Page 2 - AMIGOE Colums
P. 2
rijdag amigoe
11 april 2014
Een pand met een gouden rand
‘Gemaakt met vakmanschap en liefde’
Wandel door de straten en ergens staat wel een pand op de eerste verdieping, getrokken. Het is een mooi
met een ‘gouden rand’. Vervallen, stoffig, vergeten, waar de hoekkamer het geheel gebleven.
maar toch bijzonder door de bouwstijl, omvang en/of kantoor werd voor de direc- Die eigen bouwstijl was ge-
historische uitstraling. Amigoe ‘poetst’ die rand weer teur. De laatste directeur inspireerd door de ideeën
op, blikt terug naar vroeger, maar is ook nieuwsgierig die hier kantoor hield was van de beroemde architect
naar het heden. Wat was het, wat is het nu en wat gaat Jossy Figaroa, de huidige Le Corbusier. Moderne ar-
het worden? Voor informatie of interesse om aan deze directeur van APA (Aruba chitectuur, maar ook trope-
rubriek bij te dragen, kunt u contact opnemen met aru- Ports Authority). Hij had narchitectuur, waarbij zo-
baredactie@amigoe.com of telefoonnummer 582-4333. een kamer met een schit- veel mogelijk schaduw en
terend uitzicht. Vanaf het luchtdoorstroming gecre-
door Nico van der Zee Een kamer voor het bevol- Foto: Nico van der Zee balkon kun je ver zien over eerd werd. Men moest kun-
Voormalig DOW-gebouw kingsregister, een andere de weg naar de grote hotels, nen werken en wonen zon-
Niet elk pand dringt zich kamer als postkantoor. Dat vanuit het grote raam is de der onze moderne airco’s.
direct op als een monu- had niet alleen te maken haven in beeld en zie je de Veel DOW-architecten had-
ment. Niemand zal betwij- met de kleinschaligheid cruiseschepen aankomen den ervaring met het bou-
felen dat Fort Zoutman een van die tijd, maar ook met en vertrekken. wen in de tropen, doordat
echt monument is, een her- de politieke situatie. In de ze eerder in Nederlands-
innering aan vroeger, een kolonie was Curaçao alles- Het voormalige DOW-gebouw aan de L.G. Smith Blvd. Ook dit pand was snel te Indië gewerkt hadden. Zij
stukje bewaarde en daar- bepalend, het meeste werd klein, maar dit keer hoefde drukten niet alleen hun
door nog levende geschiede- vanuit dat eiland geregeld, raffinaderij ingeroepen. die tijd. Bouwen in de tro- net zoals het overstekende de dienst niet te verhuizen. stempel op de overheidsge-
nis. Bouwkundigen voegen er was daardoor niet zoveel Sommige huizen die in die pen stelt andere eisen dan dak. Ook de uitspringende Achter het eerste gedeelte bouwen en de dienstwonin-
daar nog eigen dimensies behoefte aan ambtenaren tijd gebouwd werden onder bouwen in koudere omge- raamlijsten moesten zorgen werd verder gebouwd en de gen. Er waren in die begin-
aan toe: een gebouw is inte- op Aruba. regie van DOW, waren ko- vingen. Die verticale ‘zui- voor enige verkoeling. Die hoofdingang verhuisde van tijd weinig architecten op
ressant door een bepaalde De komst van de raffinade- pieën van bestaande Lago- len’ zorgden voor schaduw, lijsten zijn duidelijk te zien de boulevard naar de Paar- Aruba en de DOW-architec-
stijl of bouwtechnieken. rij in 1924 veranderde dat gebouwen, al gaf het Land denbaaistraat. Die nieuwe- ten klusten er in hun vrije
Het pand dat vandaag in drastisch, het leven op Aru- er de voorkeur aan om in re aanbouw is wel te her- tijd vaak bij door ontwer-
deze rubriek belicht wordt, ba kwam in een stroomver- steen te bouwen en niet in kennen, maar het nieuwere pen te maken voor particu-
zal niet direct door ieder- snelling. Er waren huizen hout, zoals in de begintijd gedeelte is geheel in de stijl liere woningen. Zo is hun
een als monument her- nodig voor de politieagen- bij de raffinaderij. Maar van het ‘hoofdgebouw’ op- handtekening niet alleen te
kend worden. Toch is het ten, doktoren, rechters, San DOW werd uitgebreid, er herkennen in verschillen-
een pand met een gouden Nicolas moest duizenden kwamen eigen bouwkundi- de overheidsgebouwen en
rand: een illustratie bij de nieuwe arbeidskrachten gen naar het eiland en na dienstwoningen, maar ook
geschiedenis van Aruba in huisvesten. Vanuit Cura- enige tijd was de hulp van in veel andere gebouwen.
de 20ste eeuw en zeker een çao kon dat alles niet meer Lago niet meer nodig. Het Wat is het nu/Wat gaat
mooi voorbeeld van archi- geregeld worden. Daar ligt kantoortje in de tuin van het worden?
tectuur die typisch is voor historisch gezien het begin Van der Heide werd ver- Het gebouw staat nu leeg,
een bepaalde periode. van onze Arubaanse DOW. laten voor een zelfstandig maar het is zeker niet de
Wat was het? DOW-Curaçao stuurde in kantoor, Lagoenweg 11. Tot bedoeling dat die situatie
Het gaat om het kantoor- 1929 een technisch ambte- ook dat gebouw te klein blijft bestaan. Uiteindelijk
gebouw dat de boulevard in naar naar Aruba, Keimpe bleek en er aan de boule- zal de Censo het gebouw
Oranjestad lijkt af te slui- Klaas van der Heide. Hij vard in 1949 een nieuw on- gaan betrekken, maar daar-
ten als u naar het noorden ging leiding geven aan een derkomen werd gebouwd voor is ingrijpende verbou-
rijdt, het voormalige DOW- nieuwe dienst, de Arubaan- op de hoek van de Paarden- wing van het pand nodig.
gebouw. Het staat leeg, de se DOW. Er werd voor hem baaistraat en de boulevard. Misschien is het beter om
Dienst Openbare Werken een huis gebouwd aan de Dat gebouw functioneerde te spreken van restauratie,
was uit haar jasje gegroeid Lagoenweg (nummer 5A) bijna 60 jaar als hoofdves- want het gebouw is offici-
en kreeg een nieuw onder- en in de tuin verscheen tiging van DOW. eel een monument en het
komen. Iedere Arubaan een klein kantoortje, het oorspronkelijke karakter
krijgt regelmatig met DOW eerste DOW-gebouw. Van Het gedeelte aan de bou- Het uitzicht vanuit het kantoor van oud-directeur Jossy Figaroa in het voormalige DOW- moet gehandhaafd blijven.
te maken. Niet alleen als der Heide had het direct al levard werd als eerste ge- pand. Dat is een mooie bestem-
u een huis wil bouwen, druk, omdat in San Nicolas bouwd. Twee lagen, een ming, want dat betekent
maar ook als u mopperend in korte tijd veel gebouwd overstekend dak en ken- dat het nu gesloten gebouw
te wachten staat bij een was, waarbij men zich ze- merkende verticale elemen- weer voor het publiek toe-
wegomlegging. De aanwe- ker niet aan alle regels en ten, een soort zuilen die ook gankelijk wordt. Dan kan
zigheid van de dienst lijkt bouwvoorschriften had ge- goed te zien zijn in de gevel iedereen ook genieten van
vanzelfsprekend, maar dat houden. Daarnaast was er van het hoofdpostkantoor de mooie details in het in-
is niet altijd zo geweest. behoefte aan nieuwe over- in Oranjestad. Een mo- terieur, dan wordt nog beter
Zo’n 100 jaar geleden was heidsgebouwen en wonin- dern, strak en zakelijk ge- zichtbaar met hoeveel vak-
Aruba een eiland met wei- gen voor de ambtenaren bouw, geheel in de stijl van manschap en liefde voor het
nig bewoners en weinig ac- van de groeiende overheids- vak de DOW-architecten
tiviteit. Alle overheidsdien- diensten. aan hun eigen onderkomen
sten pasten in één gebouw. In het begin werd regelma- gewerkt hebben.
tig de hulp van de Lago-
Mrs. Louisa A. Arrindell – Gumbs 05-04-2014
Sylvan Paul 06-04-2014
Margriet Kelly – Geerman 06-04-2014
Sra. Elpidia Morales 06-04-2014
Tesencio R.L. Vingal 08-04-2014
Juffr. Marcolina Croes 08-04-2014
Sra. Vda. Ana Babijn – Epieyu 09-04-2014
Carlos R. Monges 09-04-2014
Weersverwachting voor Curaçao en Bonaire geldig tot
zaterdagmiddag 12 april 12.00 uur:
CODE GEEL: ….. OPVARENDEN VAN KLEINE VAARTUIGEN
WORDT AANGERADEN REKENING TE BLIJVEN HOUDEN
MET RUWE ZEE …..
Weer: licht- tot halfbewolkt met af en toe vrij veel wind en COLOFON
aanhoudend droog.
Verwachte maximumtemperatuur: 32° C; Uitgeverij Amigoe (Aruba) N.V. Opmaak:
minimumtemperatuur: 26° C. Tel: (297) 582-4333 Fax: (297) 582-2368 Zulma Kock
Zonsondergang: 18.47 uur; zonsopgang: 06.25 uur. avisoaruba@amigoe.com
Wind: oostelijk en matig tot krachtig; windkracht 4 tot 6 (20 Bilderdijkstraat 16 Verkoop:
tot 50 km/uur, 11 tot 27 knopen). Voornamelijk overdag, nu en Postbus 323, Oranjestad, Aruba Tiziana La Torre
dan hard in uitschieters; windkracht 7 (51 tot 61 km/uur; 28 tlatorre@amigoe.com
tot 33 knopen) Directie: Jamey Baire
Weeroverzicht: de luchtdrukverschillen boven het zuiden Sigrid Hammelburg jbaire@amigoe.com
van het Caraïbisch Gebied zullen ook in de komende 24 uur arubadirectie@amigoe.com Distributie:
groot blijven. Hierdoor blijft er een sterke wind op Bonaire Zulaika Kelly, Zulma Kock
en Curaçao waaien. De verwachte bewolking zal over het Redactie: abonnementaruba@amigoe.com
algemeen niet significant zijn en eventuele buienactiviteit Alex Laclé (coördinator) Kantooruren:
zal dan ook licht en geïsoleerd zijn tegen morgenochtend. De Maandag t/m Vrijdag 8.00am-4.30pm
huidige droogte zal dus onveranderd aanhouden. Linda Reijnders Bankrekeningnummers:
Zeecondities: vrij rustig tot vrij ruw met golfhoogtes van 1 tot Jackeliene Geeve Caribbean Mercantile Bank #20651903
2.5 meter. Aangezien er nog weinig verandering in het huidige Mirte de Rozario Banco di Caribe #81027801
windpatroon en de zee condities verwacht wordt, blijft de “Code Nynke Wiersma Klachten over bezorging?
Geel” status van kracht. Zwemmers en opvarenden van kleine Nico van der Zee (corrector) Mail naar
boten moeten nog altijd rekening houden met plaatselijk ruwe arubaredactie@amigoe.com klachtenaruba@amigoe.com.
zee en men wordt aangeraden zich niet ver uit de kust te
begeven. Administratie:
Vooruitzichten tot zaterdagmiddag: licht- tot halfbewolkt Zulaika Kelly (abonnementen)
en op de meeste plaatsen droog. Grecia Willems (advertenties)
OVERZICHT WEERSGESTELDHEID adminaruba@amigoe.com
Vanmorgen om acht uur: Afgelopen 24 uur:
Station Weertype Max Min Regen
Aruba lichtbewolkt 32 26 mm
Bonaire lichtbewolkt 30 26
Curaçao halfbewolkt 30 26 0.0
0.0
0.0
11 april 2014
Een pand met een gouden rand
‘Gemaakt met vakmanschap en liefde’
Wandel door de straten en ergens staat wel een pand op de eerste verdieping, getrokken. Het is een mooi
met een ‘gouden rand’. Vervallen, stoffig, vergeten, waar de hoekkamer het geheel gebleven.
maar toch bijzonder door de bouwstijl, omvang en/of kantoor werd voor de direc- Die eigen bouwstijl was ge-
historische uitstraling. Amigoe ‘poetst’ die rand weer teur. De laatste directeur inspireerd door de ideeën
op, blikt terug naar vroeger, maar is ook nieuwsgierig die hier kantoor hield was van de beroemde architect
naar het heden. Wat was het, wat is het nu en wat gaat Jossy Figaroa, de huidige Le Corbusier. Moderne ar-
het worden? Voor informatie of interesse om aan deze directeur van APA (Aruba chitectuur, maar ook trope-
rubriek bij te dragen, kunt u contact opnemen met aru- Ports Authority). Hij had narchitectuur, waarbij zo-
baredactie@amigoe.com of telefoonnummer 582-4333. een kamer met een schit- veel mogelijk schaduw en
terend uitzicht. Vanaf het luchtdoorstroming gecre-
door Nico van der Zee Een kamer voor het bevol- Foto: Nico van der Zee balkon kun je ver zien over eerd werd. Men moest kun-
Voormalig DOW-gebouw kingsregister, een andere de weg naar de grote hotels, nen werken en wonen zon-
Niet elk pand dringt zich kamer als postkantoor. Dat vanuit het grote raam is de der onze moderne airco’s.
direct op als een monu- had niet alleen te maken haven in beeld en zie je de Veel DOW-architecten had-
ment. Niemand zal betwij- met de kleinschaligheid cruiseschepen aankomen den ervaring met het bou-
felen dat Fort Zoutman een van die tijd, maar ook met en vertrekken. wen in de tropen, doordat
echt monument is, een her- de politieke situatie. In de ze eerder in Nederlands-
innering aan vroeger, een kolonie was Curaçao alles- Het voormalige DOW-gebouw aan de L.G. Smith Blvd. Ook dit pand was snel te Indië gewerkt hadden. Zij
stukje bewaarde en daar- bepalend, het meeste werd klein, maar dit keer hoefde drukten niet alleen hun
door nog levende geschiede- vanuit dat eiland geregeld, raffinaderij ingeroepen. die tijd. Bouwen in de tro- net zoals het overstekende de dienst niet te verhuizen. stempel op de overheidsge-
nis. Bouwkundigen voegen er was daardoor niet zoveel Sommige huizen die in die pen stelt andere eisen dan dak. Ook de uitspringende Achter het eerste gedeelte bouwen en de dienstwonin-
daar nog eigen dimensies behoefte aan ambtenaren tijd gebouwd werden onder bouwen in koudere omge- raamlijsten moesten zorgen werd verder gebouwd en de gen. Er waren in die begin-
aan toe: een gebouw is inte- op Aruba. regie van DOW, waren ko- vingen. Die verticale ‘zui- voor enige verkoeling. Die hoofdingang verhuisde van tijd weinig architecten op
ressant door een bepaalde De komst van de raffinade- pieën van bestaande Lago- len’ zorgden voor schaduw, lijsten zijn duidelijk te zien de boulevard naar de Paar- Aruba en de DOW-architec-
stijl of bouwtechnieken. rij in 1924 veranderde dat gebouwen, al gaf het Land denbaaistraat. Die nieuwe- ten klusten er in hun vrije
Het pand dat vandaag in drastisch, het leven op Aru- er de voorkeur aan om in re aanbouw is wel te her- tijd vaak bij door ontwer-
deze rubriek belicht wordt, ba kwam in een stroomver- steen te bouwen en niet in kennen, maar het nieuwere pen te maken voor particu-
zal niet direct door ieder- snelling. Er waren huizen hout, zoals in de begintijd gedeelte is geheel in de stijl liere woningen. Zo is hun
een als monument her- nodig voor de politieagen- bij de raffinaderij. Maar van het ‘hoofdgebouw’ op- handtekening niet alleen te
kend worden. Toch is het ten, doktoren, rechters, San DOW werd uitgebreid, er herkennen in verschillen-
een pand met een gouden Nicolas moest duizenden kwamen eigen bouwkundi- de overheidsgebouwen en
rand: een illustratie bij de nieuwe arbeidskrachten gen naar het eiland en na dienstwoningen, maar ook
geschiedenis van Aruba in huisvesten. Vanuit Cura- enige tijd was de hulp van in veel andere gebouwen.
de 20ste eeuw en zeker een çao kon dat alles niet meer Lago niet meer nodig. Het Wat is het nu/Wat gaat
mooi voorbeeld van archi- geregeld worden. Daar ligt kantoortje in de tuin van het worden?
tectuur die typisch is voor historisch gezien het begin Van der Heide werd ver- Het gebouw staat nu leeg,
een bepaalde periode. van onze Arubaanse DOW. laten voor een zelfstandig maar het is zeker niet de
Wat was het? DOW-Curaçao stuurde in kantoor, Lagoenweg 11. Tot bedoeling dat die situatie
Het gaat om het kantoor- 1929 een technisch ambte- ook dat gebouw te klein blijft bestaan. Uiteindelijk
gebouw dat de boulevard in naar naar Aruba, Keimpe bleek en er aan de boule- zal de Censo het gebouw
Oranjestad lijkt af te slui- Klaas van der Heide. Hij vard in 1949 een nieuw on- gaan betrekken, maar daar-
ten als u naar het noorden ging leiding geven aan een derkomen werd gebouwd voor is ingrijpende verbou-
rijdt, het voormalige DOW- nieuwe dienst, de Arubaan- op de hoek van de Paarden- wing van het pand nodig.
gebouw. Het staat leeg, de se DOW. Er werd voor hem baaistraat en de boulevard. Misschien is het beter om
Dienst Openbare Werken een huis gebouwd aan de Dat gebouw functioneerde te spreken van restauratie,
was uit haar jasje gegroeid Lagoenweg (nummer 5A) bijna 60 jaar als hoofdves- want het gebouw is offici-
en kreeg een nieuw onder- en in de tuin verscheen tiging van DOW. eel een monument en het
komen. Iedere Arubaan een klein kantoortje, het oorspronkelijke karakter
krijgt regelmatig met DOW eerste DOW-gebouw. Van Het gedeelte aan de bou- Het uitzicht vanuit het kantoor van oud-directeur Jossy Figaroa in het voormalige DOW- moet gehandhaafd blijven.
te maken. Niet alleen als der Heide had het direct al levard werd als eerste ge- pand. Dat is een mooie bestem-
u een huis wil bouwen, druk, omdat in San Nicolas bouwd. Twee lagen, een ming, want dat betekent
maar ook als u mopperend in korte tijd veel gebouwd overstekend dak en ken- dat het nu gesloten gebouw
te wachten staat bij een was, waarbij men zich ze- merkende verticale elemen- weer voor het publiek toe-
wegomlegging. De aanwe- ker niet aan alle regels en ten, een soort zuilen die ook gankelijk wordt. Dan kan
zigheid van de dienst lijkt bouwvoorschriften had ge- goed te zien zijn in de gevel iedereen ook genieten van
vanzelfsprekend, maar dat houden. Daarnaast was er van het hoofdpostkantoor de mooie details in het in-
is niet altijd zo geweest. behoefte aan nieuwe over- in Oranjestad. Een mo- terieur, dan wordt nog beter
Zo’n 100 jaar geleden was heidsgebouwen en wonin- dern, strak en zakelijk ge- zichtbaar met hoeveel vak-
Aruba een eiland met wei- gen voor de ambtenaren bouw, geheel in de stijl van manschap en liefde voor het
nig bewoners en weinig ac- van de groeiende overheids- vak de DOW-architecten
tiviteit. Alle overheidsdien- diensten. aan hun eigen onderkomen
sten pasten in één gebouw. In het begin werd regelma- gewerkt hebben.
tig de hulp van de Lago-
Mrs. Louisa A. Arrindell – Gumbs 05-04-2014
Sylvan Paul 06-04-2014
Margriet Kelly – Geerman 06-04-2014
Sra. Elpidia Morales 06-04-2014
Tesencio R.L. Vingal 08-04-2014
Juffr. Marcolina Croes 08-04-2014
Sra. Vda. Ana Babijn – Epieyu 09-04-2014
Carlos R. Monges 09-04-2014
Weersverwachting voor Curaçao en Bonaire geldig tot
zaterdagmiddag 12 april 12.00 uur:
CODE GEEL: ….. OPVARENDEN VAN KLEINE VAARTUIGEN
WORDT AANGERADEN REKENING TE BLIJVEN HOUDEN
MET RUWE ZEE …..
Weer: licht- tot halfbewolkt met af en toe vrij veel wind en COLOFON
aanhoudend droog.
Verwachte maximumtemperatuur: 32° C; Uitgeverij Amigoe (Aruba) N.V. Opmaak:
minimumtemperatuur: 26° C. Tel: (297) 582-4333 Fax: (297) 582-2368 Zulma Kock
Zonsondergang: 18.47 uur; zonsopgang: 06.25 uur. avisoaruba@amigoe.com
Wind: oostelijk en matig tot krachtig; windkracht 4 tot 6 (20 Bilderdijkstraat 16 Verkoop:
tot 50 km/uur, 11 tot 27 knopen). Voornamelijk overdag, nu en Postbus 323, Oranjestad, Aruba Tiziana La Torre
dan hard in uitschieters; windkracht 7 (51 tot 61 km/uur; 28 tlatorre@amigoe.com
tot 33 knopen) Directie: Jamey Baire
Weeroverzicht: de luchtdrukverschillen boven het zuiden Sigrid Hammelburg jbaire@amigoe.com
van het Caraïbisch Gebied zullen ook in de komende 24 uur arubadirectie@amigoe.com Distributie:
groot blijven. Hierdoor blijft er een sterke wind op Bonaire Zulaika Kelly, Zulma Kock
en Curaçao waaien. De verwachte bewolking zal over het Redactie: abonnementaruba@amigoe.com
algemeen niet significant zijn en eventuele buienactiviteit Alex Laclé (coördinator) Kantooruren:
zal dan ook licht en geïsoleerd zijn tegen morgenochtend. De Maandag t/m Vrijdag 8.00am-4.30pm
huidige droogte zal dus onveranderd aanhouden. Linda Reijnders Bankrekeningnummers:
Zeecondities: vrij rustig tot vrij ruw met golfhoogtes van 1 tot Jackeliene Geeve Caribbean Mercantile Bank #20651903
2.5 meter. Aangezien er nog weinig verandering in het huidige Mirte de Rozario Banco di Caribe #81027801
windpatroon en de zee condities verwacht wordt, blijft de “Code Nynke Wiersma Klachten over bezorging?
Geel” status van kracht. Zwemmers en opvarenden van kleine Nico van der Zee (corrector) Mail naar
boten moeten nog altijd rekening houden met plaatselijk ruwe arubaredactie@amigoe.com klachtenaruba@amigoe.com.
zee en men wordt aangeraden zich niet ver uit de kust te
begeven. Administratie:
Vooruitzichten tot zaterdagmiddag: licht- tot halfbewolkt Zulaika Kelly (abonnementen)
en op de meeste plaatsen droog. Grecia Willems (advertenties)
OVERZICHT WEERSGESTELDHEID adminaruba@amigoe.com
Vanmorgen om acht uur: Afgelopen 24 uur:
Station Weertype Max Min Regen
Aruba lichtbewolkt 32 26 mm
Bonaire lichtbewolkt 30 26
Curaçao halfbewolkt 30 26 0.0
0.0
0.0