Page 15 - AM201029
P. 15
Diahuebs, 29 October 2020 AWEMainta 15
Aruba como base di comercio pa regio
Scirbi pa: Quito Nicolaas
tuma decision riba e terenonan di fi- Nos no mester pensa den direccion
nanza, aviacion, seguridad social, eco- di independencia mes, debi cu esaki
nomico, labor y husticia, pero e mane- no ta realistico. Ademas e doctrina di
ho di Union Europeo lo a stipula esaki Obama ta trece cu ne cu lo no permiti
via liñanan di guia (richtlijnen) y nor- mas micro-estadonan den Caribe of cu
manan Europeo cu ta conta pa tur e Hulanda sin mas por bandona Reino
paisnan Europeo. y laga e otro paisnan pa nan cuenta.
Ta parce cu e mesun modelo aki lo a Es mas cu mester trata na explora e
aplica pa e islanan Caribense, camin- Statuut como un espacio teritorial cu
da poco-poco lo a introudci mescos cu su leynan, posibilidadnan economico y
p’e islanan di BES - e identidad nobo di un maneho di Reino.
Hulandes Caribense. Tuma bon nota di
e caso di Inglatera cu un dado momen- Un orientacion di tal manera cu e or-
to kier a deporta tur e Caribensenan, ganonan, departamento y gruponan di
RECIENTEMENTE nos por a tuma debi cu nan no ta tin un nacionalidad trabou institui por funciona optimal-
nota cu e negocacionnan cu Hulanda Britanico. Sinembargo awor a logra cu mente na beneficio di Aruba. Gobierno
ta bayendo den un ambiente positivio den art. 4 di e Ley di Reino lo ancra cu di Reino despues di 1986 nunca a in-
y cu esaki ta den su fase final. Despues lo no mishi cu e autonomia di Aruba. dica kico lo bira e funcion di Aruba den
di a kita y pone cierto terminologianan Mester apunta cu e situacion finan- comercio regional y con por duna esaki
ta aparenta cu tin un documento riba ciero cu Aruba a haya su mes aden, forma. Hulanda tabata sera acuer-
mesa cla pa firma. Sinembargo semper ta algo cu desde hopi tempo caba a donan bi-lateral cu diferente pais den
bay ta bon pa mantene cierto reserva, keda señala y tabata aplica e ‘politica regio di Sur America sin cu a destina
debi cu na ultimo momento ainda por di schuifmento’ p’e siguiente Gobierno un rol na Aruba, mientras cu esaki por
bin un cambio den e posicion di e ne- cu sinta. Defacto durante e reunion di asumi un cierto papel den e comercio
gociadornan of cu ta dicidi di cambia e IPKO mester discuti e problemanan di Hulanda cu e pasinan Latino.
contexto den cual mester lesa y inter- di e ingresonan di impuesto cu no ta Trahando na inovacion, aparte di
preta cierto palabracion of acuerdonan yega pa cubri tur e gastonan. Mientras renoba e structuranan, digitalisa e
ancra den un cantidad di articulonan cu privatisacion di enseñanza y salub- procesonan y reformula e obhetivonan,
di ley. ridad no ta un alternativa, debi cu e lo mester stimula un adaptacion di
gastonan lo bira inpagabel. E consul- e ‘mindset’ cu nos ta operando cu ne.
Principalmente ta bay p’e formula- tanan den cuadro di e reunionnan di Kier men lo mester ‘reframe’ nos for-
cionnan unda cu tin un obligacion pa IPKO no mester keda limita na un in- ma di pensa di nos economia den e am-
ley (dwingend recht). Den caso di duda tercambio di informacion y puntonan bito regional.
den e interpretacion ta bon pa laga an- di bista, sino esaki mester anticipa e
cra e definicion di un terminilogia den problemanan y resulta den un posi- Y aki ta unda cu nos profesionalnan,
e splicacion/aclaracion di e ley of den cion di e partidonan pa cu Gobierno kendenan a studia na Europa of Esta-
un nota marginal. Basicamente e locu- Hulandes. Den esey IPKO su status dos Unidos, ta representa un combina-
al cu Hulanda kier a haci cu e Organo mester bira uno di un Parlamento di cion enorme di conocemento y experen-
di Reformacion, ta mescos cu na 1992 Reino den dialogo cu e Gobierno di cia pa ofrece un bon calidad di servicio.
a sosode cu e Tratado di Maastricht. E Reino. P’asina despues e consultanan Awor a bira tempo pa sinta negocia
tempo ey Hulanda mester a traspasa riba tereno socio-economico-financiero seriamente cu Hulanda pa duna con-
un parti di nan responsabilidad na- tuma lugar riba un nivel ministerial y tenido na e rol di Aruba,como pais den
cional riba diferente tereno pa Union yega na decisionnan den Reino. Reino, den e region di America Latina.
Europeo. Contrario n’e caso di Aruba, Indudablemente cu e relacion den Re- E infrastructura pa transporte – e.o.
esaki ta nifica cu Hulanda mester ino lo conoce cierto cambio, debi cu e containerhaven y aeropuerto – y e in-
a entrega un parti di su derecho pa herida lo tuma tempo p’e cura. stituto di TNO tey caba.