Page 9 - AHATA
P. 9

4      LOCAL                                                  AWEMainta                                                 Diasabra, 10 Mei 2025





                                                            Un futuro inteligente:

        Con conocemento y innovacion por trece studiantenan Arubiano bek



       ARUBA ta enfrenta un reto unico y na mesun momento un oportunidad: con pa
       logra cu e cientos di studiante Arubiano cu awor ta studia na Hulanda ta regresa
       e isla pa aplica nan conocemento y talento akinan? Un contesta poderoso ta den
       stimula un economia di conocemento y innovacion – un strategia cu no sola-

       mente ta bon pa diversificacion economico, pero tambe por ta atractivo pa e
       diaspora Arubiano.



       Tradicionalmente, e economia di Aruba tabata hopi dependiente di turismo, un
       sector cu poco perspectiva ta ofrece pa hobennan altamente educa den areanan
       manera IT, sostenibilidad, analisis di data of ciencia. E pandemia di COVID-19 a
       expone e vulnerabilidad aki. Si nos kier evita cu profesionalnan hoben ta keda
       permanentemente na Hulanda, nos mester duna nan algo bek cu ta reta nan

       profesionalmente y personalmente: un economia di conocemento serio unda nan                unda pensamento strategico y innovacion ta
       por hunga un rol central.                                                                  wordo aprecia.
                                                                                                  Pa  studiantenan  na  Hulanda,  esaki  por  nifica  e

       Un economia  di conocemento y innovacion ta draai rond di conocemento di                   diferencia entre keda of regresa. Imagina bo: un
       calidad halto, desaroyo tecnologico y renobacion continuo. Dor di inverti struc-           studiante di master den economia circular cu por
       turalmente den investigacion y desaroyo (I&D), ta crea espacio pa trabounan di             haya trabou na Aruba den un hub di innovacion
       investigacion, startups innovativo, proyectonan cientifico y funcionnan publico            pa agricultura sostenibel. Of un analista di data
                                                                                                  hoben cu ta wordo recluta pa un proyecto cu ta

                                                                                                  inventarisa e riesgonan di clima riba e isla. Esaki
                                                                                                  no  ta  soño  leu  –  nan  ta  bira  posibel  ora  Aruba
                                                                                                  activamente inverti den crea un infrastructura di

                                                                                                  conocemento cu berdadero oportunidadnan di
                                                                                                  carera.




                                                                                                  Gobierno por sostene e transicion aki door di:

                                                                                                  • Incentivonan fiscal pa companianan cu ta ofrece
                                                                                                  funcionnan di I&D na hobennan cu ta regresa.
                                                                                                  • Cooperacion entre Universidad di Aruba y insti-

                                                                                                  tucionnan Hulandes pa facilita stage y luganan di
                                                                                                  investigacion.
                                                                                                  • Becanan of primanan di regreso pa graduadonan
                                                                                                  cu kier traha minimalmente cinco aña na Aruba.
                                                                                                  • Programanan di innovacion unda talento hoben

                                                                                                  ta hunga un rol clave.


                                                                                                  Mas  importante ainda: e mester bira un cambio

                                                                                                  di cultura. Aruba mester profila su mes como un
                                                                                                  luga  unda  hende  inteligente  cu  vision  por  haci
                                                                                                  diferencia – no solamente como un paraiso pa
                                                                                                  pasa vakantie, pero como un base pa progreso.



                                                                                                  Na luga di keda papia  di “brain drain” nos por
                                                                                                  construi riba “brain gain”. Esey ta exigi curashi,
                                                                                                  vision y inversion den futuro. E enfoke riba inves-

                                                                                                  tigacion y desaroyo aki no ta djis  un opcion di
                                                                                                  politica – e ta un instrumento strategico pa trece
                                                                                                  e talento cu nos a educa, bek cas.
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14