Page 30 - AD 15 JULY 2017

Antilliaans Dagblad Zaterdag 15 juli 2017
30
Bonaire
Monumenten nauwelijks beschermd

Door Gijs van den Heuvel
Kralendijk - In 2009 is op Bonaire de Monumentenverordening van kracht geworden
ter bescherming van monumentale gebouwen. Acht jaar later zijn nog maar 25 gebou-
wen daadwerkelijk beschermd.

Het proces verloopt tergend die inventarisatie gemaakt, maar ganisatie duurde nog tot decem-
langzaam. De overheid, die zeer we zijn stukgelopen op gebrek ber 2016. ,,We hebben de over-
actief is op het gebied van na- aan belangstelling bij de politiek heid behoorlijk op de huid geze-
tuurbehoud, bleek door de jaren en de bevolking.” ten om dingen voor elkaar te
heen maar matig geïnteresseerd In 2003 bleek er wel voldoen- krijgen. Dat vonden ze niet altijd
in monumentenzorg. De aan- de steun en is begonnen aan het even leuk.” De oprichting van de
dacht die er is, richt zich vooral werken aan een monumenten- stichting Monumentenfonds
op de zeekant, de boulevard plan, dat uiteindelijk uitmondde was in december 2016 maar net
waar veel (cruise)toeristen ko- in de verordening van 2009, een op tijd, want er was een deadline
men en die het visitekaartje van paar jaar later aangepast aan de van 1 januari 2017 om aanspraak
Bonaire vormt. nieuwe status van openbaar li- te kunnen maken op financie-
Bonaire mag dan minder in chaam. De inventarisatielijst van ring vanuit het Nationaal
het oog springende grote monu- Monumentenzorg is door Bu- Restauratie Fonds. Verder is er De overheid heeft wel aandacht voor de boulevard, waar panden
mentale gebouwen hebben dan reau Erf- een Mo- worden gerestaureerd.
buureiland Curaçao, op een con- goed over- Monumentenzorg stuit numen-
ceptlijst uit 2010 staan 637 te be- genomen tenraad, maar op Bonaire bestaat dat niet. gaat het geld na oplevering terug
schermen monumenten. De in het op trage overheid bij die het Dat maakt de exploitatie moei- naar de financier, het Nationaal
lijst varieert van Fort Oranje Ruimtelijk Bestuurs- lijk, want je moet je wel aan be- Restauratie Fonds.”
(1639) tot eenvoudige karakte- Ontwikke- behoud van erfgoed college paalde regels houden voor zo’n Intussen lijken de contacten
ristieke woonhuizen uit de 19e lingsplan adviseert. pand. Dat is heel kostbaar”, zegt met de overheid beter te worden.
en begin 20e eeuw. De gebou- Bonaire (ROB) uit 2010. Verde- ,,Nu kunnen we ons gaan wij- Piar. Gedeputeerde Nina den Heyer
wen staan verspreid over het he- re actie is er nog nauwelijks den aan de taak waar we voor op- Het plan van Monumenten- heeft eind juni Monumenten-
le eiland. overgenomen. In het ROB staan gericht zijn”, aldus Rietveld. zorg om monumenten op te zorg toegezegd nog deze maand
De stichting Monumenten- wel voorschriften voor de sloop, ,,Het verwerven van monumen- knappen via een ‘revolving te willen praten over de plannen
zorg werd in 1980 opgericht. de (ver)bouw en de mogelijke tale panden en die restaureren fund’, financiering via een zach- die er zijn. Daarom is het be-
Maar de stichting verviel een ontwikkeling van en rond mo- en exploiteren.” Daarvoor was te lening van een nieuw project stuur van Monumentenzorg on-
tiental jaren later in een slapend numenten. Maar zonder de sta- niet alleen een goede structuur waarbij de aflossingen opnieuw danks de moeizame weg toch
bestaan. Sinds 2003 is er weer tus van beschermd monument nodig, maar de gebouwen moe- worden geïnvesteerd, is op dood nog hoopvol gestemd.
een actief bestuur aangetreden, hoeft in principe niemand zich ten ook eerst worden beschreven spoor terecht gekomen. De
omdat er in die tijd opvallend daaraan te houden. Al zal de en op de lijst van beschermde restauratie van het complex Co- Volgende week wordt in een vol-
veel gebouwen werden gesloopt. overheid ook niet zomaar bij- monumenten worden geplaatst. cari in Rincon in 2014, waarover gend artikel over monumentenzorg
Voorzitter Hans Rietveld is zelf voorbeeld een sloopvergunning In 2012 zijn de eerste vijftien deze krant zaterdag 8 juli uitge- op Bonaire verder ingegaan op de
al sinds 1996 actief bezig met verlenen voor een pand dat mo- panden op de lijst geplaatst. breid schreef, moest daarvoor de teloorgang van landhuis Karpata
bescherming en behoud van gelijk tot beschermd monument ,,Helaas draait dat nog niet goed. pilot vormen. Maar toen was de en de plannen die daarvoor be-
monumenten. ,,We hebben toen zal worden verklaard. In het register van beschermde structuur er nog niet. ,,Daardoor staan.
met Christie en Laurie Dovale Het werken aan een goede or- monumenten staan nu 25 pan-
den. De planning was dat er per
jaar vijftig bijkomen”, zegt Riet-
veld.
Penningmeester Evert Piar:
,,Ze zijn nu begonnen met de
beschrijvingen. Het proces voor
bescherming moet nog afge-
rond worden, anders kunnen we
niet verder.” Drie jaar geleden
was er een deskundige uit Cura-
çao die dit werk wilde doen,
maar door de trage besluitvor-
ming van de overheid is die afge-
haakt. Hij werkt er nu een paar
dagen per maand aan. Onder
andere het bekende landhuis
Karpata, het voormalige onder-
zoeksinstituut van Stinapa aan Het bestuur van Monumentenzorg is hoopvol voor de toekomst.
de populaire toeristenweg, staat Vlnr.: Evert Piar (penningmeester), Hans Rietveld (voorzitter) en
Het landhuis Karpata verkeert al jaren in vervallen staat. nog niet op de lijst. ,,Dat moet Pieter Paulussen (secretaris). Niet op de foto bestuursleden Arthur
volgens een recente brief van Sealy en Pedro de Palm. FOTO’S GIJS VAN DEN HEUVEL
Advertentie Bureau Erfgoed voor het eind
van het jaar gebeuren.” Het
landhuis verkeert in ernstig ver-
val. Elk monument moet via de
Bekendmaking
Monumentenraad worden voor-
gedragen voor bescherming en
opname in het register. Het Mo-
numentenfonds kan dan een fi-
nancieel plan opstellen voor de
In verband met werkzaamheden di WEB N.V. op
restauratie.
zaterdag, 15 juli, te Kaya Korona zal verrichten is deze
Monumentzorg kijkt naar Cu-
voor doorgangsverkeer gesloten tussen kaya Isabel
raçao als een voorbeeld van hoe
en Kaya Mulato. Vanaf 8:00 tot 15:00.
het op een goede manier kan

werken. Dat model willen ze
Het bestuur biedt haar verontschuldingen voor het
graag op Bonaire invoeren, in-
ongemak die hierdoor wordt veroorzaakt.
clusief een fiscale regeling voor
Gezaghebber Eilandsecretaris het opknappen van monumen-
Edison Rijna mr. N.M. Gonzalez ten. ,,Die hebben ze op Curaçao, Het project Cocari in Rincon was bedoeld als pilot voor het systeem
daarvoor is de wet aangepast, van een revolving fund.