Page 22 - HOSPITAAL
P. 22
A3
LOCAL Diahuebs 28 December 2017
Hospital a firma acuerdo pa traspaso di cuido psikiatrico
edificio nobo of si lo bay renoba. Esey ta un cos
cu nan mester bay tuma un decision den un par di
luna segun sr. Van Gaalen.
E ta haya cu Paaz no mester bira hopi mas grandi
ORANJESTAD - Ayera tabata un momento bel. Psikiatra Hendrikus van Gaalen - experto den e pero sigur lo por uza un tiki mas expansion. Pa-
historico na Hospital Horacio Oduber ca- cuido di salud mental - a bisa cu gobierno a para tras sobra si bay pone enfasis den e parti ambulato-
minda cu conhuntamente cu directornan di di nan pa haci esaki posibel y nan tambe awo ta para rio y bishita hende na luga di interna, lo purba
fundacion Respaldo y minister di Salubridad, tras di gobierno. “Nos tin awo nos prome funda- evita di haci e Paaz e ora mas grandi pasobra e
Turismo & Deporte Dangui Oduber (MEP) a cion pa trata cu salud mental na Aruba y mi ta hopi camanan por ehempel ta caro. Mester wak bon
firma un acuerdo di traspaso di cuido psikiatri- felis. E no ta bay di mi persona, mi ta bieu caba. E con ta defini e placa cu nan ta haya y wak bon
co. E cuido aki semper tabata bao di Hospital ta bay pa Aruba. Nos a keda hopi atrasa na Aruba hunto cu gobierno con ta defini e trabaonan.
y awor lo bay ta bao di e instituto nobo aki cu compara cu Corsou y otro partinan di mundo. Nos
ta bay bira mucho mas specifico den cuadro mester cambia lihe si no nos problemanan ta sigui Cifra
di e cuido psikiatrico/cuido mental na Aruba. bira mas grandi na Aruba”, sr. Van Gaalen ta bisa. Tin hopi cifranan di por ehempel cuanto hende ta
na SPD of cuanto hende tin na Paaz (unda tin 40
Director di Hospital Ezzard Cilie a bisa cu e tra- E dokter ta bisa cu na prome instante a cuminsa re- cama so) pero pa check bon cuanto hende na Aruba
baonan aki tin mas cu 15 aña andando. E tempo uni cu gruponan mucho grandi di 20 te cu 30 hen- tin mester di ayudo cu cuido mental ta dificil segun
ey a acerca minister encarga cu Salubridad Booshi de pa realisa e proyecto aki. Aworaki ta cuminsando sr. Van Gaalen. E urgencia semper ta yen si pero ta
Wever pa por fabor yuda nan pasobra e forma con chikito na Paaz cu e parti ambulatorio, traha riba varia riba hendenan cu ta interna na Paaz. Con lo
e cuido psikiatrico tabata hinca den otro no tabata informacion, prevencion y yuda dokternan di cas. bay sigui den e añanan cu ta bini pa locual ta SPD
yega e cuido necesario cu e poblacion Arubano tin - si e ta bay sigui funciona su so of lo mester bay
mester segun sr. Cilie. Mas profesional -lo mester bay dialoga esaki cu gobierno segun sr.
“Nos tin mas cu 15 aña trahando riba dje y mi ta Actualmente nan tin rond 50 profesional y ta spe- Van Gaalen. Gobierno y director di Salubridad tin
hopi contento cu nos a yega asina leu. Esaki ta un rando pa haya rond 90 mas pronto cual ainda no ta cu dicidi riba nan parti kico nan ta kere lo ta e miho
mehoracion di cuido pa e pueblo Arubano. Pa e hopi pero ta suficiente pa cuminsa trata psikiatria na cos pa haci. E idea den pasado tabata ta cu e funcion
grupo categoria special aki psikiatrico na Aruba di Aruba cu un miho balans segun sr. Van Gaalen. E ta di SPD ta cay bao Respaldo, pero awo mester bay
cual tin masha hopi pa haci.” E director a recorda bisa cu na Paaz tin hopi bon profesional pero cu falta papia cu gobierno pa wak con ta bay haci. Formal-
riba 20 aña pasa caminda tabata tin un caso masha di haya mas tool nan y mas calidad den enseñansa. mente hospital y Respaldo ta realisa cu mester wak
tristo den cual un persona a logra mata su mama, “Tin hopi cos pa haci,” e ta remarca. Den e prome kico ta bay haci cu e departamento SPD, cual ta e
tata y ruman. E tabata un persona cu tabata sufri lunanan di e aña cu ta bin nos lo wak mucho hopi intencion ta pa bay traha cu nan tambe. “Na mes
di malesa psikiatrico. Ora cu e persona aki a bay segun e dokter pasobra trabaonan a net caba di momento nos ta realisa ki nan cu varios pashent
dilanti hues, e hues a bisa e tempo ey cu e no por a cuminsa, pero e ta kere cu pa fin di e otro aña ya Paaz ta tumando nan over caba pasobra no por laga
pone e responsabilidad totalmente na e persona aki caba por cuminsa sinti y wak un diferencia grandi e pashentnan aki bira un gap. Nos ta realisa e ries-
pasobra e comunidad Arubano tambe ta responsa- di con ta anda cu psikiatria na Aruba y pa Aruba. gonan ey y ta purba trata cu ne mas miho y lihe cu
bel pa e situacion cu nos tin na Aruba. Pues den Paaz ta chikito y ta pensando riba si lo mester un ta posibel”, sr. Cilie ta bisa.
otro palabranan, cu Aruba no tin institutonan pa
trata cu hendenan cu ta sufri di e enfermedadnan
mental aki.
Bisando esey e director di hospital a realisa cu con
importante e paso aki ta, cual ta uno hopi grandi pa
e futuro y tin tur confiansa cu e ta bay bira miho.
E ta un parti cu no a haya hopi atencion den pas-
ado pero esaki ta bay cambia awo segun hospital
y gobierno. E organisacion aki ta nobo pero e lo
bay crece masha lihe y lo bay adapta su mes na e
necesidadnan di e categoria di pashentnan aki se-
gun sr. Cilie. Nos a puntra e director pa kico esaki
a tarda asina hopi pa realisa. E ta contesta cu: “E
tin di haber cu fondonan financiero cu nos mes-
ter. E ta parce simpel pero e tipo di cuido aki ta
hopi caro.” Hopi ta debi na esnan den tereno di
Salubridad pa logra convence e politiconan pa yuda
nan tuma e stapnan aki segun sr. Cilie. E ta bisa
cu esaki a dura largo pero tabata bale la pena pa
awor por cuminsa tuma e debido stapnan pa sigui.
Traspaso administrativo
Paaz ta keda habri. Esaki ta bira mas bien un traspaso
administrativo, segun sr. Cilie. E organisacion ai-
nda mester crece pero hospital toch ta keda respon-
sabel. E caminda pa cana ta basta largo segun hospi-
tal, pero nan compromiso ta pa yuda fundacion Re-
spaldo pa tuma e cuido aki den un forma responsa-