Page 18 - bon-dia-aruba-20231220
P. 18

A18   internAcionAl
              Diaranson 20 December 2023
                                 Conflicto di Sudan ta yega na un ciudad importante


                                                         cu ta refugio pa hopi hende

            (AP)—E  conflicto  mor-                                                                                             diabierna,  cual  a  causa  gru-
            tal na Sudan entre e forsa                                                                                          ponan di ayudo kita person-
            paramilitar  poderoso  y  e                                                                                         al for di e area. Gasin Amin
            ehercito  nacional  a  yega                                                                                         Oshi, ken tin famia den e ci-
            na  ciudad  strategico  cu                                                                                          udad, a bisa cu RSF a drenta
            tabata refugio pa miles di                                                                                          dialuna.  Papiando  riba  tele-
            hende cu a keda sin cas, y                                                                                          fon for di Dubai, el a bisa cu
            gruponan  humanitario  ta                                                                                           su famia a huy for di e ciudad
            bisa cu nan a ser forsa pa                                                                                          algun ora despues.
            suspende trabao eynan of
            pa huy.                                                                                                             Prome cu e conflicto, e ciu-
                                                                                                                                dad  tabata  cas  pa  varios  mil
            Diamars,  general  Moham-                                                                                           hende.  Segun  e  oficina  hu-
            med  Hamdan  Dagalo,  lider                                                                                         manitario di Nacionnan Uni,
            di e Rapid Support Forces, a                                                                                        al  menos  250,000  hende  a
            anuncia cu nan a tuma e ciu-                                                                                        huy  for  di  e  estado  Jazeera
            dad  di  Wad  Medani  aproxi-                                                                                       recientemente,  unda  Wad
            madamente  100  kilometer                                                                                           Medani ta e capital.  “Organi-
            zuid-oost di Khartoum. E de-                                                                                        sacionnan di ayudo a ser forsa
            claracion no por a ser verifica                                                                                     di suspende operacionnan pa
            independientemente.  Desde                                                                                          via di e bringamento,” segun
            e  comienso  di  e  conflicto,  e                                                                                   vocero Jens Laerke. E conflic-
            ciudad  tabata  bao  goberna-  E ehercito y RSF ta luchando  di Darfur. Durante e ultimo  Wad Medani na comienso di   to di ocho luna a mata 9,000
            cion  di  e  ehercito,  lidera  pa   pa  control  di  Sudan  desde  dos lunanan,ta parce cu RSF  luna  mientras  tropanan  di   hende, segun NU, pero gru-
            general Abdel Fattah Burhan,   april, ora tensionnan a resulta  a tuma e avance, cu su briga-  RSF ta yega mas cerca. E vo-  ponan di dokter local y activ-
            y tabata un centro importante   den batayanan riba caya con-  donan  avansando  cerca  di  e  cero di Cruz Cora pa Africa,   istanan ta bisa cu e fatalidad ta
            pa  organisacionnan  humani-  centra den e capital pero tam-  faya central di e pais.   Alyona, Synenko, a conta AP   hopi mas halto.
            tario  cu  a  ser  kita  for  di  si-  be  tumando  luga  den  otro                    cu bringamento a intensifica
            tionan di bataya.            areanan incluyendo e region  E conflicto a cuminsa alcansa  den e proximidad di e ciudad


                       New York ta bay organisa comision pa considera compensacion

                                                                        pa sclavitud



            (AP)—E  estado  di  New                                                                                             cumpli cu e posibel prijs hal-
            York  lo  crea  un  comision                                                                                        to cu lo bin cu compensacion
            encarga di considera com-                                                                                           monetario.
            pensacionnan  pa  adresa
            pa efectonan persistente y                                                                                          Na 2020, California a bira e
            dañino di sclavitud dentro                                                                                          prome estado pa crea un forsa
            di e estado, bao di un leg-                                                                                         di tarea pa compensacionnan.
            islacion  firma  den  ley  pa                                                                                       E grupo a entrega su rapport
            gobernador Kathy Hochul                                                                                             na legisladonan na juni, ken
            diamars.                                                                                                            despues  a  introduci  un  leg-
                                                                                                                                islacion  cu  lo  crea  un  agen-
            Esaki ta bin durante un tempo                                                                                       cia  pa  suministra  algun  di  e
            unda hopi estado y ciudad na                                                                                        100  recomendacionnan  di  e
            Merca ta purba di resolve con                                                                                       panel, incluyendo yuda famia
            pa maneha e pasado scur di e                                                                                        cu investigacion genealogico.
            pais, y ta sigui den e stapnan                                                                                      Pero pa transforma e propu-
            di forsanan di tarea similar na                                                                                     estanan ey den politica por ta
            California y Illinois.  “Aki na                                                                                     dificil,  mirando  cu  e  estado
            New York, nos kier pensa cu                                                                                         ta enfrentando un deficit den
            nos  ta  den  e  banda  corecto.                                                                                    presupuesto grandi.
            Sclavitud tabata un producto
            di e South, e Confederacion,”                                                                                       Dos otro estado, incluyendo
            segun Hochul, un democrat,                                                                                          Massachusetss y New Jersey,
            a bisa na e ceremonia di fir-  e efectonan andante di e in-  E idea di uza placa di pueblo  cada un tres miembro cuali-  a  considera  pa  studia  com-
            mamento. “Loke ta dificil pa   stitucion riba residente color  pa  compensa  e  descendien-  fica pa e comision. Nan tin 90   pensacionnan, pero ningun a
            acepta ta e hecho cu nos es-  scur awendia. E comision di  tenan  di  hendenan  sclavisa  dia pa haci nan escogencia.   aproba  legislacion.  Un  bario
            tado tambe a florece for di e   nuebe  miembro  lo  mester  casi sigur lo trece cune critica,                       den  Chicago,  Illinois,  a  bira
            sclavitud ey. E no ta un storia   entrega  un  rapport  un  aña  incluyendo for di hende blan-  Lider  republicano  di  senado   e prome ciudad pa haci com-
            bunita pero en ta e berdad.”   despues di su prome reunion.  co cu no ta kere nan mester  estatal  Rob  Ortt  a  bisa  den   pensacionnan  disponibel  pa
                                         Su  recomendacionnan  por  paga  pa  e  pecadonan  di  nan  un  declaracion  cu  e  ta  kere   residentenan  color  scur  via
            Bao di e ley, cual a ser apro-  posiblemente  inclui  com-  antecedentenan, y otro grupo  cu  e  recomendacionnan  di   un  proyecto  di  vivienda  di
            ba pa legisladonan na juni, e   pensacion monetario pero lo  etnico  cu  no  tabata  envolvi  New  York  lo  trece  cune  un   10  miyon  dollar  na  2021.  E
            comision  di  investigacion  lo   no  ser  obligatorio.  Su  des-  den e comercio di sclavitud.  “costo  astronomico”  pa  tur   congreso  Mericano  a  pidi
            examina  e  extento  den  cual   cubrimentonan  ta  diseña  pa  Hocul  y  otro  legisladonan  a  residente  di  New  York.  “E   despensa  pa  Afromerican-
            e  gobierno  federal  y  estatal   motiva  cambionan  politico  enfatisa durante e ceremonia  reparacionnan  di  sclavitud  a   onan pa e historia di sclavitud
            a  apoya  e  institucionnan  di   y  resulta  den  programa-  y  cu  e  proceso  lo  yuda  habri  ser paga cu e sanger y bidanan   na  2009,  pero  un  propuesta
            sclavitud.  E  lo  investiga  con   proyectonan  cu  ta  purba  di  oportunidad  pa  combersa-  di  miles  di  Mericanonan  cu   federal  pa  crea  un  comision
            New York, cual a aboli sclavi-  remedia e efectonan negativo  cionnan tocante loke repara-  a  lucha  pa  caba  cu  sclavitud   pa studia compensacion a ser
            tud completamente na 1827,   di sclavitud riba residentenan  cion por ta. E gobernador y e  durante e Guera Civil Meri-  poni riba pausa pa basta tem-
            a participa den e transferen-  color scur.                lidernan legislativo di e asam-  cano,” el a bisa. El a agrega cu   po caba.
            cia  di  Africanonan  sclavisa  y                         blea y senado estatal lo apunta  no ta realistico pa estadonan
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23