Page 29 - DIARIO 21 SEPTEMBER 2021 COMPLETO.indd
P. 29

DIAMARS 21 SEPTEMBER 2021                                         DIARIO                                                         PAGINA 29
      Demasiado habitante den un cas na                                                                            Cont. di pag. 28

      Suriname a pone doño bringa cu tur                                                                           hidrofono cu a wordo getou
                                                                                                                   a  permiti  nan  scucha  cua
                                                                                                                   especie di mamifero marino
 PARAMARIBO:             E  Polis cu el a comete e ac-    a comete hechonan casti-    caba na comienzo di luna  tin cerca di e barco durante
 homber  cu  ta  doño  di  e  tonan ey, debi cu el a cum-  gable.  Iwan a habri porta  a bira un pelea.            dia y anochi.
 cas,  simplemente  no  ta-  inza haya tanto stress.  El  pa su rumannan bin biba        Ora  cu  Polis  a  yega,  Inspeccion  visual  continuo
 bata por mas cu e stress.  a  bringa  y  hasta  menaza  cune,  y  tambe  su  mama  Iwan  P.  a  aleha  di  e  lu-  desde  e  dak  di  e  barco  ta

 Na final el a perde cabez  nan cu morto, incluyendo  di  edad  grandi,  y  demas  gar  pa  calma  su  mes.   Y  yuda nan señala e mamifero
 y a cuminza bringa cu tur  su ruman muher.               miembro  di  famia.    E  despues e mes a bay acudi      marinonan na superficie di

 hende.    Na  final  Polis  a     E doño Iwan P. a bisa Po-  cas  a  yena  full  di  famia.  na Warda di Polis pa asi-  awa. Ora cu e animalnan ta
 detene  e  doño  di  57  aña  lis cu debi na stress causa  Pesey e tabata haya hopi  na trece su banda di me-     bin suficientemente cerca di
 di edad.  Ora el a wordo  pa e cas cu ta pata-pata di  biaha pleito cu su ruman  daya.  E ta deteni pa mas        e boto, e tripulacion ta com-
 interoga, el a confirma na  hende, el a perde cabez y  homber  chikito,  cu  ya  interogacion.                    pila informacion cu camara
                                                                                                                   cu telelens. Cu esaki nan ta
                                                                                                                   identifica  potvis  pa  medio
                                                                                                                   di  e  staartvin  mescos  cu
                                                                                                                   nos ta haci cu fingerprint. E
                                                                                                                   informacion  aki  ta  permiti
                                                                                                                   establece famia y registra e
                                                                                                                   movemento den henter An-
                                                                                                                   tiya.
                                                                                                                   Tur  e  islanan  di  Caribe  ta
                                                                                                                   depende di ecosistema ma-
                                                                                                                   rino pa nan alimentacion y
                                                                                                                   ingreso,  pa  cua  motibo  ta
                                                                                                                   importante  proteha  esaki.
                                                                                                                   E bayenanan ta un especie
                                                                                                                   vital pa e humanonan. Poco
                                                                                                                   hende  ta  na  altura,  pero  e
                                                                                                                   bayena  grandinan  ta  cap-
                                                                                                                   tura 4 biaha mas dioxido di
                                                                                                                   carbono y ta produci 4 bia-
                                                                                                                   ha mas oxigeno cu e selva
                                                                                                                   grandi  di  Amazona  anual-
                                                                                                                   mente.
                                                                                                                   Por  ehempel,  el  potvis  ta
                                                                                                                   e  depredador  mas  grandi
                                                                                                                   di mundo, nan ta biba den
                                                                                                                   famia,  nan  tin  cultura  y  ta
                                                                                                                   papia  diferente  idioma  en-
                                                                                                                   tre e clannan. Perdida di e
                                                                                                                   especie  aki  lo  por  implica
                                                                                                                   un desaster pa bida marina
                                                                                                                   manera nos conoc’e.
                                                                                                                   E resto di  expedicion sigur
                                                                                                                   cu ta bay revela otro resul-
                                                                                                                   tado fascinante tocante nos
                                                                                                                   patrimonio natural di cua sa
                                                                                                                   asina poco.


                                                                                                                   Red y socio

                                                                                                                   E  mision  aki  ta  resultado
                                                                                                                   di e cooperacion di un red
                                                                                                                   Caribense, cu ta parce di ta
                                                                                                                   e miho solucion pa protec-
                                                                                                                   cion  di  e  especienan  mi-
                                                                                                                   gratorio cunos ta comparti.
                                                                                                                   Esaki  ta  posibel  danki  na
                                                                                                                   participacion  di  socionan
                                                                                                                   publico y priva: Corail Car-
                                                                                                                   aibes, World Wildlife Fund
                                                                                                                   for Nature - Hulanda, EDF
                                                                                                                   Group Foundation, Orange
                                                                                                                   Foundation, SARA, DCNA
                                                                                                                   y AWI.
   24   25   26   27   28   29   30   31   32