Page 8 - AHATA
P. 8
6 LOCAL AWEMainta Diamars, 2 September 2025
Di data pa destino: of hayando solucionnan innovador pa energia
Construyendo e bentaha renobabel, nos capacidad pa imagina y crea ta
distingui nos. Mashinnan por remescla patron-
humano di Aruba chinan bieu, pero nan no por soña cu lo ines-
pera. Pa Aruba, creatividad no ta cultura so—e ta
strategia.
INTELIGENCIA artificial ta cambiando mundo, y Aruba no ta keda afo. For di Pensamento critico ta un otro habilidad cu nos
banconan cu ta uza algoritmo pa acelera transaccion, te na negoshinan cu ta no por permiti nos mes di neglisha. Den un mundo
experimenta cu chatbot pa servicio di cliente, e tecnologia ta drentando poco- inunda cu data, rumor y desinformacion, e capa-
poco den nos bida diario. Pa hopi profesional hoben, esaki ta lanta un pregunta cidad pa cuestiona, analisa y dicidi ta esencial.
incomodo: Cua trabou lo keda ora mashinnan por haci asina tanto? Pa profesionalnan hoben, e ta nifica wak mas leu
cu loke e pantaya ta bisa, y puntra kico berdad-
E berdad ta cu inteligencia artificial (AI) lo tuma over tareanan—pero no tur cos. eramente ta importante. Pa sociedad, e ta nifica
E forsa di Aruba lo no bini di purba competi cu tecnologia, sino di enfoca mas salvaguardia democracia y tuma decisionnan
ainda riba e habilidadnan cu ta haci nos humano. Esakinan ta e habilidadnan basa riba realidad, y no riba lawaai.
cu no por wordo programa, cu ningun mashin por replica, y cu nos isla mester
urgentemente si nos kier keda competitivo y construi un futuro resiliente. Despues tin adaptabilidad. Aruba semper tabata
resiliente, soportando ceramento di refineria,
Tuma inteligencia emocional como ehempel. Turismo ta nos salbabida, y ningun horcan, y pandemia global. Pero den e mundo
chatbot hamas lo reemplasa un sonrisa, empatia, of e capacidad pa calma un di awe, adaptabilidad no ta trata solamente di
biahero disgusta na aeropuerto. Cuido medico, enseñansa y servicio publico, tur crisis—e ta trata di sobrevivi den bida diario.
ta depende di confiansa y conexion humano. Aki, inteligencia emocional no ta Trabounan ta cambiando, industrianan ta trans-
un habilidad “suave”—e ta un moneda valioso, uno cu ta impulsa satisfaccion y forma, y oportunidadnan lo bini y bay mas lihe
ta haci pa clientenan bolbe. cu nunca. E profesionalnan cu ta prospera lo ta
esnan cu ta brasa cambio, siña lihe, y cambia di
Igualmente importante ta creatividad. Aruba ta chikito, pero creatividad ta duna rumbo sin miedo.
nos poder. Sea ta diseñando un costuum di Carnaval cu ta hala atencion mundial
Finalmente, liderazgo. Mashinnan por procesa
number na un velocidad di luz, pero nan no por
inspira hende. E futuro di Aruba lo depende di
lidernan cu por uni comunidadnan, guia innova-
cion, y pusha nos mas leu cu interesnan di corto
plaso.
Liderazgo no ta pa politico so; e ta necesario den
klasnan di scol, den empresanan nobo, y den
organisacionnan local. Influencia berdadero ta
bini di hendenan cu por mobilisa otronan rond
di un vision comparti—y esey ta algo cu ningun
algoritmo por haci.
Pues si, AI ta yegando, y e lo sigui transforma e
manera cu nos ta biba y traha. Pero si Aruba kier
sigura su futuro, nos mester inverti den e banda
humano di progreso. Inteligencia emocional,
creatividad, pensamento critico, adaptabilidad y
liderazgo no ta luho. Nan ta e fundeshi riba cual
nos lo construi nos economia, nos sociedad y nos
identidad.
Mashinnan lo yuda nos, pero ta hende so por guia
nos. Y Aruba mester di e liderazgo ey awor mas
cu nunca.

