Page 22 - HOSPITAAL
P. 22

A3
                                                                                                           LOCAL Diahuebs 28 December 2017

             Hospital a firma acuerdo pa traspaso di cuido psikiatrico























                                                                                                            edificio nobo of si lo bay renoba. Esey ta un cos
                                                                                                            cu nan mester bay tuma un decision den un par di
                                                                                                            luna segun sr. Van Gaalen.

                                                                                                            E ta haya cu Paaz no mester bira hopi mas grandi
            ORANJESTAD  -  Ayera  tabata  un  momento  bel. Psikiatra Hendrikus van Gaalen - experto den e  pero sigur lo por uza un tiki mas expansion. Pa-
            historico  na  Hospital  Horacio  Oduber  ca-   cuido di salud mental - a bisa cu gobierno a para tras  sobra  si  bay  pone  enfasis  den  e  parti  ambulato-
            minda cu conhuntamente cu directornan di  di nan pa haci esaki posibel y nan tambe awo ta para  rio  y  bishita  hende  na  luga  di  interna,  lo  purba
            fundacion Respaldo y minister di Salubridad,  tras di gobierno. “Nos tin awo nos prome funda-   evita  di  haci  e  Paaz  e  ora  mas  grandi  pasobra  e
            Turismo & Deporte Dangui Oduber (MEP) a  cion pa trata cu salud mental na Aruba y mi ta hopi  camanan  por  ehempel  ta  caro.  Mester  wak  bon
            firma un acuerdo di traspaso di cuido psikiatri-  felis. E no ta bay di mi persona, mi ta bieu caba. E  con  ta  defini  e  placa  cu  nan  ta  haya  y  wak  bon
            co. E cuido aki semper tabata bao di Hospital  ta bay pa Aruba. Nos a keda hopi atrasa na Aruba  hunto  cu  gobierno  con  ta  defini  e  trabaonan.
            y awor lo bay ta bao di e instituto nobo aki cu  compara cu Corsou y otro partinan di mundo. Nos
            ta bay bira mucho mas specifico den cuadro  mester cambia lihe si no nos problemanan ta sigui  Cifra
            di e cuido psikiatrico/cuido mental na Aruba.   bira mas grandi na Aruba”, sr. Van Gaalen ta bisa.   Tin hopi cifranan di por ehempel cuanto hende ta
                                                                                                            na SPD of cuanto hende tin na Paaz (unda tin 40
            Director di Hospital Ezzard Cilie a bisa cu e tra-  E dokter ta bisa cu na prome instante a cuminsa re-  cama so) pero pa check bon cuanto hende na Aruba
            baonan aki tin mas cu 15 aña andando. E tempo  uni cu gruponan mucho grandi di 20 te cu 30 hen-  tin mester di ayudo cu cuido mental ta dificil segun
            ey a acerca minister encarga cu Salubridad Booshi  de pa realisa e proyecto aki. Aworaki ta cuminsando  sr. Van Gaalen. E urgencia semper ta yen si pero ta
            Wever pa por fabor yuda nan pasobra e forma con  chikito na Paaz cu e parti ambulatorio, traha riba  varia riba hendenan cu ta interna na Paaz. Con lo
            e cuido psikiatrico tabata hinca den otro no tabata  informacion, prevencion y yuda dokternan di cas.   bay sigui den e añanan cu ta bini pa locual ta SPD
            yega e cuido necesario cu e poblacion Arubano tin                                               - si e ta bay sigui funciona su so of lo mester bay
            mester segun sr. Cilie.                         Mas profesional                                 -lo mester bay dialoga esaki cu gobierno segun sr.
            “Nos tin mas cu 15 aña trahando riba dje y mi ta  Actualmente nan tin rond 50 profesional y ta spe-  Van Gaalen. Gobierno y director di Salubridad tin
            hopi contento cu nos a yega asina leu. Esaki ta un  rando pa haya rond 90 mas pronto cual ainda no ta  cu dicidi riba nan parti kico nan ta kere lo ta e miho
            mehoracion  di  cuido  pa  e  pueblo  Arubano.  Pa  e  hopi pero ta suficiente pa cuminsa trata psikiatria na  cos pa haci. E idea den pasado tabata ta cu e funcion
            grupo categoria special aki psikiatrico na Aruba di  Aruba cu un miho balans segun sr. Van Gaalen. E ta  di SPD ta cay bao Respaldo, pero awo mester bay
            cual tin masha hopi pa haci.” E director a recorda  bisa cu na Paaz tin hopi bon profesional pero cu falta  papia cu gobierno pa wak con ta bay haci. Formal-
            riba 20 aña pasa caminda tabata tin un caso masha  di haya mas tool nan y mas calidad den enseñansa.   mente hospital y Respaldo ta realisa cu mester wak
            tristo den cual un persona a logra mata su mama,  “Tin hopi cos pa haci,” e ta remarca. Den e prome  kico ta bay haci cu e departamento SPD, cual ta e
            tata y ruman. E tabata un persona cu tabata sufri  lunanan di e aña cu ta bin nos lo wak mucho hopi  intencion ta pa bay traha cu nan tambe. “Na mes
            di malesa psikiatrico. Ora cu e persona aki a bay  segun  e  dokter  pasobra  trabaonan  a  net  caba  di  momento nos ta realisa ki nan cu varios pashent
            dilanti hues, e hues a bisa e tempo ey cu e no por a  cuminsa, pero e ta kere cu pa fin di e otro aña ya  Paaz ta tumando nan over caba pasobra no por laga
            pone e responsabilidad totalmente na e persona aki  caba por cuminsa sinti y wak un diferencia grandi  e pashentnan aki bira un gap. Nos ta realisa e ries-
            pasobra e comunidad Arubano tambe ta responsa-  di con ta anda cu psikiatria na Aruba y pa Aruba.  gonan ey y ta purba trata cu ne mas miho y lihe cu
            bel pa e situacion cu nos tin na Aruba. Pues den  Paaz ta chikito y ta pensando riba si lo mester un  ta posibel”, sr. Cilie ta bisa.
            otro palabranan, cu Aruba no tin institutonan pa
            trata cu hendenan cu ta sufri di e enfermedadnan
            mental aki.
            Bisando esey e director di hospital a realisa cu con
            importante e paso aki ta, cual ta uno hopi grandi pa
            e futuro y tin tur confiansa cu e ta bay bira miho.
            E ta un parti cu no a haya hopi atencion den pas-
            ado pero esaki ta bay cambia awo segun hospital
            y gobierno. E organisacion aki ta nobo pero e lo
            bay crece masha lihe y lo bay adapta su mes na e
            necesidadnan di e categoria di pashentnan aki se-
            gun sr. Cilie. Nos a puntra e director pa kico esaki
            a tarda asina hopi pa realisa. E ta contesta cu: “E
            tin di haber cu fondonan financiero cu nos mes-
            ter. E ta parce simpel pero e tipo di cuido aki ta
            hopi caro.” Hopi ta debi na esnan den tereno di
            Salubridad pa logra convence e politiconan pa yuda
            nan tuma e stapnan aki segun sr. Cilie. E ta bisa
            cu  esaki  a  dura  largo  pero  tabata  bale  la  pena  pa
            awor por cuminsa tuma e debido stapnan pa sigui.

            Traspaso administrativo
            Paaz ta keda habri. Esaki ta bira mas bien un traspaso
            administrativo, segun sr. Cilie.  E organisacion ai-
            nda mester crece pero hospital toch ta keda respon-
            sabel. E caminda pa cana ta basta largo segun hospi-
            tal, pero nan compromiso ta pa yuda fundacion Re-
            spaldo pa tuma e cuido aki den un forma responsa-
   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27