Page 4 - bon-dia-aruba-20250207
P. 4

A4   LOCAL
                 Diabierna 7 Februari 2025
                  Raad van Advies a presenta plan di accion cu recomendacionnan pa

                                                         reorganisacion di gobierno


            Recientemente  Raad  van  Ad-
            vies  a  publica  su  relato  anual  di
            aña  2024.  Den  esaki  e  Conseho
            ta enfatisa cu ta fundamental pa
            reevalua  e  tarea  di  gobierno  y
            ta presenta un plan di accion pa
            logra e meta aki cu ta consisti di
            diferente  paso  y  recomendacion
            pa logra esaki.

            Prome paso den e plan di accion cu
            Raad  van  Advies  ta  presenta  nan  ta
            indica cu mester determina si algo ta
            un tarea di gobierno, (re)defini tarea
            gubernamental y e interes publico.

            E Conseho ta splica cu den e Land-
            spakket  ta  para  cu  lo  tin  un  analisis
            integra di e compania semi-guberna-  si e entidad mester tin un cierto grado  Raad van Advies ta splica cu si a base  Den  e  marco  general  aki,  Raad  van
            mental  y  entidad  gubernamental  pa   di independencia.               di e evaluacion aki, ta dicidi pa inde-  Advies ta indica,  pais Aruba mester
            evalua si nan ta legitimo pa un par-                                    pendisa, haci e tarea mas autonomo,  formula  un  politica  cla  pa  su  posi-

            ticipacion publico (nan ta sirbi e in-  Raad  van  Advies  ta  subraya  cu  e  mester  determina  cuanto  indepen-  cion como accionista den NV di go-
            teres publico?), efectivo (nan ta logra   podernan  ministerial  mester  ta  pro-  disacion  ta  deseabel.  E  Conseho  ta  bierno, basa riba e siguiente punto di
            nan obhetivo?) y eficiente (analisis di   porcional cu e responsabilidadnan di  menciona  cu  por  ehempel,  e  tarea  partida: uno, Limita su envolvimento
            gasto/beneficio y factibilidad). Nan ta   un ministro. Un ministerio cu hopi  por  ser  pasa  na  un  entidad  publico  den operacion di e compania pa de-
            indica cu basa riba e resultadonan di e   responsabilidad no ta keda bon cu un  existente,  un  organo  autonomo  ad-  linea e liñanan grandi di e politica cu
            analisis aki, lo desaroya y implementa   forma di organisacion priva cu tin un  ministrativo  (cu  of  sin  personalidad  mester ser hiba a traves di un strategia
            propuestanan  pa  mehora  e  calidad,   direccion autonomo, manera un fun-  huridico), un NV di gobierno, of un  of plan di politica; dos, miembronan
            efectividad y capacidad di e organisa-  dacion. E conseho ta indica cu mester  fundacion subsidia.           di e direccion i organo di supervision
            cion gubernamental.                 busca efectividad y eficiencia maximo                                    mester cumpli cu criterio estricto riba
                                                den e realisacion di e tarea, di manera  Den e contexto aki, e Conseho ta re-  experiencia y conocemento pa garan-
            E analisis aki mester resulta den pro-  cu e gastonan pa empresa- y individu-  marca, ta importante pa evalua cuanto  tisa un direccion di calidad; tres, e or-
            puestanan  pa  elimina,  combina  of   onan ta keda minimisa.           influencia politico y administrativo lo  gano  di  supervision  mester  controla
            reorganisa diferente servicionan y/of                                   tin riba e tarea, con vital e tarea ta pa  regularmente si e politica ta den liña
            entidadnan. E Conseho ta indica cu   E Conseho ta agrega cu tambe mester  interes publico, cuanto responsabili-  cu e strategia- y plannan di politica,
            e analisis a tuma luga, pero e resul-  tene cuenta cu proteccion di e interes  dad tin pa garantisa e interes publico,  y informa accionistanan; cuater, e or-
            tadonan ainda no ta publica, ni ta cla   publico, transparencia y responsabili-  e nivel di influencia di gobierno riba  gano di supervision mester garantisa
            kico gobierno ta haci cu nan.       dad social, nivel di participacion den  e tarea, y e importancia di e tarea pu-  continuidad,  efectividad  y  eficiencia
                                                formacion  di  politica,  structura  di  blico  cu  e  entidad  independiente  ta  den operacion di e compania, cu con-
            Raad van Advies ta recomenda pa usa   gobernacion  y  supervision  (mescos  realisa.                         sideracion pa tur stakeholders.
            e evaluacion di e tarea gubernamental   cu den caso di subsidio).
            como punto di partida. Pa e tareanan                                    Raad van Advies ta enfatisa cu pa ga-  Como referencia pa un politica gen-
            cu ya no ta ser considera como un tar-  Raad van Advies ta enfatisa cu pa no  rantisa e interes publico, mester pone  eral di participacion, Raad van Advies
            ea di gobierno, ta mas logico pa gobi-  limita  hopi  e  posibilidad  di  control  reglanan formal cu ta stipula den ley,  ta  indica  cu  e  Nota  Deelnemingen-
            erno no tin e responsabilidad ey mas,   democratico, mester cuida cu e tarea  contrato of sistema concesion. Regla-  beleid Rijksoverheid 2013 di Hulan-
            y ta mas logico tambe e ora pa stop of   publico no ta entrega na entidadnan  nan cla ta esencial pa por haci control  da por sirbi como modelo.
            pasa e tarea aki na un otro entidad.  independiente sin e debido supervi-  riba nan aplicacion.
                                                sion.                                                                    E Conseho ta resalta cu ta necesario
            Siguiente paso cu Raad van Advies ta                                    Pa e independisacion tuma luga di un  pa e accionista y directiva di e enti-
            delinea den su plan di accion ta pa de-  Di  tres  paso  cu  Raad  van  Advies  ta  manera organisa, e Conseho ta reco-  dadnan publico establece un acuerdo
            termina kico ta e miho manera pa e   presenta den su plan di accion ta in-  menda pa dispone un plan di accion  cla  riba  indicadornan  financiero  y
            gobierno realisa e tareanan. Si algo ta   dica ta pa determina kico ta e miho  cla, cu ta inclui recomendacionnan di  economico  cu  cada  entidad  mester
            reconoci como un tarea di gobierno,   manera  pa  realisa  un  tarea  externa-  e Comision-Sint y posiblemente di e  sigui. Nan ta indica cu si e NV’s di
            no ta nifica cu gobierno mes mester   mente. Nan ta indica cu si ta cla cu un  punto di referencia Hulandes pa fun-  gobierno  ainda  no  a  haci  esaki,  nan
            realisa e tarea. E Conseho ta remarca   cierto tarea no mester ser realisa di-  dacionnan. E plan aki por duna clari-  mester formula un politica specifico
            cu ta necesario pa determina di nobo   rectamente pa e gobierno, e siguiente  dad si independisacion ta necesario y  pa dividendo y reservanan.
            kico  ta  e  miho    manera  pa  realisa  e   paso ta determina kico ta e miho for-  den ki forma legal e lo ta miho.
            tarea aki.                          ma di ehecucion y si despues por wak                                     E Conseho ta señala cu siguiendo e
                                                na e posibilidad di externalisacion di  Apart  di  e  pasonan  anteriormente  modelo  di  e  Jaarverslag  Beheer  Sta-
            E pregunta cu e Conseho ta destaca ta   e tarea.                        menciona, Raad van Advies ta reco-   atsdeelnemingen  di  Hulanda,  lo  ta
            si gobierno mes mester realisa e tarea                                  menda  pa  haci  cierto  mehoracion  deseabel pa encarga un rapport anual
            of si ta miho pa laga esaki den man di   E Conseho ta splica cu den e evalu-  structural pa logra mas claridad y efi-  riba  participacion  pa  ser  manda  na
            un otro entidad (publico of priva). Pa   acion di e manera cu e tareanan publi-  ciencia;  combati  fragmentacion  den  Parlamento.
            por tuma e decision, Raad van Advies   co por ser realisa externamente, mes-  sistema di subsidio; traha un politica
            ta señala cu mester tene diferente cri-  ter tene cuenta cu mester garantisa e  y  regulacion  harmonisa  pa  subsidio;  Por ultimo, Raad van Advies ta reco-
            terio den consideracion, manera bon   interes publico cu ta den wega, asumi  establece un ordenansa nobo di sub-  menda pa examina si tin posibilidad
            gobernacion  (principionan  di  ley),   responsabilidad  social  y  politico,  cu  sidio;  duna  apoyo  na  consolidacion,  di cooperacion cu otro pais den Reino
            husticia  social  (proteha  grupo  mas   ta inclui e grado di influencia guber-  escalacion y profesionalisacion di in-  Hulandes via un acuerdo interinsular
            debil), efectividad y eficiencia, y sos-  namental  den  formacion  di  politica,  stancianan cu ta depende di subsidio.  basa riba Articulo 38 di e Statuut.
            tenibilidad.                        gobernacion  y  structura  di  supervi-                                  Specialmente den caso di independi-
                                                sion.                               Raad van Advies a recomenda repeti-  sacion di cierto tareanan cu tin un in-
            Esaki mester inclui tambe ki relacion                                   damente  pa  forma  politicanan  cla  y  teres comun, comparti conocemento
            ta desea cu e minister encarga. E Con-  Raad van Advies ta subraya cu ta nec-  standard pa NV’s di gobierno y enti-  y experiencia por no solamente redu-
            seho ta remarca cu mester determina   esario pa sigura cu e ehecucion, su-  dadnan cu ta realisa tareanan publico.  ci gasto, si no tambe mehora  calidad
            si ta desea un influencia grandi di e   pervision y control ta tuma luga di un  Nan ta subraya cu e intencion ta me-  y eficiencia.
            minister den e realisacion di e tarean-  manera efectivo y eficiente.   hora integridad, efectividad y calidad
            an, si tur accion mester ta controla of                                 di organisacion.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9