Page 33 - AM200807
P. 33

jasabra   di  ug st s 2 2
                         Djaweps 6 ougùstùs 2020                                                                                              13


             Ku coronavirus 2020 lo bai na ta un aña pèrdí?



                                                                       Dolors Massot

            Pa hopi hende pandemia ekonómiko ta generalisá.
          a kombertí e tempu akí den    Ta difísil pone den mar-
          un aña inútil. Esaki ta bèrdat cha proyektonan nobo, tantu
          òf e lo ta segun e enfoke ku den e plano personal komo
          nos ta duna nos bida?       den familiar, sosial òf pro-
            Kisas bo a pensa ku e aña feshonal, pasobra nos ta
          2020 akí ta bai na ta «un aña mira ku tin  difikultatnan ku
          pèrdí». Pasobra hopi di nos ta strob’é:  e riesgo di kon-
          awor ta den e situashon  akí: taminashon, e no eksistensia
            · Nos a kambia plannan di un vakuna kontra e coro-
          den  trabou (talbes bo a navirus,…
          pèrdè loke bo tabatin).       Den hopi pais, tin un ob-
            · Den famia nos mester ligashon lógiko di mantené
          a ahustá nos mes na sirkun- distansia di seguridat entre
          stansianan produsí pa e pan- personanan i medidanan di
          demia. Enfermedat nos ha sanidat  a kambia moda di
          pasado faktura, tin be di for- relashoná nos mes ku otro-
          ma masha serka i kruel.     nan drástikamente.
            · Nos lo mester spera un    Esaki ta hasi ku ta difísil  ta kere den Dios, e ta konfia
          tempu pa ehekutá nos ophe- pensa na kuminsá ku algu,    den djÉ i ta mira  tempu    nos no ta pèrdè esun di bo?» aña akí di coronavirus por
                                                                                                 I esaki ta sirbi tambe pa kambia si nos kòrda  algu
          tivonan: biahenan, enkuen- den kualkier aspekto di bida,  komo un don. Tambe 2020 ta  tempunan di pandemia.
          tronan, mehoramentu,…       for di namoramentu te na    un regalo ku lo mester sa                               esensial: Bida ta un tempu
            E ta duna e sensashon di pone un negoshi kana.        manehá. Fe ta kambia tur       Nos perspektiva tokante e pa stima.
          ku e ta un aña entre parénte-  Kiko nos ta pone den bal-  kos: e enfoke ku nos ta duna
          sis, den kua nos bida ta ansa?                          na nos trabou, na nos amor,
          paralisá. E gòlpi personal i  Nos a pèrdè e aña akí di  na nos salú…                       Superá kustumbernan
                                      nos bida? 2020 lo ta un aña    Esnan klásiko tabata pa-    ménos bon, ku ta stroba bo
                                      sin balor òf, loke ta pió, ku  pia di e limitashon di tempu
            kontinuashon pag. 14      balanse negativo?           komo un lamento. E ta un               di alkansá éksito.
                                        E no mester ta asina.     keho fruta di e kondishon hu-
          esnan di sur. Tin libertat ora  Efikasia di e aña akí lo
          kada ken ta disfrutá di su  dependé di e sentido ku nos  mano, ku ta mira ku tempu ta  1. Dominá bo lenga.
          derechonan sin ku ningun    ta duna nos bida.           bai: tempus fugit, tempu ta  Pensa bon promé bo papia. Papia solamente ora bo tin
          hende ta strob’é.             Pa un persona ku únika-   hui, ta skapa, nos no por    sigur ku loke bo ke bisa, lo benefisiá bo mes i lo no hasi
            Algu ku hopi hende no ta  mente ta pensa riba «mi tem-  par’é.                     daño na niun hende.
          komprondé ta ku libertat ta  pu», únikamente p’ami i pa    Pero San Pablo ta bòltu
          un don kolektivo, ke men, ku  mi benefisio, efektivamente  e tópiko akí: Tempus breve  2. Dominá e tendensia di paga malu ku malu.
          den moda algun por redusí na  ta den un situashon den kua  est!, tempu ta kòrtiku!, e ta  Tur lokual bo hasi ku otro i pa otro hende ta bini bèk pa
          lo individual. Ningun perso-  ta difísil -por no bisa imposi-  bisa den e karta na Korintio-  bo, multipliká!
          na ta berdaderamente liber  bel- hasi mas loke nos gus-  nan, pa animá nan pa
          den un pais kaminda tin kati-  ta, ta hiba bo na pensa ku  probechá di tempu i pa dun’é  3. Dominá bo emoshonnan manera amor, odio, miedu i
          bu. Tiranonan no ta liber,  esaki lo ta un aña negativo.  sentido di eternidat.      sèks.
          pues loke nan ta ehekutando   Mesun os lo sosodé si nos    San Josemaría tambe a     Si bo no siña kontrolá e emoshonnan aki, nan lo destruí
          ta libertinahe ku ta kombertí  meta den bida ta algu mate-  invitá a reflekshoná: «Tem-  bo chènsnan di bai dilanti i tambe nan por kore ku bo
          nan den katibunan di nan pro-  rial (plaka òf plasernan di e  pu ta un tesoro ku ta bai, ku  amigunan.
          pio egoismo.                sentidonan, por ehemplo).   ta skapa, ku ta kore dor di
            Libertat tin un sinfin di en-  Tambe e ta un aña desep-  nos mannan manera awa dor  4. Dominá bo aktitut mental, bo forma di pensa.
          emigunan. Práktikamente nos  shonante par esnan ku únika-  di e serunan haltu. Ayera a  Ta abo mes tin ku disidí kiko bo ta pensa ariba i kiko no.
          tur ta su enemigunan poten-  mente ta buska gloria profe-  pasa, i awe ta pasando.   Si bo no siña dominá bo pensamentunan, bo por haña te
          sial, pues ta difísil pa nos  shonal òf ambishon ek-    Mañan pronto lo ta otro ay-  hasta malesanan mental.
          skapa di e influensia ku e  sagerá: esnan ku tin profe-  era. Durashon di un bida ta
          ambishon ta ehersé riba nos  sionalitis, ku ta un «infla-  mashá kòrtiku. Pero, kuantu  5. Disipliná bo mes i dominá e emoshon seksual.
          tur.                        mashon» di e profeshon      por hasi den e espasio chikí  Riba lista di frakaso personal, e debilidat aki ta mens-
            Henter historia humano ta  komo fin último di bida.   akí, pa amor di Dios!».      honá komo motibu nr.1.
          yená di konstante atakenan en  Kon hasi pa no pèrdè e      No ta importá ku e ta hopi
          kontra di libertat. I, desgra-  aña akí?                òf tiki, lo importante semper  6. Dominá bo stoma.
          siadamente, esaki no por a                              ta sa kiko nos ta hasi ku e  Siña tur loke tin di haber ku komementu salú, ku ayuno i
          ser superá. Awe tin masha     Duna bo bida un sentido   tempu ku nos ta disponé di   ku dieta.
          hopi ku ta traha, tin be inkon-  trasendente: puntr’é dikon  dje.
          sientemente, pa destruyé.   i pa ken bo ta hasi kosnan.    Nunka un aña lo ta «un    7. Amplia bo konosementu i bo forma di ekspresá riba
          Esnan ku ta boga pa e liber-  Biba pa famia i dor di hasi  aña pèrdí» si nos duna balor  religion i polítika.
          tinahe total, di moda ku den  bon pa otronan ya ta un gran  di eternidat na kada minüt  Siña duna otro e mes derecho ku bo ke pa bo mes, pa bo
          nòmber di e derechonan in-  paso, pero e situashon di   di nos bida.                 por ta felis i bai dilanti. Siña biba laga biba.
          dividual ta deskonosé e     pandemia ta pone nos tur den   Talbes e 2020 akí sea
          derechonan di tersernan,    e estado di pensa profunda-  ménos ku a move i mas kos-  8. Dominá bo mente, ta abo mes tin ku dirigié i mand’é
          manera den e kaso di abor-  mente  ki  sentido  nos  ta  toso. Pero e ta un tempu di  kaminda e ta yudabo alkansá bo meta i deseonan.
          to, òf e bon general, manera  duna na nos bida. Ta e mo-  kua nos ta disponé di dje  Saka tur kos negativo ku keda kologá den bo mente.
          den pornografia i otro abusu-  mento, si nos ta kreyente, pa  tambe pa hasi kosnan grandi
          nan, ta e burdugunan di e ber-  proponé kua lugá nos ta duna  si nos horizonte ta den loke  Sin disiplina propio bo no por risibí sabidoria.
          dadero libertat.            Dios den nos kanamentu.     di bèrdat ta importá. Mafal-  Siña pa no laga tristesa dominá bo fe
                                                                  da tin un frase sensashonal:
          Arnaldo Bazán                 Ora un persona di bèrdat     «Tempu ta oro. Di kon     i sòru pa bo kambia sintimentu di rabia den simpatia.
   28   29   30   31   32   33   34   35   36