Page 77 - MIN ON
P. 77
Antilliaans Dagblad Donderdag 21 september 2017 5
Curaçao
Aruba naar stembus
Politieke bewustzijn onder de 70.749 stemgerechtigde Arubanen groot
Van onze redactie
Oranjestad - Aruba gaat morgen, 22 september, naar de stembus. Bij deze tiende
Statenverkiezingen dingen acht partijen mee naar de 21 beschikbare zetels.
Zoals sinds 1986 steeds het met duizenden naar het kantoor veau en een bestuurlijk stabiel
geval was zal het ook nu weer van de kiesraad. Voor verkie- klimaat. Hierbij een terugblik op
vooral gaan tussen de MEP en zingsbijeenkomsten moeten de de parlementaire geschiedenis
de AVP (hoewel nieuwkomer populairste leiders vanwege de van het eiland. Ook de MEP met lijsttrekker Evelyn Wever-Croes (in het midden)
POR mogelijk ook wel een of massale belangstelling naar sta- Lang is deze niet, want Aruba voert uitbundig campagne.
meer zetels kan behalen en daar- dions uitwijken. Het eiland is heeft pas sinds 1986 een eigen
mee straks een sleutelpositie veranderd in één grote - vooral parlement en een eigen rege-
kan innemen). groen en geelrode - vlaggenzee ring. Het land kreeg bij het be-
Beide partijen hebben een en geen auto of er is wel een par- gin van dat jaar de zogeheten
grote en vooral heel trouwe aan- tijsticker op geplakt. De campag- status aparte waardoor het niet
hang en kunnen bogen op rui- nes die al in mei op stoom zijn langer onder de centrale - door
me bestuurservaring. Het poli- gekomen vinden hun apotheose Curaçao gedomineerde - rege-
tieke bewustzijn onder de in grote carnavaleske parades in ring in Willemstad viel. Tot dan
70.749 stemgerechtigde Aruba- de dagen voor de stembusgang. had Aruba als Eilandgebied in
nen is groot. Dat bleek onder Het hebben van een eigen re- het Land Nederlandse Antillen
meer op 4 augustus bij het inle- gering heeft Aruba geen windei- met een Eilandsraad, een paar
veren van de kandidatenlijsten. eren gelegd. Het heeft zich als vertegenwoordigers in de Staten
In optocht begeleidden de aan- autonoom land binnen het Ko- en een enkele minister slechts in Nieuwkomer POR kan mogelijk een of meer zetels behalen en daar-
hangers de leider van hun partij, ninkrijk in slechts enkele decen- beperkte mate zelfbestuur. mee straks een sleutelpositie innemen.
gekleed in de partijkleuren en nia ontwikkeld tot een van de Tot de jaren dertig had de be-
zwaaiend met vlaggen, met hon- meest welvarende van de regio volking zelfs helemaal geen opleiding en een hoger inko- eiland zijn eigen Eilandsraad en
derden en in sommige gevallen met een hoog voorzieningenni- stem. Sinds de Staatsregeling men. In 1947 werd het alge- Bestuurscollege kreeg. De Raad
van 1848 was het bestuur in meen kiesrecht voor mannen en van Policie die al tientallen jaren
Advertentie
handen van een gezaghebber die vrouwen ingevoerd waardoor niet meer functioneerde kwam
ondergeschikt was aan de in het aantal kiesgerechtigden toe- hiermee te vervallen. In 1951
Willemstad zetelende gouver- nam van enkele honderden naar werden op Aruba de eerste ver-
neur van de ‘Colonie Curaçao’ 12.750. Een jaar later werd de kiezingen voor de Eilandsraad
waar Aruba als ‘onderhorige’ naam Colonie Curaçao veran- gehouden die voorafgegaan wer-
deel van uitmaakte. Wel waren derd in ‘gebiedsdeel Nederland- den door een campagne met
er twee Landraden die voor vier se Antillen’. Met de invoering parades en fanfares. In 1954 zag
jaar werden gekozen door stem- van het algemeen kiesrecht het Statuut van het Koninkrijk
gerechtigde ingezetenen, maar groeide het politieke bewustzijn der Nederlanden het licht als be-
die werden door de Landraden onder de Arubanen. Tijdens de langrijke stap in het dekolonisa-
zelf geselecteerd. De Landraden Rondetafelconferentie van 1948 tieproces. Vanaf dat moment be-
vormden met de gezaghebber de in Den Haag bood de Arubaanse stond het Koninkrijk uit drie ge-
‘Raad van Policie’. In de jaren delegatie een petitie aan waarin lijkwaardige landen: Nederland,
dertig werd er een volksver- meer ruimte voor eigen bestuur Suriname en de Nederlandse
tegenwoordiging gecreëerd voor werd bepleit. Tot concrete ver- Antillen, elk met een eigen par-
de Colonie Curaçao met een Sta- volgstappen leidde dat niet me- lement en landsregering.
tencollege waarin Aruba 2 van teen, maar het zaadje was ge- In de jaren daarna werd de do-
de 15 zetels kreeg toebedeeld. plant. In 1951 werd de Eilanden- minantie van Curaçao in de
Het kiesrecht werd beperkt tot regeling Nederlandse Antillen landsregering door Aruba steeds
alleen mannen met een school- (Erna) ingevoerd waarmee elk meer verfoeid. Het eiland had de
ambitie zich verder te ontwikke-
len, maar voelde zich beknot. Na
een intensieve lobby stemde het
hevig tegenspartelende Neder-
land er in 1983 mee in dat Aruba
per 1 januari 1986 de status van
autonoom land binnen het Ko-
ninkrijk zou krijgen, overigens
onder de (later ingetrokken)
voorwaarde dat het binnen tien
jaar volledig staatsrechtelijk on-
afhankelijk zou worden. Op 22
november 1985 ging de Aruba-
nen voor het eerst in de historie
naar de stembus om een eigen
In een lange optocht trokken de aanhangers van de AVP naar het parlement te kiezen. In de eerste
kantoor van de kiesraad waar partijleider Mike Eman de kandidaten- minuten van 1986 trad het kabi-
lijst indiende. net-Henny Eman I aan. Dat
werd gevolgd door de kabinet-
ten-Oduber I en II waarna Eman
II en III kwamen. Sinds 2001
hebben de twee grootste politie-
ke partijen, de AVP en de MEP,
afwisselend de absolute meer-
derheid in de Staten.
Van 2001 tot 2009 werd het
land geregeerd door de kabinet-
ten-Oduber III en IV, gevolgd
door de kabinetten-Mike Eman I
en II.
De verkiezingscampagnes zijn op stoom gekomen met onder meer Op pagina 18-19
een lijsttrekkersdebat. Profiel AVP, MEP en POR