             dad y otro kimico pa controla
            ner cu Petros pa crea e prome                             Farming  sigura  permiso  pa  Petros ta buscando inversion-  malesa y parasito den criadero
            criadero  di  pisca  basa  riba  “Nan  ta  un  fit  great  pa  un  cria  salmou  Atlantico  den  istanan adicional pa e proyec-  di pisca por conduci na e de-
            ocean na Aruba,” senior vice-  lugar  manera  Aruba  unda  net  pens  sumergible  ocho  to, y ta habri pa tanto equity y  saroyo  di  bacteria  resistente
            president di Business Devel-  ta  importante  pa  preserva  e  kilometer leu di costa di Na-  debt financing pa e etapa ini-  pa antibiotica y contamina e
            opment, Langley Gace a bisa.  paisahenan  bunita  pa  esnan  mibia.                    cial. Pues ainda e proyecto no  ambiente rond di esaki.
            “Esaki ta un proyecto impor-  cu ta yega cu vacantie,” Gace                            tin un fecha ya cu apenas ta
            tante  pa  e  pais  y  e  region  y  a bisa.              Ta  ser  bisa  cu  Innovasea  ta  den etapa di concepcion.   Di  mesun  manera,  e  insta-
            nos tin tur confiansa cu nos  Manera ta conoci, turismo ta  un  compania  impulsa  pa                               lacion  di  infrastructura  pa
            experticio  den  lama  habri  e principal fuente di entrada  tecnologia  vanguardista  y  Peliger pa naturalesa     criadero  di  pisca  den  lama
            y  nos  maneho  di  webo-pa-  pa  Aruba,  proveyendo  mas  un  pasion  pa  investigacion  Criadero  di  pisca  riba  ocean  habri  por  altera  fisicamente
            cosecha proba pa criadero di  cu mita di e producto interno  y  desaroyo.  “Innovasea  ta  habri, conoci como offshore  e  fondo  di  lama  y  e  habitat
            pisca lo yuda sigura su exito.”  bruto (GDP) di nos isla, se-  revolucionando   aquacul-  aquaculture,  por  presen-  rond di esaki, afectando eco-
                                         gun e Unidad di Inteligencia  tura y avansando e ciencia di  ta  varios  peliger  pa  medio  sistemanan y especienan local
            Fundador  y  presidente  di  Economista,  Moody  Analyt-  tracking di pisca pa haci nos  ambiente.  Por  ehemplo,  e  cu ta depende riba e areanan
            Petros, Gunnar Bracelly, den  ics como tambe WorldData.   oceannan  y  ecosistemanan  criaderonan  por  experiencia  aki pa shelter y cuminda.
            un  forum  riba  oportunidad-                             di  awa  dushi  sostenible  pa  escape di pisca cu ta kibra e
            nan di inversion y comercio  E  proyecto  di  Petros  ta  bay  generacionnan  futuro.  Cu  net  of  otro  infrastructura  di  Finalmente, criadero di pisca
            Afro-Caribense,  a  comparti  enfoca riba parti di e mercado  mas cu 275 empleado mun-  e  criadero.  E  piscanan  cu  ta  riba lama habri ta suceptible
            cu  e  tres  fase  di  e  proyecto  turistico  aki  mientras  tambe  dialmente,  nan  ta  provee  huy  por  competi  cu  espe-  na  e  impactonan  di  cambio
            aki ta bay involucra un inver-  ta reforsa e seguridad di ali-  solucionnan  end-to-end  pa  cienan nativo pa recursonan,  climatico,  manera  acificica-
            sion total di 31 miyon dollar  mento di Aruba, segun Inno-  criadero di pisca y investiga-  plama malesa y reproduci cu  cion  di  ocean,  elevacion  di
            durante  siete  aña,  di  cual  8  vasea a bisa. “Pa por depende  cion  di  especienan  acuatico  e  poblacionnan  salvahe,  po-  nivelnan  di  lama,  y  cambi-
            miyon dollar ta bay ta equity  riba e capacidadnan di servi-  – incluyendo ekipo di calidad  tencialmente  diluyendo  nan  onan den temperatura di awa,
            financing  y  23  miyon  dollar  cio completo di Innovasea ta  cu  ta  eficiente  y  duradero,  diversidad genetico.   cual  por  pone  mayor  stress
            financiamento cu debe.       permiti  nos  team  pa  enfoca  servicionan  di  consulta  cu                          riba  tanto  e  criadero  como
                                         riba implementa e vision am-  expertonan  y  plataforma-  y  Ademas,  densidadnan  halto  e  ambiente  marino  rond  di
            “Nos  ta  afortuna  di  tin  un  bicioso  di  diversifica  econo-  productonan  innovativo  cu  di  pisca  den  criaderonan  esaki.
            partner  fuerte  den  Innova-  mia Arubano y converti den  ta  duna  data,  informacion  y  riba  lama  habri  por  pro-  Minister  di  Naturalesa  ta
            sea, un lider di industria den  e prome catalista pa un revo-  entendimento  profundo,”  e  move  transmision  di  malesa  desmenti
            criadero  riba  lama  habri  cu  lucion  di  aquacultura  den  compania a bisa. “Di tera pa  y  parasito  entre  e  piscanan.  Ayera  den  oranan  di  atardi,
            experiencia  proba  cu  espe-  henter  e  region  di  Caribe,”  ocean habri, Innovas   Si ta introduci of transferi e  Bon Dia Aruba a tuma con-
            cienan di awa cayente manera  Bracelly a bisa.                                         patogenonan  aki  na  pobla-  tacto cu minister di Natura-
            e  Red  Snapper,”  Bracelly  a                            Nan  ta  sigura  cu  esaki  ta  cionnan  salvahe,  esaki  por  lesa, Ursell Arends pa puntra
            bisa den un comunicado.      Petros tambe ta bay ofrece su  rekeri  mas  cu  djis  entrega  e  tin efectonan devastador riba  tocante  e  noticia  aki  y  si  e
                                         pisca  na  e  cantidad  di  barco  tecnologianan  acuatico  mas  e  salud  general  di  ecosiste-  permiso  ta  mara  na  un  on-
            Petros  a  scoge  e  especie  di  crucero cu ta para na Aruba.  avansa na mundo. “E ta nifica  manan  local.  Introduccion  theffing, y con lo evalua e im-
            pisca northern red snapper pa  Esaki  ta  bay  sostene  e  es-  cu  continuamente  ta  aplica  di  especienan  no-nativo  den  pacto riba naturalesa. Arends
            motibo di e gran demanda cu  fuerso di industria crucero pa  conocemento  den  ciencia  y  lama  habri  pa  operacionnan  a indica cu no ta berdad cu e
            tin pa esaki y e prijs cu e ta  reduci su footprint di carbon  ingenieria, tracking di pisca y  di  aquacultura  por  conduci  companianan Petros y Inno-
            comanda, particularmente pa  door  di  procura  pisca  fresco  operacionnan  di  criadero  pa  na  establecemento  di  espe-  vasea a ricibi un permiso pa
            motibo  di  su  disponibilidad  for di fuentenan local.   desaroya  e  sistemanan  ideal  cienan  invasivo  cu  ta  afecta  e criadero di pisca aki, y tam-
            limita  pa  temporada,  Gace  a                           pa cada sitio. E ta nifica traha  ecosistemanan local y ta do-  poco nan a pidi un ontheff-
            bisa. El a agrega cu platafor-  Innovasea  ta  bin  trahando  banda di clientenan pa cultiva  mina  especienan  nativo.  E  ing.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9