Page 19 - AHATA
P. 19

A2   LOCAL
                       Dialuna 23 Juni 2025
                  Turismo ta baha velocidad, prijs ta stabilisa, confiansa ta tambalia:

                                                  Economia di Aruba den transicion


            Weekend  ultimo,  Banco  den consumo di hogar y in-                                                                 Pa loke ta inflacion  na Aruba,
            Central  di  Aruba  a  pu-   versionnan priva.                                                                      e ta parce di ta stabilisando. E
            blica e tabelnan econom-     Gasto di hogar a aumenta cu                                                            Indice  di  Prijs  di  Consumi-
            ico  (Quarterly  Tables)  4.2 porciento YOY (Year-on-                                                               dor (CPI) a aumenta cu ap-
            pa  e  prome  kwartaal  di  Year),  alcansando  AFl.  3.67                                                          enas 0.1 porciento YOY den
            2025  (Q1  2025).  Esakinan  biyon,  mientras  inversion                                                            Q1  2025,  e  aumento  mas
            ta  pinta  un  panorama  di sector priva a aumenta cu                                                               abao den mas cu dos aña. E
            di  economia  stabiel  pa  22.3  porciento,  aumentando                                                             moderacion  tabata  impulsa
            Aruba,  aunke  cu  cautela,  na Afl. 1.86 biyon, reflehan-                                                          pa  bahada  di  prijs  den  vivi-
            mirando  cu  crecemento  do  un  aumento  den  confi-                                                               enda  y  comunicacion,  con-
            di  turismo  ta  bahando,  y  ansa di negoshi y formacion                                                           trarestando aumento contin-
            negoshinan ta mustrando  di capital.                                                                                uo  den  cuminda  (+22.5%),
            nan preocupacion.                                                                                                   transporte (+17.4%), y servi-
                                         Y  papiando  di  confiansa  di                                                         cio di restaurant (+21%).
            Crecemento  economico  ta  negoshi,  e  Business  Percep-
            mustra momentum fuerte       tion  Survey  ta  mustra  cu                                                           Notablemente,  e  core  infla-
            Den prome kwartaal di 2025,  mientras  optimismo  ta  per-                                                          tion  rate  (excluyendo  cum-
            economia  di  Aruba  a  conti-  sisti, e sentimento a baha un   condicion lo empeora a mas                          inda y energia) a keda conteni
            nua  mustra  crecemento  so-  poco. E Business Perception   cu  duplica,  di  4.1  porciento   Igualmente,  21.8  porciento   na  0.6  porciento,  reenfor-
                                                                                                   a considera apropia pa cum-
            lido,  a  pesar  di  señalnan  di  Index  a  baha  na  102.0  den   na  25  porciento,  probable-                   sando e impresion cu e nivel
            baha  velocidad  den  cierto  Q1  2025  for  di  107.8  den  e   mente  reflehando  incer-  pra un auto, un aumento di e   general  di  prijs  ta  normal-
                                                                                                   14.8 porciento anterior.
            sector.  Producto  Interno  kwartaal  anterior.  Mientras   tidumbre  global  y  presion                            isando,  maske  hogarnan  ta
            Bruto (GDP) ta calcula pro-  cu e ta keda riba cifra neutral   inflacionario.          Talbes mas notable, 26.6 por-  continua sintiendo e impacto
            visionalmente  na  Afl.  7.5  di 100, e reduccion aki ta sug-                                                       di costo di cuminda y ener-
            biyon  na  2024,  reflehando  eri cu tin mas preocupacion   Sinembargo,  expectativanan   ciento  di  encuestado  a  re-  gia.
                                                                                                   porta un aumento di entrada
            crecemento  nominal    y  real  entre empresarionan tocante   di  contratamento  ta  keda
            fuerte  riba  e  aña  anterior.  retonan den plaso cercano.   relativamente stabiel, cu 72.9   cu  a  permiti  nan  mantene   Di  su  banda,  sector  di  con-
                                                                                                   nan  poder  di  compra  –  mas
            Esaki ta refleha un aumento                               porciento  di  negoshi  indi-                             struccion  a  mustra  señal
            di  11.2  porciento  den  GDP  Lidernan  comercial  ta  mas   cando cu no tin plan pa re-  cu  dobel  e  tasa  mira  na  fin   trempan  di  recuperacion.  E
                                                                                                   di  2024.  Esaki  ta  marca  po-
            nominal  y  un  tasa  di  crece-  cauteloso  tocante  condi-  duci  nan  forsa  laboral  y  un                      cantidad  di  permiso  di  con-
            mento  real  di  6.8  porciento  cionnan  economico  futuro:   cantidad  notable  ainda  an-  tencialmente un punto clave   struccion emiti a aumenta na
                                                                                                   den  resiliencia  di  consumi-
            – un trayectorio prometedor  apenas 17.2 porciento di en-  ticipando aumento di salario.                            227 den Q1 2025, un aumen-
            despues di e caidanan impul-  cuestado  tabata  spera  me-                             dor, posiblemente sosteni pa   to di 202 riba e kwartaal ante-
                                                                                                   aumento  di  salario  y  medi-
            sa pa pandemia na 2020.      horacion  den  proximo  seis   Ademas,  a  pesar  di  preocu-                          rior. E balor total di permiso
                                         luna,  compara  cu  30.6  por-                            danan di gobierno.           di construccion a aumenta na
            Impulsando  e  expansion  aki  ciento  den  Q1  di  2024.  E   pacion  persistente  tocante                         Afl. 159.6 miyon, impulsa pa
                                                                      e  costo  di  bida,  e  Indice  di
            tabata  un  prestacion  fuerte  proporcion cu ta anticipa cu                           Crecemento di turismo mas    proyectonan  di  apartamento
                                                                      Confiansa di Consumidor a    slow, pero ta keda robusto   y residencial.
                                                                      keda stabiel na 95.0 den Q1   Turismo, e pilar di economia
                                                                      2025, un tiki riba su averahe   di  Aruba,  a  continua  cu  un   Consumo  di  utilidad,  par-
                                                                      a largo plaso y consistente cu   bon prestacion, maske na un   ticularmente  coriente,  a  au-
                                                                      nivelnan mira durante 2024.   velocidad mas slow. Yegadan-  menta notablemente. Uso di
                                                                      Esaki ta refleha un sentimen-  an stay-over a alcansa 392.421   coriente a aumenta na 277.3
                                                                      to  cautelosamente  optimista   den Q1 2025, un aumento di   miyon KWh den Q1 – e nivel
                                                                      entre hogarnan.              2.5 porciento compara cu Q1   mas  halto  pa  un  kwartaal  –
                                                                                                   2024.  Sinembargo,  e  crece-  sugeriendo un aumento den
                                                                      Notablemente, indicadornan   mento  modesto  aki  ta  sigui   actividad  comercial  y  resi-
                                                                      pa compra den futuro a me-   un periodo di aumento di dos   dencial.  Consumo  di  awa  y
                                                                      hora.  Por  ehemplo,  e  canti-  cifra den 2023 y comienso di   gas tambe a mustra aumento
                                                                      dad di encuestado cu a sinti   2024.                      leve,  sosteniendo  e  narativa
                                                                      cu ta bon momento pa cum-                                 di  un  recuperacion  cu  base
                                                                      pra  aparato  mayor  (manera   E  cantidad  di  bishitante  for   mas  amplio  den  demanda
                                                                      frishider, stoof) a aumenta na   di Latino America a crece cu   domestico.
                                                                      34.4 porciento, un aumento   20.3  porciento,  impulsa  pa
                                                                      riba  e  18  porciento  registra   un  recuperacion  den  biahe   En  conclusion,  e  prome
                                                                      den Q4 2024.                 for  di  Venezuela,  mientras   kwartaal di 2025 ta pinta un
                                                                                                   yegada for di Europa a baha   panorama  di  crecemento
                                                                                                   cu  8.4  porciento.  E  tasa  av-  economico modera pero sos-
                                                                                                   erahe  di  ocupacion  di  hotel   tenible  na  Aruba.  Mientras
                                                                                                   a  keda  stabiel  na  7.2  anochi   cu  sentimento  di  negoshi
                                                                                                   pa  bishitante,  pero  e  indice   ta  mustra  señal  di  cautela  y
                                                                                                   di  diversificacion  a  subi,  in-  crecemento di turismo ta de-
                                                                                                   dicando  un  perfil  di  origen   sacelerando,  tanto  actividad
                                                                                                   un  poco  mas  concentra,  cu   di  consumidor  como  inver-
                                                                                                   dependencia  continuo  riba   sion ta wanta firme. Presion
                                                                                                   turista Nort Americano.      inflacionario ta bahando, du-
                                                                                                                                nando  alivio  hopi  necesario
                                                                                                   Turismo crucero a mustra un   pa  hogarnan.  Si  e  tendenci-
                                                                                                   retraccion  menor:  yegada  di   anan  continua  –  cual  lo  de-
                                                                                                   pasahero  di  crucero  a  baha   pende tambe riba e desaroyo-
                                                                                                   na 335.812, un reduccion di   nan geopolitico internacional
                                                                                                   9.1 porciento for di Q1 2024,   – Aruba ta na caminda pa un
                                                                                                   sugeriendo  cu  segmento  di   aña  resiliente  y  stabiel,  han-
                                                                                                   crucero por ta alcansando un   cra riba su motor di turismo,
                                                                                                   plateau  despues  di  un  recu-  consumidornan  resiliente  y
                                                                                                   peracion fuerte post-Covid.   fundeshi di negoshi.
                                                                                                   Inflacion
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24