Page 3 - arubabank 21jan,2016
P. 3

4 DONDERDAG                                                                                                                                                                              AMIGOE
       21 JANUARI 2016

Aruba, toen en nu...

De groei en bloei van de Lago

De komst van de Lago begon met Captain Robert Rodger                                                                                                                                     zijn eigen muziek, vooral
die in 1924 in opdracht van een Britse oliemaatschappij                                                                                                                                  wanneer het het carnaval be-
op zoek was naar een geschikte plek voor een opslag van                                                                                                                                  trof, dat zijn bakermat hier
olie uit het Meer van Maracaibo. Het werd de haven van                                                                                                                                   heeft gevonden.
San Nicolas die decennia lang voor de fosfaatwinning was                                                                                                                                 In de raffinaderij kregen
gebruikt en sinds de Eerste Wereldoorlog niet meer ge-                                                                                                                                   steeds meer Arubanen ver-
bruikt werd. De Lago Oil and Transport Company nam in                                                                                                                                    antwoordelijke posities: door
1927 de oliehaven en -opslagplaats (‘terminal’) in gebruik.                                                                                                                              het organiseren van cursus-
Een raffinaderij was er echter nog niet...                                                                                                                                               sen werden steeds meer Aru-
                                                                                                                                                                                         banen opgeleid tot voorman
door Evert Bongers             grotere pieren werden ge-                                                                      De hoofdingang in de jaren ‘30                             in het bedrijf. De productie
De Lago ging met eigen         bouwd en daarmee werd de                                                                                                                                  van de raffinaderij groeide
schepen ruwe olie uit het      capaciteit steeds vergroot.                                                                    spaarregeling op den duur                                  ook explosief: in 1945, zes-
Meer van Maracaibo halen.      Inmiddels was het gehucht                                                                      eigenaar te worden van de                                  tien jaar na opening, werd
De Lago Shipping Company       Sint Nicolaas van enkele                                                                       huizen. En afgezien van de                                 de biljoenste barrel ruwe olie
werd in 1925 opgericht en      hutten uitgegroeid tot een                                                                     door Lago neergezette wij-                                 gezuiverd, zeven jaar later,
het aantal lake tankers die    flink dorp, met gebouwen,                                                                      ken was er in het centrum                                  in juli 1952 de twee-biljoen-
heen en weer voeren groeide    schuren en loodsen die hoor-                                                                   van wat later San Nicolas                                  ste barrel.
van 7 in 1925 tot 29 in 1953.  den bij de olieoverslagplaats                                                                  zou gaan heten ook een wijk                                Wordt vervolgd.
De havenverbeteringen van      en huizen die gebouwd wer-                                                                     van in de haast opgebouwde
de Sint-Nicolaasbaai ston-     den voor de employees.          De haven van San Nicolas        ging het bedrijf over aan de   huizen in de stijl die ook op
den onder leiding van cap-     In hetzelfde jaar dat de over-  G. Smith die in 1933 direc-     Standard Oil Company of        de Engelstalige Caribische
tain Rodger: in 1937 werd de   slaghaven werd geopend,         teur werd en dat tot 1946 is    New Jersey. Daarmee werd       eilanden te vinden is: The
westelijke haveningang door    werd ook het besluit geno-      gebleven. Naar hem werd de      de naam ESSO als handels-      Village.
het rif gegraven. Daardoor     men tot de vestiging van een    later de nieuwe kustweg van     merk onverbrekelijk aan de     In ruim een kwart eeuw
kon er gemakkelijk, ook ‘s     raffinaderij bij Sint Nico-     Oranjestad naar Palm Beach      Lago verbonden.                groeide het Lago-bedrijf uit
nachts, de haven ingevaren     laas. De maatschappij zocht     vernoemd.                       De uitbreiding bleef gestaag   tot een wereldonderneming
worden. Het uitdiepen van      al enige tijd naar een plek in  Hij was de opvolger van         doorgaan, zo ook de bouw       waar ongeveer 7000 mensen
de haven van Sint Nicolaas     de buurt van het Meer van       Captain Robert Rodger, die      van woonwijken: het uit        van 56 verschillende landen
is nog tot na de Tweede We-    Maracaibo waar de olie met-     de terminal in San Nicolas      Amerika aangetrokken ma-       werk vonden. Een groot deel
reldoorlog doorgegaan, waar-   een kon worden verwerkt         had gevestigd en destijds be-   nagement werd gehuisvest       van hen kwam van ver, van
na de haven van Oranjestad     en verder verscheept. Grote     kend stond als ‘Mr. Lago’. Hij  in de zgn. ‘Colony’, één van   de eilanden in het oosten
aan de beurt kwam. Meer en     man bij de vestiging van de     ging in 1939 met pensioen       de rest van het eiland afge-   van het Caribisch gebied zo-
                               Lago-raffinaderij was Lloyd     en keerde terug naar zijn ge-   scheiden woongemeenschap       als Grenada of St.-Vincent
                                                               boorteland Schotland. Naar      waar alleen bevoegden zoals    of soms wel van nog verder:
                                                               hem zijn een straat in San      de bewoners van de bunga-      Suriname of Madeira. Met        L.G. Smith met zijn vrouw
                                                               Nicolas en de beach in Seroe    lows, toegang tot hadden.      deze immigratie van volke-
                                                               Colorado vernoemd.              Ook een eigen ziekenhuis,      ren werd San Nicolas ook
                                                               In februari 1928 werd het       voorzien van de modernste      een smeltkroes van culturen
                                                               definitieve besluit geno-       outillage, maakte daar deel    en van godsdiensten. Voer-
                                                               men tot de vestiging van        van uit. Het had zijn eigen    taal werd het Engels, wat in
                                                               de raffinaderij. In diezelfde   politiekorps, zijn eigen pro-  de rest van het eiland door
                                                               maand werd begonnen met         testante kerk en een Ame-      praktisch niemand werd ge-
                                                               de bouw van woonwijken          rikaanse school. Buiten de     sproken. Ook werd dit deel
                                                               voor het personeel. Tegen       ‘Colony’ verrezen woonwij-     van het eiland bekend om
                                                               het eind van dat jaar kwam      ken voor het lokale perso-
De dag zit erop bij de grootste werkgever van Aruba            ook de elektriciteitscentrale   neel, voor elke laag van de
                                                               gereed. In januari 1929 kon     hiërarchie een aparte wijk.
                                                               de olieraffinage beginnen. In   In 1937 werd begonnen met
                                                               de eerste jaren werd enorm      Lago Heights, 150 huizen. In
                                                               geïnvesteerd in uitbreidings-   1939 Essoville met 75 bun-
                                                               werkzaamheden: 22 miljoen       galows om te beginnen. In
                                                               dollar. In datzelfde jaar ver-  1947 werd begonnen met so-
                                                               anderde het bedrijf ook van     ciale woningbouw in Lagovil-
                                                               eigenaar: de Standard Oil       le: de arbeiders werden in de
                                                               Company of Indiana kocht        gelegenheid gesteld door een
                                                               het hele concern op. In 1932
   1   2   3   4   5   6   7   8