Page 25 - HOH
P. 25
Stroke ta algo hopi frecuente, segun neurologo dr. Roberto Weiser. E ta un di e
enfermedad di mas importante na nivel neurologico. Na mayoria pais rond mundo, e ta
e di 5 causa di morto, despues di enfermedadnan cardiovascular, despues di cancer y
despues di accidente. Tin dos tipo di stroke comun na Aruba; e ‘ischemic stroke’ y e
‘Hemorrhagic stroke’ cual ta esun cu nos conoce como “Derame celebral”.
Si un pashent haya stroke y sobrevivi esaki, e por keda cu retonan neurologico cu ta
hopi fastioso y cu por influencia su calidad di bida pa semper. Por ehempel, un pashent
cu a haya un stroke grandi por keda cu mita di curpa lam pa semper y no por move su
brasa di un banda mas. Y di e mesun banda e no por move su pia. Por ta e no por papia
mas, of e por papia menos bon y cu lenga pisa of por haya cu su boca ta cay, etc.
Importante pues ta pa conscientisa tur hende pa biba mas sano, pa cuida curpa y kita e
factor di riesgo pa haya un stroke.
Entre e factornan di riesgo cu tin cu por haya stroke, tin factor cu por trata y esun cu
no por trata. Por ehempel, loke no por trata ta e factor edad, paso hende mayor di
edad ta core mas riesgo pa haya un stroke. Loke no tin diferencia ta entre genero
masculino y femeninocu tin mas of menos e mesun cantidad. Pa loke ta rasa mester
menciona cu hendenan color scur ta core mas riesgo pa haya stroke cu hende hende di
rasa color cla, door cu geneticamente hende color scur tin mas posibilidad pa haya
presion halto. Esey no ta nifica cu hendenan di rasa color cla no ta haya stroke tampoco
paso hopi hende di rasa color cla, tin presion halto tambe.
Factor di riesgo: presion halto
E factor di riesgo cu si por trata ta e presion halto di sanger. Tin persona cu no ta tuma
nan remedi manera mester ta. Ora un dokter bisa cu bo tin presion halto y mester bebe
bo pilder tur dia, haci’e. Mester bebe tur dia pa mantene e presion na nivel normal. Si e
presion ta normal, e riesgo pa haya stroke ta baha.
Factor di riesgo: diabetes