Page 12 - ANTILL DGB

12 Antilliaans Dagblad Dinsdag 31 juli 2018
Feuilleton

DE MEMOIRES VAN TATAIS LODEWIJK
DOOR

DANIEL
Ontslag (112) GERHARTS

n juni 1947, na 14 maan- bare Werken te Curaçao te niets wisten, werden aange- oplossing. In de tweede plaats
den, moest ik de gouver- betrekken, dan hoeven er ook bracht. Daarbij kwam nog dat was Curaçao aan Nederland
I neur tot mijn spijt berich- geen invoerrechten betaald te de Gezaghebbers naar Bonaire veel geld schuldig en men
ten, dat ik het werk in de Sta- worden. Gerharts antwoorde, werden gezonden voor een zocht naar middelen om van
ten niet kon volhouden. Het dat dit argument niet accepta- periode van 4 à 5 jaar, een die schuld af te komen. Het
kostte zoveel tijd, dat onze bel is, want dat kan ook op enkele uitzondering daargela- moet wel een zeer dom mens
zaken er onder leden. Doch ik Bonaire vrij van invoerrecht ten, en op Bonaire dienst de- zijn geweest die besloot Bonai-
maakte met mijzelf een af- ingevoerd worden. Ik vroeg het den als een verlengstuk van re voor het grootste gedeelte te
spraak om terug te gaan, zodra woord en stelde de vraag of de het Bestuur van Curaçao. Wij verkavelen en aan particulie-
de vliegverbinding beter zou voorzitter opdracht had gege- hoopten dat wanneer de nieu- ren te verkopen. Men liet een
zijn en de zaak te Bonaire het ven om in de notulen niet we bestuursvorm zou komen brochure drukken waarin de
kon lijden. De heer De Jongh meer woordelijk te doen weer- een verbetering zou intreden. kavels omschreven werden en
nam mijn plaats weer in. geven wat gezegd werd, doch Of dit al dan niet plaatsvond, het eiland werd aangeprezen
Dr. Maal zei naar aanleiding slechts de voorstellen te noe- zullen we zien in de ‘autono- op een wijze die de huidige
van mijn brief in de vergade- men en de besluiten die geno- mie’-periode, die hierna in het toeristencommissie tot eer zou
ring van de Staten van 1 juli men werden. kort beschreven wordt. strekken. De beste stukken van
1947: ,,Het spijt mij uit deze Gouverneur van Curaçao mr. De voorzitter wenste de Bonaire werden verkocht en
brief te moeten concluderen, Abraham Mathieu de Rouville. vraag niet te beantwoorden Eerste vergadering gingen in particuliere handen
dat de heer Gerharts zijn parti- omdat het geen punt van de Eilandsraad over. Met uitzondering van de
culiere belangen voor laat gaan neer zij of de Gezaghebber dat agenda was. Ik zei daarop dat In de eerste vergadering van zoutpannen, waarvoor toen
boven de belangen van het nuttig achtten. als dat zou gebeuren, ik notu- de Eilandsraad van Bonaire, geen belangstelling bleek te
eiland, dat hij hier vertegen- In de vergadering van 3 len zou maken en naar de gehouden op 2 juli 1951, sprak bestaan en de plantage Guate-
woordigt. De heer Gerharts augustus 1929 klaagde de gouverneur zou zenden. De ik een rede uit waarin ik een mala en Amboina, bracht
wist, dat er geen andere ken- Gezaghebber: ,,Zoals bekend, voorzitter antwoordde dat de overzicht gaf van de bestuurs- Bonaire 80.000 gulden op en
ner van Bonaire hier in de is door de vestiging van petro- notulen volgens de wet zouden systemen sinds 1865. Ik zei: het toenmalige Bestuur ont-
Staten zitting heeft; hij was leummaatschappijen op Cura- worden gemaakt. Mijn ant- ,,Mijnheer de voorzitter, alvo- nam op deze wijze aan toe-
moreel verplicht tegenover zijn çao en Aruba het bevolkingscij- woord was, dat mijn notulen rens te spreken over het nieu- komstige bevolking de kans
eilandbewoners op Bonaire fer van dit eiland sterk gedaald de volgende keer naar Curaçao we bestuurssysteem, dat met een behoorlijk stuk grond in
om zijn taak als lid der Staten (1925 7.500 inwoners en in zouden worden gezonden. Ik de dag van heden een aanvang huur of eigendom te verkrij-
te blijven volhouden. Het spijt 1929 5.375). Het gevolg is dat trok ook van leer tegen het neemt, zou ik - met uw goed- gen, te weten de heren Angel
mij, dat ik hier een protest hier steeds een tekort aan verschuiven van arbeid voor vinden mijnheer de voorzitter - en Mozes Jessurun, Carl Neu-
moet aantekenen, dat een arbeiders wordt gevoeld.” het gezaghebbershuis bijvoor- enige woorden willen wijden mann en Ernest Hellmund.
import-Hollander ons weer Dat was het begin van de beeld naar Curaçao. De daar- aan de geschiedenis van Bo- Klein Bonaire werd verkocht
laat zien hoe particuliere be- postwisselindustrie, die in- aan besteedde lonen dienden naire van de laatste 90 jaar. voor 5.000 gulden, doch in die
langen boven de belangen van komsten bracht aan zeker een op Bonaire te blijven. De bis- Het is immers nog geen 90 tijd was dit eilandje dicht be-
zijn tweede vaderland gaan.” duizend huisgezinnen. In die schop en de pastoor deden het jaar geleden, dat Bonaire ein- bost en men ziet thans welke
Dr. Maal had gemakkelijk tijd begon ook een zoals wij, landraden, dat wil- delijk werd verheven tot een gevolgen deze grondpolitiek
spreken. Wanneer men op merkwaardige huizenbouw. den hebben. De Gezaghebber eiland met een eigen, welis- van het Curaçaose gouverne-
Curaçao woont, kost het bijwo- Wanneer de Bonairiaan die op vond het niet nodig in te gaan waar aan Curaçao onderge- ment heeft gehad: het eiland is
nen van een vergadering der de andere eilanden werkzaam op wat het lid Gerharts had schikt, Bestuur. Er waren twee kaal.
Staten enige uren. Voor het lid was, met vakantie kwam, werd gezegd. noodzaken, die de gouverneur Deze verkoop geschiedde
dat op Bonaire woont, kost het dikwijls het eerste jaar de fun- In deze vergadering werd van Curaçao, mr. Abraham omstreeks 1868 en omstreeks
bijwonen van een vergadering datie van een huis gelegd. In nogal wat gezegd over de we- Mathieu de Rouville, hiertoe diezelfde tijd werd uitvoering
enige dagen per week. Maar ik het volgende jaar werden de gen en andere punten. In deze dwongen. In de eerste plaats gegeven aan de bepalingen van
was vastbesloten terug te ko- muren opgetrokken, in het vergadering kreeg de Gezag- bleek, dat het niet mogelijk het nieuwe regeringsregle-
men; dat kon ik echter toen derde jaar kwam het dak erop hebber te verstaan dat voortaan was Bonaire voordelig te blij- ment van 1865, welke zeiden,
niet zeggen. en in het vierde jaar vond de in het openbaar de belangen ven exploiteren onder de gewij- dat de eilanden buiten Curaçao
Er waren na de Rondetafel- afwerking plaats. van het eiland wat uitgebreider zigde omstandigheden. Ons een door de koning benoemde
conferentie grote wijzigingen In 1936 vroegen de landra- zouden worden besproken en eiland, dat immer een grote Gezaghebber zouden krijgen,
op komst. De Staatsregeling den een openbare vergadering genotuleerd, zodat het Bestuur gouvernementsplantage was bijgestaan door twee landra-
werd gewijzigd, er kwam een aan. Dan was nooit of zelden te Curaçao beter geïnformeerd geweest, bracht geld in de kas den. Aan de traditie, dat de
College Algemeen Bestuur en gebeurd. De vergadering vond zou worden. van Curaçao door het werk dat Gezaghebber door de koning
in 1949 zouden weer verkie- plaats op 29 juni 1936. Veel over de werkzaamhe- de slaven en anderen op Bo- moest worden benoemd werd
zingen worden gehouden. den van de landraden valt niet naire voor het Curaçaose gou- een einde gemaakt in het jaar
Bezwaar te zeggen, men had een advise- vernement verrichtten. Doch 1920. Met de zin van art. IV
Nog een Het lid Charles Hellmund rende stem, de Gezaghebber toen het gouvernement na de van de Overgangsbepalingen
Raad van Politie begon met op te merken dat in was een ambtenaar en diende vrijlating gedwongen was van de Eilandenregeling lui-
De Raad van Politie was altijd de laatste tijd veel materialen de orders van Curaçao op te Bonaire met gehuurde krach- dende: ‘Zolang nog geen gede-
een lichaam geweest waarvan op Curaçao werden gekocht in volgen. Kleine botsingen von- ten te exploiteren, bleek dat het puteerden zijn aangewezen,
rust uitging. Er werden jaar- plaats van op Bonaire en de den wel plaats. niet mogelijk was op deze oefent de Gezaghebber de
lijks maar weinig vergaderin- Gezaghebber liet bijvoorbeeld Kinderachtigheden soms. De wijze winst te behalen. En de bevoegdheden van het Be-
gen gehouden, maximaal 6, hout te Curaçao reeds voorbe- begrotingen werden ieder jaar handige Curaçaose kooplieden stuurscollege uit en voorziet de
waarvan enkele wettelijk voor- werken. De heer Hellmund vastgesteld en naar Curaçao bedankten er voor ieder jaar gouverneur tijdelijk in zijn
geschreven waren, zoals het had bezwaar tegen deze han- gezonden. En ieder jaar kwa- Bonaire als een verliespost op vervanging’, stierf de Raad van
vaststellen van de begroting. delwijze. Antwoord van de men ze terug met veranderin- de begroting terug te vinden Politie op 14 maart 1951 in de
Wel pleegde de landraden met Gezaghebber: er was een order gen die door de ambtenaren te en zochten naar een andere, ouderdom van 84 jaar een
de Gezaghebber overleg, wan- om zo veel mogelijk van Open- Curaçao, die van Bonaire vaak voor hun portemonnee betere, stille en roemloze dood.

Advertentie

FOUND A NEST? SEA TURTLE
CONSERVATION

ON FACEBOOK CURAÇAO