Page 33 - MIN TTC 4 AUG 2015
P. 33

AMIGOE                                                                                                                                                                                              3DINSDAG

                                                                                                                                                                                              4 AUGUSTUS 2015

‘Het is geen verkapte vorm van euthanasie’                                                                                                                                                    IN HET KORT

Veel misverstanden over palliatieve zorg                                                                                                                                                      Vuurwapens
                                                                                                                                                                                              Twee mannen zijn ‘s nachts
ORANJESTAD — Als genezing niet meer mogelijk is,                 “Veel mensen denken dat                                                                                                      bij de nachtclub Olde Molen
betekent dat niet dat er niets meer mogelijk is. Dan            als een arts opiaten (bijvoor-                                                                                                aangehouden, nadat mel-
begint een traject van palliatieve zorg. Specialist ou-         beeld morfine) voorschrijft,                                                                                                  ding was binnengekomen
derengeneeskunde Nienke Gonzalez ziet dat er wat                dat dit dan betekent dat de                                                                                                   over vermoedelijk vuurwa-
dat betreft op Aruba veel misopvattingen zijn. “Mor-            patiënt hierdoor snel zal                                                                                                     penbezit. Agenten troffen
fine toedienen is echt geen euthanasie en een hospice           overlijden en dat dit ‘dus’                                                                                                   inderdaad een vuurwapen
is geen moordhuis.”                                             een vorm van euthanasie is.                                                                                                   aan in de tas van één van
                                                                Maar in landen waar eutha-                                                                                                    hen. Beide werden aange-
door onze verslaggever          tiënt echt gemotiveerd zijn     nasie is toegestaan, wordt er                                                                  Foto: Leanne van Spronsen      houden. Onderweg naar het
Leanne van Spronsen             en veel doorzettingsvermo-      juist gebruik gemaakt van                                                                                                     politiebureau verklaarde de
Komt u weleens patiën-          gen hebben en dit is niet al-   andere middelen dan mor-        kan worden. De huisarts kan    kundigheid aanwezig is en       maken van dichtbij mee dat     ander dat er op hem gescho-
ten tegen die zeggen: ik        tijd meer op te brengen.”       fine. Vaak is het ook niet zo   indien nodig een beroep doen   de betrokkenheid van fami-      sterven met veel lijden ge-    ten was en dat hij gewond
wil geen behandeling            Wat doet u op het moment        dat iemand eerder overlijdt     op andere artsen als onder-    lie zeer welkom is. Het gaat    paard kan gaan. De behoefte    was aan zijn rechterarm. Op
meer?                           dat iemand niet naar het        als je morfine toedient. Het    steuning van het palliatieve   om mensen die zonder deze       aan goede zorg, opvang en      het politiebureau kreeg deze
“Het komt best vaak voor dat    ziekenhuis wil?                 is meestal juist andersom.      beleid. Daarnaast zijn er      mogelijkheid in het zieken-     begeleiding neemt duidelijk    verdachte medische hulp en
een patiënt zelf aangeeft dat   “Wat heel belangrijk is in      Door het geven van adequa-      mensen die in het verpleeg-    huis zouden moeten blijven.     toe. Daarnaast zijn het denk   werd daarna, op advies van
het genoeg is geweest en dat    zo’n situatie, is duidelijke    te pijnstilling (bijvoorbeeld   huis worden opgenomen om-      Het ziekenhuis is niet in-      ik ook de positieve ervarin-   ambulancepersoneel, naar
hij of zij vrede heeft met het  communicatie. Dan ga je         in de vorm van morfine)         dat de zorgbehoefte te groot   gericht op het verlenen van     gen met palliatieve zorg die   het ziekenhuis vervoerd
feit dat genezing niet meer     met de betrokkenen zitten,      verdwijnt de stresssituatie     is en het thuis niet meer      palliatieve zorg en geen pret-  worden opgedaan door be-       voor verdere medische be-
haalbaar is. Om deze reden      de familie en de patiënt, en    en kan iemand zich beter        gaat. Binnen het verpleeg-     tige plek om rustig afscheid    trokkenen, die een verande-    handeling. Hij werd daarbij
wordt dan afgezien van gro-     leg je uit wat de situatie is   ontspannen. Er wordt min-       huis is er veel ervaring met   te nemen van het leven.”        ring teweeg brengen. Aruba     begeleid door agenten. Na
te medische ingrepen. Denk      en waarom die is ontstaan.      der van het lichaam geëist,     het verlenen van palliatieve   Ziet u verandering in het       is een kleine gemeenschap,     behandeling mocht hij met
bijvoorbeeld aan iemand         Wat is er aan de hand, wat      waardoor het moment van         zorg.”                         denken van mensen?              ervaringen worden gedeeld.     de politie terug naar het bu-
die al herhaaldelijk hersen-    zijn de mogelijkheden en wat    overlijden wat wordt uitge-     U bent ook bezig met het       “Geleidelijk zie je mensen      De negatieve, maar zeker       reau.
beroertes (CVA’s) heeft ge-     zijn de consequenties? Het is   steld.”                         opzetten van een hospice       wel veranderen, omdat men       ook de positieve. Sterven is   Neergeschoten
had met als gevolg hiervan      denk ik van groot belang dat    Wat doe je als arts om          op Aruba?                      meer open gaat staan voor       een onderdeel van het le-      In de Village is een man door
steeds meer lichamelijke        je probeert een situatie te     ervoor te zorgen dat ie-        “Stichting Hospice Atardi      informatie, maar ook omdat      ven. Hoe verdrietig het ook    een onbekende in zijn zij
en geestelijke beperkingen,     creëren waarin alle betrok-     mand rustig inslaapt?           is op dit moment bezig met     het aantal mensen dat per-      is: het hoort erbij. Iedereen  geschoten. Het slachtoffer
verlies van zelfstandigheid     kenen zich gehoord voelen       “Dat heet palliatieve sedatie.  het opzetten van een hos-      soonlijk te maken krijgt met    hoopt op een lang, gelukkig    is door de ambulance naar
en een toenemende afhan-        en men vrede kan hebben         Soms ontstaat er een situatie   pice. Deze opvangmogelijk-     een ongeneeslijke aandoe-       en gezond leven, maar voor     het ziekenhuis gebracht. Hij
kelijkheid van zorg door        met en respect voor de keuze    waarbij ‘niets meer helpt’ om   heid bestaat nu nog niet op    ning toeneemt. Dit heeft te     ons allemaal komt onvermij-    verklaarde op straat te lo-
anderen. De kwaliteit van       van de patiënt. Binnen de       de situatie draaglijk te ma-    Aruba. Helaas zijn er hier     maken met de vergrijzing,       delijk het moment van de       pen toen hij ‘vreemde bewe-
leven wordt bepaald door        palliatieve zorg heb je als     ken. Dan bestaat er de mo-      nog veel misopvattingen        maar ook met een ongezonde      laatste fase. Kunnen we er     gingen’ achter zich zag. Hij
de beperkte mogelijkheden       doel dat mensen zich zo com-    gelijkheid om iemand in een     over wat een hospice eigen-    levensstijl. Weinig beweging    dan niet met z’n allen voor    begon te rennen maar werd
die er nog zijn en dat is veel  fortabel mogelijk voelen. Dit   diepe slaap te brengen, zodat   lijk is. Dit hangt samen met   en overgewicht verhogen het     zorgen dat ieder mens op       vervolgens geraakt door een
waard, maar het evenwicht       betekent bijvoorbeeld dat ze    de onbehandelbare sympto-       de misverstanden die er nog    risico op het krijgen van sui-  een gewenste, waardige en      kogel. Van de dader voorals-
is wankel en kwetsbaar. Als     geen pijn hebben, niet ang-     men niet meer bewust wor-       bestaan over palliatieve zorg  kerziekte, hart- en vaatziek-   respectvolle manier afscheid   nog geen spoor.
er in deze situatie dan weer    stig, misselijk of benauwd      den ervaren. Palliatieve se-    en euthanasie. Een hospice     ten en allerlei vormen van      mag nemen? Is dat niet een     Dure peuk
een beperking bijkomt, zoals    zijn en niet delirant worden.   datie is aan duidelijke regels  biedt mensen die ongenees-     kanker. Steeds meer mensen      gezamenlijke verantwoorde-     De politie moest ingrijpen
bijvoorbeeld een voetwond       Veel mensen op Aruba den-       gebonden en is zeker geen       lijk ziek zijn en niet thuis                                   lijkheid?”                     bij een dreigende vechtpartij
die niet meer geneest, waar-    ken dat als genezing niet       vorm van (passieve) eutha-      kunnen verblijven de mo-                                                                      in Pos Chiquito. Een 25-jari-
door een amputatie van een      meer mogelijk is, er niets      nasie. Het uitgangspunt is      gelijkheid om in de laatste    In een drieluik duikt Amigoe deze zomer met Nienke             ge man zocht ruzie met twee
been onvermijdelijk wordt,      meer mogelijk is. Dat is een    dat je alleen gebruik maakt     paar maanden van hun le-       Gonzalez, verpleeghuisarts/specialist in de ouderenge-         tienerjongens omdat hij
dan wordt het soms gewoon       misverstand! Palliatieve        van dit beleid als iemand       ven verzorgd te worden in      neeskunde, in de wereld van ‘de laatste levensfase’. Het       de jongens ervan verdenkt
te veel. Een amputatie kan      zorg is niet per definitie di-  een levensverwachting heeft     een zorgvoorziening die het    eerste deel ging over het thema Euthanasie, vandaag            geld van hem te hebben ge-
medisch technisch de beste      rect terminale zorg, het kan    van minder dan twee weken       meest lijkt op een thuissi-    komt Palliatieve Zorg aan bod. Het laatste deel gaat over      stolen. Ze hadden namelijk
behandeling zijn, maar dit      soms maanden duren! Palli-      en er een situatie is ontstaan  tuatie. Het betreft 24-uurs    Wilsbekwaamheid.                                               gezamenlijk gerookt in zijn
wil niet zeggen dat het voor    atieve zorg betekent: ervoor    van ondraaglijk lijden, waar-   zorg, waarbij de nodige des-                                                                  auto waarna de man de auto
de patiënt zelf een nog aan-    zorgen dat de patiënt niet      bij alle andere medische be-                                                                                                  verliet. Toen hij terug kwam
vaardbare en haalbare si-       lijdt aan de gevolgen van een   handelingen geen verlich-                                                                                                     miste hij 200 florin. Beide
tuatie is. Het gaat om een      onderliggende ongeneeslijke     ting meer bieden. Je brengt                                                                                                   partijen kregen het advies
grote ingreep met duidelijke    aandoening. Je geeft men-       iemand in slaap, meer niet.                                                                                                   om aangifte te doen.
consequenties. Door hun ver-    sen op deze manier nog een      Het uiteindelijke moment                                                                                                      Vernieling
hoogde kwetsbaarheid op al-     stukje waardigheid en waar      van overlijden wordt bepaalt                                                                                                  S. heeft aangifte gedaan van
lerlei vlakken is opname in     mogelijk behoud van kwali-      door de ziekte zelf en niet                                                                                                   vernieling van zijn auto. Hij
een ziekenhuis voor ouderen     teit van leven in deze laatste  door de dokter.”                                                                                                              reed ‘s nachts op de parkeer-
in het algemeen niet zonder     fase. Het gaat er niet om het   Wat is er op Aruba moge-                                                                                                      plaats van Señor Frog’s toen
risico. Ziekenhuisinfecties,    aankomend overlijden te be-     lijk voor mensen die pal-                                                                                                     hij een bekende zag. Deze
decubitus (doorligwonden)       spoedigen. Dat is een misop-    liatieve zorg nodig heb-                                                                                                      bekende haalde een kapmes
en het delier (verwardheid      vatting! Hier, maar vaak ook    ben?                                                                                                                          tevoorschijn en sloeg op de
en gedragsproblemen) ko-        in Nederland.”                  “De meest ideale situatie is                                                                                                  achterruit en brak deze. De
men veel voor bij deze po-      Zijn er nog meer misver-        denk ik als iemand thuis kan                                                                                                  aanleiding van het voorval
pulatie. Om een revalidatie     standen rondom pallia-          blijven en door de huisarts                                                                                                   is niet bekend.
proces succesvol te kunnen      tieve zorg?                     met thuiszorg opgevangen
laten verlopen, moet de pa-

Man dood gevonden in cel Dakota                                                                                                Onvoldoende voorbereiding
                                                                                                                               op calamiteiten op Aruba
Doodsoorzaak
illegale Venezolaan nog onbekend                                                                                               ORANJESTAD — Toen de
                                                                                                                               orkaan Ivan in 2004 Aru-
                                                                is gestorven of misschien       hoofd van immigratiepolitie    ba trof, hebben noch de
                                                                zelfmoord heeft gepleegd.       Warda Nos Costa, legt hoe      Arubanen noch de hulp-
                                                                Hij geeft aan dat de sectie     de immigratiedienst op de      diensten geleerd hoe zich
                                                                zijn doodsoorzaak moet uit-     luchthaven te werk gaat.       beter voor te bereiden op
                                                                wijzen. Wanneer de sectie       “Wij van Warda Nos Costa       een grote calamiteit.
                                                                precies zal plaatsvinden kon    controleren de mensen op de
                                                                Ann Angela, woordvoerder        juiste vergunningen. De im-    Dit zegt de directeur van                                      Foto: Caribisch Netwerk/Ariën Rasmijn
                                                                van het OM, vanochtend          migratiedienst bij de lucht-   het Rampenbureau Jaime
                                                                niet vertellen. “In ieder ge-   haven checkt iedereen die      Donata tegen Ariën Ras-
                                                                val niet vandaag”, aldus An-    binnenkomt of zij genoeg       mijn voor het Caribisch
                                                                gela. “Het is vakantieperiode   geld of middelen van be-       Netwerk. Nadat het staart-
                                                                en er is maar één patholoog     staan hebben om op Aruba te    je van de orkaan Ivan grote
                                                                op het eiland aanwezig, dus     kunnen verblijven.” Blijdens   schade aanrichtte in onder
                                                                vandaar dat het lastig te       is op de hoogte van de dood    andere de buurten Playa
                                                                zeggen is.”                     van de 25-jarige Venezo-       Abou en St Cruz, werden
                                                                Middelen van bestaan            laan, maar weet niet precies   daar bijeenkomsten geor-
                                                                Bullo kwam op 2 augustus        waarom hij werd aangehou-      ganiseerd om de bewoners
                                                                aan op het vliegveld van        den en werd gekenmerkt als     te informeren hoe ze kon-
                                                                Reina Beatrix, maar werd        illegaal. “Warda Nos Costa     den voorkomen dat hun
                                                                door immigratiedienst IASA      was niet bij zijn aanhouding   woning onder water kwam
                                                                gekenmerkt als illegaal. De     betrokken, hij is opgepakt     te staan. Er kwamen nau-
                                                                autoriteiten wilden hem di-     door de politie. Hij is naar   welijks mensen opdagen
                                                                rect met hetzelfde vliegtuig    ons (Huis van Bewaring in      volgens Donata. “Bewoners
                                                                terugsturen naar Venezuela,     Dakota, red.) overgebracht     zien geen probleem totdat
                                                                maar deze vlucht zat volge-     om daar even af te koelen,     het zich voordoet.”
                                                                boekt. Uiteindelijk zou hij     hij reageerde namelijk niet
                                                                vertrekken met de vlucht        op vragen. Toen de politie     SMS                             Jaime Donata                   zegt Jansen.
                                                                van 5 augustus. Laclé stelt     terug kwam in zijn cel om      Er bestaat een SMS dienst       Ten tijde van orkaan Ivan      Leoncita Arends, eigenaar
                                                                dat de 25-jarige Aruba bin-     naar hem te kijken, troffen    voor calamiteiten, waar-        werd er gesteund op raffi-     van Kanaal 90, was niet
                                                                nen probeerde te komen          zij hem aan in een andere      op bewoners zich kunnen         naderij Valero om het water    bereikbaar om uit te leg-
                                                                ‘zonder middelen van be-        staat”, aldus Blijdens.        abonneren. Nog geen 450         weg te pompen. “Nu Valero      gen of haar radiozender
                                                                staan’. Zo zou hij niet kun-    Het Venezolaanse consulaat     burgers hebben deze dienst      gesloten is, zijn veel van     voorbereid is op de taak
                                                                nen aantonen dat hij over       is van zijn dood op de hoogte  aangevraagd. Gezien het         deze pompen er niet meer.      als calamiteitenzender.
                                                                genoeg geld beschikte om        gebracht. Het consulaat re-    lage aantal mensen dat          Er moeten een of twee wa-      Het Rampenbureau werkt
                                                                zijn verblijf op het eiland     gelt dat het lichaam wordt     bij de hulpdiensten werkt,      terpompen bijkomen.”           aan een systeem waarbij
                                                                te bekostigen. Elio Blijdens,   overgevlogen naar Venezu-      vindt Donata dat burgers        Calamiteitenzender             de overheid de uitzending
                                                                                                ela.                           moeten leren om eerst zich-     Een belangrijk aspect van      bij vier radiozenders kan
                                                                                                                               zelf te redden. Zo kunnen ze    het calamiteitenplan is        onderbreken om zo offici-
De cel waarin de jongen dood werd aangetroffen.                 Staking personeel RIU                                          ook hun buren helpen en de      de calamiteitenzender. De      ele mededelingen te doen.
                                                                                                                               hulpdiensten de ruimte ge-      overheid heeft officieus ka-   Een nieuw calamiteiten-
ORANJESTAD — Een Venezolaanse man die op 2 au-                  ORANJESTAD — Werkne-            ‘verbaal misbruik’ over zich   ven om de dringende geval-      naal 90 aangewezen als ca-     plan waarin voornamelijk
gustus door de immigratiedienst van Aruba werd ge-              mers van hotel RIU Palace       heen moeten laten gaan.        len te helpen.                  lamiteitenzender. Volgens      de samenwerking tussen de
kenmerkt als illegaal, is gistermiddag dood in zijn cel         hebben vanochtend het werk      “Wij zijn geen beesten en      Ook bij de departementen        directeur Dienst Technische    overheid en de departemen-
in Dakota aangetroffen. Het lichaam is in beslag ge-            neergelegd uit onvrede over     verdienen het om goed be-      ligt een gebrek aan initi-      Zaken, Ludwig Jansen - die     ten wordt herzien, moet nog
nomen door het Openbaar Ministerie (OM). De sectie,             de schorsing van een collega.   handeld te worden”, aldus      atief. “Blijf niet wachten      radiozenders op zender-        aangeboden worden aan de
die naar alle waarschijnlijkheid morgen plaatsvindt,            De betreffende collega is één   één van de medewerkers.        tot het Rampenbureau een        kwaliteit controleert - heeft  Ministerraad.
moet uitwijzen of hij wel of geen natuurlijke dood is           van de vertegenwoordigers       Enkele werknemers wilden       multidisciplinaire oefening     Kanaal 90 het kantoor en
gestorven.                                                      van vakbond FTA. De schor-      gisteren al in actie gaan om   organiseert”, benadrukt         de antenne om gemakkelijk
                                                                sing is volgens haar collega’s  hun geschorste collega te      Donata. Elk departement         bereikbaar zijn. Hij weet
door onze verslaggever          bij zijn wc in cel vier werd    ‘totaal onterecht’ en alleen    steunen. Dat werd echter       moet zijn mensen trainen        niet of Kanaal 90 een eigen
Bobby Spier                     gevonden. Lito Laclé, woord-    bedoeld als intimidatie.        onmogelijk gemaakt door de     en idealiter een persoon        generator heeft. “Het laat-
Het gaat om de 25-jarige        voerder van Korps Politie       De werknemers zijn ook          directie van het hotel, aldus  aanwijzen die verantwoor-       ste rapport waarin deze za-
Jose Gregorio Javier Bullo      Aruba (KPA), kan geen in-       boos over de manier waarop      vakbond FTA. Vanochtend        delijk is bij calamiteiten.     ken geïnventariseerd staan
uit Venezuela die omstreeks     formatie aan Amigoe geven       het management met ze om-       was de vakbond aanwezig        De departementen blijven        voor alle Arubaanse radio-
twee uur ‘s middags dood        of het ernaar uit ziet dat de   gaat. Het personeel zou tij-    om ondersteuning en juri-      zelf verantwoordelijk voor      zenders is al vier jaar oud”,
                                jongen een natuurlijke dood     dens werkzaamheden veel         disch advies te bieden.        de staat van hun materiaal
                                                                                                                               en personeel en het Ram-
                                                                                                                               penbureau is niet bevoegd
                                                                                                                               om hen iets op te leggen.
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38