Page 12 - MIN VOS
P. 12

AMIGOE                                                                                                                                                                                           5ZATERDAG

                                                                                                                                                                                               12 MAART 2016

Salud!                                                                                                                                                           Nieuwe SVT-jongeren
                                                                                                                                                                 stevenen af op betere
Preventie diabetes door verandering leefstijl?                                                                                                                   toekomst

Henry Does is arts en schrij-   Foto: Maarten Tromp             aan suiker, vet en zout is     tion zal, bij ongewijzigd be-  voeding en meer bewegen
ver. Op deze plek beziet hij                                    een economische keuze van      leid, in 2050 één op de drie   centraal staan. De Ameri-
elke zaterdag het dagelijks     doeningen zijn grotendeels      de voedingsindustrie. Het      Amerikanen diabeet zijn.       kaanse voedingssite nutri-         ORANJESTAD — De ne-           Eman. Daarbij geeft hij aan
leven door de bril van de ge-   leefstijl gebonden, wat         groeiend raffinement van       De gevolgen van diabetes,      tionfacts.org publiceerde          gende groep van het So-       dat steun van familie en
zondheid. Voor reacties op      natuurlijk niet hetzelfde       het adverteren voor tabak      vooral inadequaat behan-       onlangs een aantal interes-        ciaal Vormend Traject         vrienden hierbij belangrijk
deze column: henrydoes@hot-     is als slechts afhankelijk      en alcoholische dranken is     deld, kunnen ernstig zijn,     sante onderzoeken naar het         (SVT) is inmiddels ge-        is, maar dat het uiteindelijk
mail.com. Kijk voor een min-    van de individuele verant-      ook gedreven door winst-       en zelfs leiden tot blind-     verschil in effectiviteit tus-     start. Deze groep werd        ook draait om eigen inzet en
der stressvol leven op www.     woordelijkheid van betrok-      maximalisatie. Kortom,         heid en amputaties. Oog-,      sen medicatie en leefstijl-        onlangs tijdens een trai-     toewijding om het program-
positivehealth.nl.              kenen. Immers, de leefstijl     contextuele factoren blij-     nier- en zenuwschade be-       verandering. Zo refereerde         ning bij Mangel Halto         ma af te ronden.
In 2011 heeft in New York       wordt op maatschappijni-        ken in veel onderzoeken        horen tot de complicaties.     zij naar een onderzoek in          vereerd met een bezoek        Educatief
een High Level meeting          veau door veel krachtigere      van grote invloed op het       Maar zeker ook in com-         het gerenommeerde New              van minister-president        Het SVT-traject bestaat uit
van staatshoofden, onder        en invloedrijkere factoren      gezondheidsgedrag van          binatie met obesitas is er     England Journal of Medi-           Mike Eman. In het SVT         twee delen. Het eerste deel
auspiciën van de Verenigde      bepaald dan door de indi-       mensen.                        verhoogd risico op hartin-     cine, waaruit bleek dat het        werken jongeren tussen        bestaat uit een militaire
Naties, plaatsgevonden.         viduele keuzevrijheid. De       Diabetes                       farct en sommige kankers.      aantal nieuwe gevallen van         de 18 en 24 met hulp van      training bij marinierska-
Het thema was het wereld-       zittende leefstijl is groten-   Diabetes, suikerziekte,        Een goede behandeling,         diabetes bij een verande-          de overheid aan een bete-     zerne Savaneta, waar de
wijd tegengaan van niet-        deels het gevolg van ver-       waarbij door een tekort        waarbij ook begeleiding bij    ring van de leefstijl met 58       re toekomst voor henzelf.     jongeren discipline wordt
overdraagbare aandoenin-        anderingen in de produc-        aan het hormoon insuline       verandering van eet- en be-    procent werd gereduceerd,          Eman keek toe hoe de nieu-    bijgebracht. Eman vindt het
gen (NCD’s). Er werd een        tiewijze. De marketing van      te hoge glucosespiegels ont-   weeggewoonten, is daarom       terwijl dat met medicatie          we SVT-jeugd hun militaire    tweede gedeelte, het educa-
verklaring aangenomen           voedsel door een overdaad       staan in het bloed, is één     cruciaal om de complicaties    31 procent bedroeg. Bij on-        oefening volbracht in het     tieve traject waarin de jon-
waarin werd opgeroepen                                          van de NCD’s die voor veel     voor te zijn. Nog beter is     derzoek werd de bijna 60           water bij Mangel Halto. Aan   gens stages en cursussen
meer te doen aan de pre-                                        gezondheidsschade zorgt.       preventie van het ontstaan     procent reductie van nieu-         het einde van deze zware      krijgen aangeboden, echter
ventie en behandeling van                                       Vooral ook door de toename     van diabetes.                  we gevallen weer gevon-            training sprak hij de jonge-  nog veel belangrijker. Eman
deze aandoeningen, waar-                                        van overgewicht en obesi-      Prediabetes                    den. Maar wat bleek? De 60         ren toe, onder toeziend oog   sprak de jongeren moed in.
onder hart- en vaatziek-                                        tas is het risico op diabetes  De fase voorafgaand aan        procent was het gevolg van         van ruim dertig studenten     “Ik weet zeker dat jullie al-
ten, diabetes, kanker en                                        in veel landen, ook bij kin-   het volledig manifest van      het feit dat mensen maar           van Scol Practico pa Ofi-     lemaal je baret halen, in bij-
chronische longziekten. De                                      deren, dramatisch toegeno-     diabetes wordt prediabetes     gedeeltelijk erin slaagden         shi (EPB), over het belang    zijn van jullie familie.”
NCD’s zorgen wereldwijd                                         men. In de Verenigde Sta-      genoemd. Door medicatie        de leefstijl te veranderen.        van het traject. “Dit is een  Het SVT-project bestaat
voor groeiend menselijk                                         ten is het aantal mensen       kan het risico op diabetes     Bij diegenen die er daad-          programma dat jullie leven    sinds 2010. Bureau Sociale
leed door ziekte en beper-                                      met diabetes het afgelopen     worden verlaagd. Maar ook      werkelijk in slaagden de           gaat veranderen, maar er      Vorming liet eind januari
kingen en brengen ook veel                                      decennium verdubbeld.          door leefstijlverandering,     leefstijl te veranderen en         ligt nog veel groter werk in  dit jaar weten dat sinds de
schade toe aan productivi-                                      Volgens het Center for Di-     waarbij vooral verande-        de gestelde normen te re-          jullie handen. Jullie moeten  start van het programma 70
teit en economie. De aan-                                       sease Control and Preven-      ringen richting gezonde        aliseren, was het positieve        beslissen welke mogelijkhe-   jongeren weer een toekomst-
                                                                                                                              resultaat 100 procent.             den jullie aangijpen”, zegt   perspectief hebben.
Sport-minister:                                                                                                               ASU, COA, Lotto, de Sport-
                                                                                                                              subsidiecommissie en de
‘Sportfederaties bepalen succes sport’                                                                                        overheid.”

ORANJESTAD — “Een               er als minister mee omgaat.     Daarnaast wordt, vertelt       cument dat voor de komende
sportfederatie bepaalt          “Het zijn de federaties zelf    de minister, al twee jaar ge-  tien jaar moet gelden. “Dat
het succes van een sport,       die ervoor moeten zorgen        werkt aan een Sportvisiedo-    is een samenwerking tussen
samen met de mensen die         dat hun sport zich blijft ont-
in het veld staan. Sport is     wikkelen. Zij moeten ervoor
niet afhankelijk van de         zorgen dat de maatschappij
minister.” Dat zegt Sport-      weet dat hun sport er is, zij
minister Alex Schwengle.        moeten de jeugd enthousi-
Het is zijn doel om sport-      ast maken en motiveren om
partijen samen te bren-         te sporten en zij moeten zelf
gen en de samenwerking          leden werven door aan mar-
en de beleidsvoering te         keting en promotie te doen.”
verbeteren.                     Partijen samenbrengen
Schwengle realiseert zich       De minister geeft aan dat hij
dat soms wordt gedacht dat      vooral op beleidsniveau be-
sport wordt vergeten. “Maar     zig is, onder andere door de
dat is niet het geval. Ik moet  Sportsubsidiecommissie op
alleen wel prioriteiten stel-   te richten en door partijen
len en brandjes blussen,        zoals het Olympisch Comité
waardoor andere stappen of      Aruba (COA) en de Aru-
processen vertraging oplo-      baanse Sport Unie (ASU)
pen. Vandaar dat ik de uit-     meer met elkaar te laten
voering van sporten overlaat    samenwerken. Schwengle
aan de federaties en clubs.”    is daarnaast ook betrokken
Hij geeft als voorbeeld dat     bij de onderhandelingen
het succes van voetbal of       tussen Lotto pa Deporte en
honkbal niet afhankelijk is     Canadian Bank Note voor
van de manier waarop hij        een contractvernieuwing.

Zoektocht naar                                                  Zeg het maar
Grouper-koning van Aruba
                                                                De redactie van Amigoe schrijft elke dag over het             hulp aan zware, onhandel-
                                                                nieuws op Aruba. Van de Landsbegroting tot het                bare gevallen met een hoog
                                                                dierenasiel en van scherpe interviews tot het aan             risico.“
                                                                de kaak stellen van misstanden. Maar wat vindt ons            Joëlle (24), vrouw,
                                                                vaste lezerspanel van de gebeurtenissen deze week?            docent:
                                                                                                                              “Het is triest wat er gebeurd
                                                                Door psychische problemen      Leopoldo (64),                 is met Franken. Alleen het
                                                                kwam de 23-jarige Dyron        rijksambtenaar                 sturen van de politie is geen
                                                                Franken de afgelopen we-       “Ik ben het oneens met de      oplossing. Iemand met psy-
                                                                ken veel in aanraking met      stelling. De overheid is er    chische problemen is vaak
                                                                de politie en daardoor ook     om randvoorwaarden vast        geen crimineel, maar heeft
                                                                veelvuldig in het nieuws.      te stellen, waarbinnen de      de juiste hulp nodig van
                                                                Hij werd zelfs de ‘schrik’     burgers kunnen leven. De       hulpverleners als de SPD.
                                                                van Noord genoemd, en          primaire verantwoorde-         De overheid heeft hier een
                                                                kwam deze week door scho-      lijkheid voor mensen met       taak in: zorgen dat er een
                                                                ten om het leven. Daaruit      psychische problemen ligt      beter plan komt voor de
                                                                vloeide een discussie voort    bij de persoon zelf en de di-  aanpak van verwarde men-
                                                                wie de verantwoordelijk-       recte familie, die allereerst  sen en er voor te zorgen dat
                                                                heid voor deze mensen moet     de nodige hulp en begelei-     het niet blijft bij ontnuch-
                                                                nemen.                         ding moeten bieden. Een        teren in een politiecel en
                                                                Mensen zoals Franken,          overheid die de duurzame       daarna weer wegsturen,
                                                                die een ‘risico’ vormen        doelstellingen van de VN       maar dat er structurele
                                                                voor de samenleving,           Agenda 2030 onderschrijft,     hulp geboden wordt. Dat
                                                                zijn de verantwoorde-          is verplicht een beleid hier-  moet sneller gebeuren! De
                                                                lijkheid van de overheid       over vast te stellen en de     overheid heeft hier abso-
                                                                en die moet daarop actie       nodige middelen te ver-        luut een taak in!“
                                                                ondernemen.                    schaffen voor professionele

                                                                Ingezonden
                                                                Dag van de Vrouw

ORANJESTAD — Op de Dag          Ook worden prijzen van 100      RECENT WERD de dag             wen bepaalde functies kun-     het ultra orthodoxe joden-
van de Vlag en het Volks-       florin uitgedeeld aan dege-     van de vrouw herdacht.         nen krijgen. In het Zuiden     dom.
lied, 18 maart aanstaande,      nen die de grootste ander-      Er werden allerlei zoetige     van de Verenigde Staten
organiseert Centro di Pesca     soortige vissen binnen weet     beschouwingen gepubli-         waren diverse sekten te-                              R. Eduardo
Spaans Lagoen een vistoer-      te halen, zoals bijvoorbeeld    ceerd. Gelijkheid van de       gen een huwelijk van een                                   ARUBA
nooi genaamd ‘Wie wordt de      red snapper. Inschrijven voor   kansen van vrouwen op          zwarte man met een blan-
Grouper-koning van Aruba?’      het toernooi kost 50 florin     maatschappelijke posities      ke vrouw. Dit werd met          De redactie van Amigoe
De vissersboot die op de be-    per boot en aan boord mo-       en dergelijke. Echter in di-   de Bijbel gerechtvaardigd.      kan ingezonden brieven
wuste dag de meeste kilo’s      gen maximaal drie vissers       verse godsdiensten en we-      Ook in Zuid-Afrika werd         redactioneel bewerken, in-
grouper (djampou) weet          mee. Deelnemers krijgen bij     reldbeschouwingen is dit       allerlei discriminatoire        korten of besluiten om niet
binnen te halen wint 500        inschrijving een wedstrijd      per definitie uitgesloten.     maatregelen met de Bijbel       te plaatsen. Brieven mo-
florin aan prijzengeld. Voor    t-shirt uitgereikt. Iedereen    In China bijvoorbeeld is       in de hand door kerkelijke      gen maximaal 600 woor-
de tweede plaats wordt 300      die de wedstrijd wil volgen,    het mogelijk dat een vrouw     leiders goedgepraat. Dat        den bevatten, ze moeten
florin uitgereikt en de derde   kan tussen tussen twaalf en     de functie krijgt van presi-   veel vrouwen, zodra het         voorzien zijn van naam
plaats gaat er met 150 flo-     vijf uur ‘s middags komen       dent. De kans hierop is in     om de godsverering gaat,        en woonplaats (worden
rin aan prijzengeld vandoor.    kijken.                         de tegenwoordige tijd wel      het verstand op nul zetten      gepubliceerd) en adres en
                                                                heel klein, maar niet als      en braaf accepteren dat ze      telefoonnummer (niet voor
                                                                per definitie uitgesloten.     worden gediscrimineerd,         publicatie, maar ter verifi-
                                                                In het verleden zijn er in     geeft te denken. Ook in het     catie). We accepteren alleen
                                                                Rusland en China vrouwe-       radicale jodendom en in de      digitaal gestuurde brieven.
                                                                lijke staatshoofden met re-    radicale islam is dit het ge-   Ons e-mail adres is: aru-
                                                                ele macht geweest. Echter      val. “Yawheh, dank U dat        baredactie@amigoe.com.
                                                                in diverse godsdiensten is     ik niet als vrouw geboren
                                                                het uitgesloten dat vrou-      ben “ is een uitdrukking in
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17