Page 12 - ANTILL DGB

12 Antilliaans Dagblad Woensdag 13 juni 2018
Feuilleton

DE MEMOIRES VAN TATAIS LODEWIJK
DOOR

DANIEL
Hotels (73) GERHARTS

et is misschien interes- Interneringskamp
sant te vertellen hoe wij Toen eind 1946 de laatste
Hin het hotelwezen be- bewoners van het internerings-
trokken geraakten. In 1934 kamp vertrokken waren, stapte
werd bekend dat de KLM van ik naar gouverneur P. Kasteel
plan was in december van dat en vroeg of ik de opstallen van
jaar via Frankrijk, Dakar, Zuid- het kamp kon kopen of huren,
Amerika naar Curaçao te vlie- om te proberen hiervan een
gen; met de bekende Fokker bungalowhotel te maken. De
‘Snip’. gouverneur keek mij aan en
Ik sprak in augustus 1934 de tikte tegen zijn voorhoofd en
heer Plesman te Amsterdam zei: ,,Ben je wel goed wijs?”
op het Leidseplein en vroeg ,,Neen, Excellentie, dat ben ik
hem: ,,Gaat u ook op Bonaire nooit geweest, maar we heb-
vliegen?” ben mu een regelmatige vlieg-
,,Bonaire, wat is dat?” was dienst op Bonaire en die Toen de laatste bewoners van het interneringskamp vertrokken
de vraag. Gouverneur P. Kasteel. groeit. Die luchtverbinding zal waren, vroeg ik of ik de opstallen van het kamp kon kopen of
Ik vertelde hem dat het een blijven groeien, zoals overal in huren, om te proberen hiervan een bungalowhotel te maken.
eiland was, ongeveer 43 mijl een bank? Uitgesloten! In de wereld. Toeristen zullen
van Curaçao. 1940 brak de Tweede Wereld- Bonaire bezoeken, maar waar En voor verlichting kon men wing van de Pasanggrahan
,,Hoeveel inwoners”, vroeg oorlog uit. Een internerings- laten we die? In de Pasanggra- toen al kopen: ‘Kerosineolie á concurrentie betekende voor
Plesman. Ik zei: ,,6.000.” kamp werd gebouwd te Playa han? In de paar pensions die fl2,40 per gallon’, een prijs het particulier initiatief; c. dat
,,Ben je gek, denk je dat ik voor Pariba. Gedurende de oorlog we hebben? Ik geloof dat we waarop de Shell jaloers zal als men de Pasanggrahan toch
6.000 mensen ga vliegen?” werd de Pasanggrahan regel- moeten proberen iets beters zijn. wilde verbouwen, het aanbren-
,,Natuurlijk niet, meneer matig gebruikt, voornamelijk aan te bieden. Het kamp ligt Ik weet niet meer waar ik dit gen van schotten meer slaap-
Plesman, maar u gaat er toe- door militairen en ambtena- aan zee, heeft een aardige verhaaltje heb gelezen. Aan de gelegenheid zou geven.
risten heen brengen. Kijk ren, die het een of ander met strandje, dat vergroot kan schrijver mijn excuus. Aan het Hierop werd geantwoord:
maar naar deze foto’s.” Ples- het kamp te maken hadden. worden er is volgens mij een bezoek aan de gouverneur was ,,Dat in het nieuwe hotel één
man bekeek de foto’s verschei- Behalve de Pasanggrahan goede kans, dat wij er een al het een en ander voorafge- klein badkamertje zou zijn
dene malen. ,,Goed”, zei hij, waren er enige pensions. Het succes van maken. Ik wil het gaan. De heer Van Eijk was voor alle gasten. Er zullen
,,dat doen we.” Een vliegveld meest bekende was dat van de proberen.” ook van mening dat het tijd slaapkamertjes zijn, waarvan
was er niet, de gouverneur dames Hellmund. Later kwam De gouverneur: ,,Nou, werd, dat er iets aan de accom- twee geen lucht of licht van
voelde niets voor vliegende pension Rijna erbij. Gasten schrijf me maar een briefje.” modatie die te Bonaire be- buiten zouden krijgen. Geen
Bonairianen. Met het argu- werden in deze pensions pri- ,,Dat heb ik al meegebracht, stond, gedaan moest worden. van de kamertjes kreeg stro-
ment dat zieken dan snel naar ma verzorgd. Ze werden als Excellentie. Mag ik het u nu Met de directeur van Openbare mend water, men zou tevre-
Curaçao konden worden ge- familieleden beschouwd. Maar geven?” Werken te Curaçao overleg den moeten zijn met een lam-
bracht en naar het ziekenhuis het gemis aan en hotel deed De gouverneur schudde zijn gepleegd over een verbouwing petkan met waskom. De be-
in plaats van naar het kerkhof, zich gevoelen. wijze hoofd, keek me nog eens van de Pasanggrahan, de heer zoekers die wij naar Bonaire
deed hem besluiten de gelden De heer W. van Eijk, die mij aan en nam de brief aan: Ik De Vries van dit dept. bezocht zouden willen laten komen
voor een landingsbaantje be- in 1940 uit de financiële put nam afscheid, niet vermoeden- en hij was van mening, dat een zullen zich niet happy voelen
schikbaar te stellen. had gehaald, was van de zelfde de in welk wespennest ik mij verbouwing niet doelmatig zou in een dergelijke logeergele-
Op 9 mei vond de eerste mening. Een van de hobbies had begeven. zijn, doch wel het optrekken genheid.”
passagiersvlucht plaats van de heer Van Eijk was, mee In de grijze oudheid was er van het achtergedeelte van het Intussen waren wij begon-
(Pinksteren). te doen aan de oprichting van ook eens een energieke man gebouw, waardoor men een nen met de bouw van Hotel
nieuwe ondernemingen en bij doende geweest een hotel te aantal luchtige kamers zou Zeebad op de plaats waar het
Geen hotel verscheidene van deze acti- beginnen, het Hotel Interna- krijgen met een uitzicht op de kamp stond. Dit bestond uit
,,U gaat er toeristen heen bren- viteiten heeft hij zware verlie- tional, men kon daar ‘Voor mooie baai van Kralendijk. het verplaatsen van de bunga-
gen”, had ik gezegd. Maar zen geleden, omdat hij te goed huisvesting van één persoon lows (er werd van twee bunga-
waar laat je toeristen? Er was van vertrouwen was en door met genot van koffie of thee, Vragen low één gemaakt) en het om-
geen hotel. Wel een paar pen- zijn partners werd beetgeno- met een ligt morgenontbijt, Tegen dit plan werd geageerd, draaien van de grote loods, dat
sions. En de Pasanggrahan. men. Het vertrouwen dat hij een keurig en krachtig voor- omdat een nieuw hotel in het wachtlokaal was geweest.
Primitief, muggen bij de ons gaf werd echter niet be- middagmaal en voortreffelijk Kralendijk zou worden geo- Een heidens karwei voor ons
vleet. Nederland was toen niet schaamd. diner, waarbij evenals bij het pend. De heer Charles Hell- met primitieve middelen. Van
zo gul als thans met hulpverle- In 1941 werden de Handel- voormiddagmaal een kwartfles mund schreef aan de gezag- dit wachtlokaal werden het
ning. Hypotheken van de maatschappijen Bonaire en tafelwijn voor iedere persoon hebber: a. dat het nieuwe hotel restaurant en de bar gemaakt.
hypotheekbank te Curaçao? Kralendijk opgericht. Samen wordt verstrekt fl.5,= per dag of een ‘tamelijk aantal’ kamers Een keuken werd eraan ge-
Vergeet het maar. werden we aandeelhouders fl115,= per maand betalen’. zou hebben; b. dat de verbou- bouwd.
Kapitaal om een hotel te van deze vennootschappen, die
bouwen? Niemand had er met een klein kapitaaltje van
vertrouwen in. Lening van start gingen. Ik werd directeur
en de heer Van Eijk werd com-
missaris. Hij was jarenlang
onderdirecteur van de CPIM
geweest en had daar miljoenen
bezuinigd. Ook nu was zuinig-
heid de wapenspreuk van onze
vennootschappen.
Dat moest wel zo zijn, want
geld om vreemde bokkespron-
gen te maken, was er niet. Ik
maakte wel van die bokke-
sprongen en een ervan was de
Electriciteitsmij. Bonaire, die
ik van mijn gewezen echtgeno-
te overnam. Zij wist met dat
bedrijf geen raad. In het hoofd-
stuk Electra staan de lotgeval-
Charles Hellmund stelde vragen len van die vennootschap ver-
aan de gezaghebber. meld. Van het wachtlokaal van het interneringskamp werden het restaurant en de bar gemaakt.